Şeyx Albanidən hədis dərsləri

Отправлено 25 мая 2011 - 17:29

Salam Aleykum əziz forum əhli.


Bu mövzu daxilində sizlərə məşhur vəhabi hədisşünas Şeyx Albanidən rical elminin sirlərini təqdim edəcəyik. Xahişim bundan ibarətdir ki, mövzu barədə razılıqlarınızı dualarınızda bildirəsiniz, burada əlavə şərhlər yazmaqla mövzunun uzanmasına yol verməyəsiniz. Çünki, dərslərimiz hələ çox çəkəcək. İnşaAllah yekunlaşanda sizlərə bildirəcəyəm. +1 də tıqlamaqla razılığınızı bildirə bilərsiniz.

• Наверх

Отправлено 25 мая 2011 - 19:54

DƏRS 1.

İlk olaraq Albaninin səhih hesab etdiyi bir hədisə baxaq.

İrvə əl-Ğəlil, cild 3.


Skan edilmiş 237-ci səhifədə göründüyü kimi əvvəlcə Albani hədisi qeyd edib, daha sonra səhifə 238-də bu hədisi Əhməd b. Hənbəl və Hakim Nisaburinin nəql etdiyini qeyd edib. Hədis Qətadə təriqi ilə Əbi Meymunədən nəlq edilmişdir.

Albani qeyd edir ki, hədis səhihdir və raviləri şeyxeynin (Buxari və Müslimin) raviləridir, bircə Əbi Memunədən başqa. O isə "siqə"dir, yəni güvənilən ravidir.

İndi isə həmin Albaninin "Silsilə əl-Əhadis əd-Daifə"vəl-Mövdua" kitabına nəzər yetirək. Əslində kitabın adından məsələ bəllidir, "Zəif və uydurma hədislər silsiləsi". Ancaq biz yenə də dəlillərə nəzər yetirək.

"Silsilə əl-Əhadis əd-Daifə vəl-Mövdua", cild 3.




Diqqətlə baxın, səhifə 492-də Albani həmin hədisi Əhməd və Hakimdən nəql edir və hədisin sənədi də eyni ilə yuxarıda sözügedən sənədlə eynidir.

Ancaq bu dəfə Albani yazır:
Mən deyirəm: hədis zəifdir. Darəqutni demişdir: Əbi Meymunə Əbu Hureyrədən, və ondan da (Əbi Meymunədən) Qatadə: bu məchuldur və tərk edilmişdir.

• Наверх

Отправлено 25 мая 2011 - 20:17

Dərs 2.

"Ğayət əl-Məram Təxric Əhədis əl-Halal vəl-Haram", səhifə 134, hədis 190




Burada Albani hədisin HƏSƏN olduğunu qeyd edir.

Ancaq naməlum səbəblərdən həmin hədis "Mişkat əl-Məsabih" kitabının təxricində (cild 3, səhifə 1270, hədis 4477) Albani tərəfindən SƏHİH olaraq qeyd edilmişdir.

• Наверх

Отправлено 25 мая 2011 - 21:16

DƏRS 3.

"Silsilə əl-Əhədis əs-Səhihə", cild 1, səhifə 705, hədis 365




Buradakı mühüm məqam ondan ibarətdir ki, Albani yazır ki, Yəhya b. Malik barədə nə "Təhzib ət-Təhzib"də, nə də "Təqrib ət-Təhzib"də məlumat yoxdur.

Onu da yadda saxlayın ki, hədisin sənədi bu cürdür: Qatadə - Yəhya b. Malik - Səmurə b. Cündəb.

İndi isə Yəhya b. Malik barədə ilk olaraq "Təhzib ət-Təhzib"dən oxuyaq:

خ م د س ق البخاري ومسلم وأبي داود والنسائي وابن ماجة أبو أيوب المراغي الأزدي العتكي البصري اسمه يحيى ويقال حبيب بن مالك يقال أن المراغي قبيلة من الأزد ويقال موضع بناحية عمان روى عن عبد الله بن عمرو بن العاص وسمرة بن جندب وأبي هريرة وابن عباس وجويرية بنت الحارث وعنه ثابت البناني وقتادة وأبو عمران الجوني وأسلم العجلي وأبو الواصل عبد الحميد بن واصل قال النسائي ثقة وذكره بن حبان في الثقات وقال أبو حاتم مات في ولاية الحج على العراق قلت وقال خليفة مات بعد الثمانين وقال العجلي بصري تابعي ثقة وقال بن سعد في الطبقة الثانية كان ثقة مأمونا

Buxari, Müslim, Əbu Davud, Nisai, İbn Macənin ravilərindəndir. Əbu Əyyub Məraği: onun adı Yəhyadır, bəziləri Həbib olduğunu deyiblər, İbn Malik. Səmurə b. Cundəbdən rəvayətedib... ondan isə Qatadə rəvayət edib... Nisai deyib: siqədir... İbn Hibban onu öz “əs-Siqət” kitabında qeyd edib... əl-İcli deyib: tabeindir, siqədir... İbn Səd deyib: siqədir, əmindir.

Təhzib ət-Təhzib, cild 12, səhifə 16, №85

İndi isə "Təqrib ət-Təhzib"ə nəzər salaq:

أبو أيوب المراغي الأزدي اسمه يحيى ويقال حبيب ابن مالك ثقة من الثالثة مات [قبل المائة] بعد الثمانين خ م د س ق

Əbu Əyyub əl-Məraği əl-Əzdi, onun adı Yəhyadır, Həbib olduğu da deyilib, İbn Malik.....

Təqrib ət-Təhzib, cild 2, səhifə 620, №7949

• Наверх

Отправлено 25 мая 2011 - 21:57

DƏRS 4.

"Ğayət əl-Məram", səhifə 164, hədis 261.



Albani burada Nisaidən gələn hədisi SƏHİH olaraq qeyd edir.

Həmçinin qeyd edir ki, hədisin sənədi belədir: Muxramə - o da atasından - o da Mahmuddan.

1. Muxramə b. Bakir
İbn Həcər "Təhzib ət-Təhzib"də (ravi 120) onun barəsində yazır:

بخ م د س البخاري في الأدب المفرد ومسلم وأبي داود والنسائي مخرمة بن بكير بن عبد الله بن الأشج القرشي مولى بني مخزوم أبو المسور المخزومي المدني روى عن أبيه

......atasından (hədis) rəvayət etmişdir.

2. Atası - Bakir b. Abdullah barədə İbn Həcər "Təqrib ət-Təhzib"də (ravi 908) yazır:

ع الستة بكير بن عبد الله بن الأشج القرشي مولاهم ويقال مولى أشجع أبو عبد الله

Sihahi-Sittənin ravisidir. Bakir b. Abdullah b. Əşəc əl-Qəraşi...

İbn Həcər daha sonra yazır:
روى عن محمود بن لبيد

Mahmud b. Lubeyddən hədis rəvayət etmişdir.

Həmçinin yazır:

وعنه بكر بن عمر المعافري والليث وابن إسحاق وعبيد الله بن أبي جعفر وعبد الله بن سعيد بن أبي هند وجعفر بن ربيعة وابن عجلان وابنه مخرمة بن بكير

Ondan isə .......oğlu Muxramə rəvayət etmişdir.

Deyə bilərsiniz ki, axı burada qəribə nə var? Hər şey qaydasındadır ki...

O zaman gəlin "Mişkat əl-Məsabih" kitabına müraciət edək, cild 2, səhifə 980 və 981.




Albani nə yazır?

Yazır ki: Hədisin raviləri siqədirlər, lakin sənədində Muxramə var, o atasından eşitməyib!!!

• Наверх

Отправлено 26 мая 2011 - 18:05

DƏRS 5.


"Silsilə əl-Əhədis əs-Səhihə", cild 2, səhifə 491, hədis 837






Albani hədisi Əbu Davuddan nəql edir, ravisi Əbu Hüreyrədir və bu hədisin SƏHİH olduğunu qeyd edir.


Həmçinin bu hədisi "Səhih Cəmi əs-Sağir" kitabında qeyd etmişdir. Səhifə cild 1, səhifə 191, hədis 748.






Və yenədə hədisi SƏHİH hesab etmişdir.


İndi isə həmin hədisi digər bir kitabında nəzərdən keçirək.


"Mişkat əl-Məsabih", cild 3, səhifə 1336-1337, hədis 4725.






Maraqlıdır, "Silsilə əl-Əhədis əs-Səhihə" və "Səhih Cəmi əs-Sağir" kitablarında SƏHİH hesab edilən bir hədis, burada elə Albaninin özü tərəfindən ZƏİF hesab edilir.

• Наверх

Отправлено 26 мая 2011 - 20:42

DƏRS 6.


"İrvə əl-Ğəlil", cild 3, səhifə 54, hədis 592.






Gördüyünüz kimi, Albani Təriq bin Şəhabın nəql etdiyi hədisi SƏHİH hesab edir. Bu hədis Əbu Davudun "Sünən"ində gəlmişdir.


İndi isə "Mişqat əl-Məsabih" kitabının təxricinə baxaq. Cild 1, səhifə 434, hədis 1377.






Albani həmin hədisi MÜNQƏTİ adlandırır və yazır ki, Təriq bin Şəhab Peyğəmbər (s)-dən hədis eşitməyib.

• Наверх

Отправлено 26 мая 2011 - 21:27

DƏRS 7.

"İrvə əl-Ğəlil", səhifə 58, hədis 593.




Albani deyir: Hədis həsəndir.

Eyni hədis - "Mişkat əl-Məsabih", səhifə 434, hədis 1375.




Albani deyir: Hədis zəifdir.

İndi hansını əsas götürək?

• Наверх

Отправлено 26 мая 2011 - 21:45

DƏRS 8.


"Səhih Cəmi əs-Sağir", səhifə 587, hədis 3061







Albani deyir: Hədis həsəndir.


Eyni hədis - Mişkat əl-Məsabih, cild 1, səhifə 144, hədis 464.






Albani deyir: Raviləri siqədir, ancaq Həsən əl-Bəsri ilə Əmmar arasında qopuqluq var. O, Əmmardan hədis eşitməyib. Necə ki, Mənzəri "Təğrib"də deyib.

• Наверх

Отправлено 26 мая 2011 - 21:58

DƏRS 9.

"Sünən İbn Macə", cild 2, səhifə 30, hədis 1265.




Burada Albani hədisin HƏSƏN olduğunu qeyd edir və deyir ki, bu, həmçinin "Mişkat əl-Məsabih" kitabında (hədis 1681) da gəlmişdir.

İndi isə "Mişkat əl-Məsabih" kitabının albani tərəfindən təxricinə baxaq:




Göründüyü kimi, burada Albani heç də hədisi həsən hesab etmək əhval-ruhiyyəsində deyil, əksinə onun zəiflyinə işarə edir. Axı niyə görə orda HƏSƏN, burda isə yox?

• Наверх

Отправлено 26 мая 2011 - 22:31

DƏRS 10.


Bir hədisdə Peyğəmbər (s)-in ölümündən sonra qəbir qazılıb-qazılmamağı barədə müzakirələr gedir. Qərara alınır ki, birinci kim gəlsə, o da qəbiri qazsın. Qısası bir kəs gəlir və o da qəbiri qazır. Bu hədis "Mişkat əl-Məsabih"də gəlmişdir, rəvayətçi Urvə bin Zubeyrdir.






Albani deyir ki, bu hədis həmçinin "Sünən İbn Macə"də Aişədən nəql edilmişdir və sənədi eynidir. Hədis zəifdir.


Açırıq "Səhih Sünən İbn Macə", cild 2, səhifə 33.






Görürük ki, burada həmin hədis HƏSƏN olaraq qeyd edilib.

• Наверх

Отправлено 29 мая 2011 - 00:12

DƏRS 11.

"Mişkat əl-Məsabih", cild 1, səhifə 624, hədis 2006.






Albani açıq-aydın qeyd edir ki, Əbu Davudun qeyd etdiyi bu hədisin sənədində ZƏİFLİK var.


"Səhih Sünən Əbu Davud". cild 2, səhifə 65.






Burada isə həmin hədisi HƏSƏN SƏHİH kimi dəyərləndirib.

• Наверх

Отправлено 29 мая 2011 - 00:25

DƏRS 12.

"Silsilə əl-Əhadis əd-Daifə vəl-Mövdua", cild 2, səhifə 82-83.




Albani ZƏİF hədislər arasında qeyd etdiyi bu hədisin "Sünən İbn Macə"də olduğunu qeyd edir.

"Səhih Sünən İbn Macə", cild 3, səhifə 382.




Nədənsə burada həmin hədis HƏSƏN olaraq qeyd edilib.

• Наверх

Отправлено 29 мая 2011 - 10:10

DƏRS 13.


"Silsilə əl-Əhədis əs-Səhihə", cild 2, səhifə 693.






Burada hədisi SƏHİH hesab edir.


"Mişkat əl-Məsabih", cild 2, səhifə 852.






Nə oldu, nə olmadı bilmirik, burada isə hədis ZƏİF hesab olunub.

• Наверх

Отправлено 29 мая 2011 - 10:55

Dərs 14.

"Silsilə əl-Əhədis əs-Səhihə", cild 5, səhifə 56.




Albani deyir: Əhməd b. Əli b. Şueyb. İmam Nisai kimi tanınır.


"Siyər ələm ən-Nübəla", cild 14, səhifə 125.




Zəhəbi isə deyir: Onun adı Əhməd b. Şueyb b. Əlidir.


P.S. Bəziləri üçün bu adi səhv kimi görünə bilər. Ancaq bu cür "böyük" hədis aliminə yaraşan deyil.

• Наверх

Отправлено 29 мая 2011 - 11:10

DƏRS 15.

Albani "Ğayət əl-Məram fi Təxric Əhədis əl-Halal vəl-Haram" kitabında hədisi ZƏİF hesab edir.




Göründüyü kimi, dəyərli şeyx "Müsnəd Əhməd"də İbn Həniyyə yolu ilə gələn hədisi ZƏİF hesab edir və həmçinin Heysəminin rəyini də qeyd edir.

Ancaq digər bir yerdə eyni hədisi SƏHİH hesab edir. "Silsilə əl-Əhədis əs-Səhihə", cild 3, səhifə 32:




Burada hədisin "Müsnəd Əhməd"də olduğunu qeyd edir. Eyni sənəd və eyni ravi.

Ancaq hədis SƏHİHDİR və həmin ravi də SƏHİHÜL-HƏDİSDİR.

• Наверх

Отправлено 29 мая 2011 - 15:24

• Наверх

Отправлено 11 июня 2011 - 15:11

DƏRS 16.


"Daif əl-Camii əs-Sağir", cild 2, hədis 245






Burada Albani hədisi "zəif" hesab edir. Ancaq eyni hədisi özünün Səhih hədislər toplusuna da daxil edir.


"Silsilə əl-Əhədis əs-Səhihə", cild 4.

• Наверх

Отправлено 11 июня 2011 - 15:29

DƏRS 17.

"İrvə əl-Ğəlil", cild 6


Göründüyü kimi, Albani hədisi HƏSƏN hesab edir.

O cümlədən, "Səhih Sünən Əbu Davud", cild 1-də hədisi HƏSƏN hesab edir.


Ancaq nədənsə, eyni hədisi "Silsilə əl-Əhadis əd-Daifə vəl-Mövdua" kitabına daxil etmişdir.


"Silsilə əl-Əhadis əd-Daifə vəl-Mövdua", cild 2




Albani hədisin ZƏİF, sənədinin də BƏRBAD olduğunu deyir.

• Наверх

Отправлено 11 июня 2011 - 16:48

DƏRS 18.


"Səhih ibn Xuzeymə", cild 3.






İlk öncə qeyd etməliyik ki, bu nüsxədə çox gümanki naşirdən qaynaqlanan bir səhv mövcuddur. Çünki, sözügedən hədis əslində 2167 nömrəli hədisdir. Ancaq Albaninin qeydləri 2168 nömrəli hədis kimi verilib. Bunu irəlidə daha da aydınlaşdıracağıq. Sadəcə olaraq yadınızda bu hədisin sənədini saxlayın və nəzərdən qaçırmayın ki, Albani bu hədisin "Səhih ibn Hİbban"da 941 nömrəli hədis olduğunu da qeyd edib.


Albani deyir: Hədis HƏSƏNDİR.


"Silsilə əl-Əhadis əd-Daifə vəl-Mövdua", cild 3.






Albani deyir: Hədis ZƏİFDİR.


Həmçinin Albani bu hədisin Səhih ibn Xüzeymə"də (hədis №2167), "Səhih ibn Hibban"da (hədis №941) olduğunu qeyd edib ki, bu da bizim naşirə haqlı iradımızın sübutudur.

• Наверх

Отправлено 11 июня 2011 - 17:19

• Наверх

Отправлено 12 июня 2011 - 14:30

DƏRS 19.


"İrvə əl-Ğəlil", cild 1, səhifə 77.






Burada hörmətli şeyx Albani cənabları hədisin SƏHİH olduğunu deyir. Yəni, hədisin təkcə sənədi yox, həm də mətnini SƏHİH hesab etmişdir.


"İrvə əl-Ğəlil", cild 1, səhifə 79.






Növbəti səhifədə isə Albani qeyd edir ki, bu hədisin nə sənədində, nə də mətnində İZTİRAB YOXDUR. Həmçinin qeyd edir ki, bu hədisi Tirmizi HƏSƏN, İbn Hibban isə SƏHİH hesab etmişdir.


İndi isə görək "Mişkat əl-Məsabih"də nə yazır.






Albani burada yenə Tirmizinin rəyini qeyd edir, ancaq deyir ki, "elm əhlinin əksəriyyəti bununla əməl etmirlər".


Ən sonda isə Albani yazır:

Bütün bu deyilənlərin son nəticəsi budur ki, hədisin həm sənədi, həm də mətni MÜZTƏRİBDİR.

P.S. Müztərib sözü iztirab kəlməsinin ismi məfuludur. Müztərib hədis zəif hədis növlərindən hesab edilir.

• Наверх

Отправлено 12 июня 2011 - 21:53

DƏRS 20.


"Mişkat əl-Məsabih", cild 1, səhifə 397, hədis 1366






Burada qeyd edildiyinə görə hədis "Sünən Əbu Davud" və "Sünən Tirmizi"də nəql edilmişdir. Albani Əbu İshaq səbəbindən hədisin sənədinin zəifliyinə işarə etmişdir.


Ancaq bu hədisi eyni zamanda "Səhih Sünən İbn Macə" kitabına da cild 1, səhifə 345, hədis 967 daxil etmişdir.






Hədisi SƏHİH hesab etməklə bərabər qeyd etmişdir ki, bu hədisi eyni zamanda özünün "Səhih Sünən Əbu Davud" kitabına da (cild 1, səhifə 390) daxil etmişdir.


Bu da "Səhih Sünən Əbu Davud"dakı həmin hədis.

• Наверх

Отправлено 02 мая 2013 - 09:32

• Наверх

Отправлено 03 мая 2013 - 02:23

• Наверх