Shafii

Nur surəsi

1. (Bu,) Bizim nazil edib (sizə) vacib buyurduğumuz bir surədir. Biz onda açıq-aydın ayələr nazil etdik ki, bəlkə, düşünüb ibrət alasınız.

10. Əgər Allahın sizə neməti və mərhəməti olmasaydı, Allah tövbələri qəbul edən, hikmət sahibi olmasaydı (halınız necə olardı)? (O, günahkarların cəzasını dərhal verib onları rüsvay edərdi).

11. Şübhəsiz ki, (Aişə barəsində) yalan xəbər gətirənlər özünüzdən olan bir dəstədir. Onu özünüz üçün pis bir şey hesab etməyin. Əksinə, bu, sizin üçün xeyirlidir. O dəstədən olan hər bir şəxsin qazandığı günahın cəzası vardır. İçərilərindən günahın böyüyünü öz üstünə götürəni isə böyük bir əzab gözləyir.

12. Nə üçün siz bunu eşitdiyiniz zaman mömin kişilər və qadınlar bir-biriləri haqda yaxşı fikirdə olub: “Bu, açıq-aydın bir böhtandır!”– demədilər?

13. Nəyə görə onlar buna dair dörd şahid gətirmədilər? Madam ki, şahid gətirmədilər, deməli, onlar Allah yanında əsil yalançıdırlar.

14. Əgər Allahın dünyada və axirətdə sizə lütfü və mərhəməti olmasaydı, dedi-qodularınıza görə sizə böyük bir əzab toxunardı.

15. O zaman siz bunu dilinizə gətirir, bilmədiyiniz sözü danışır və onu əhəmiyyətsiz bir şey hesab edirdiniz. Halbuki bu, Allah yanında çox böyük günahdır.

16. Nə üçün siz onu eşitdiyiniz zaman: “Bizə bunu danışmaq yaraşmaz. (Allahım!) Sən pak və müqəddəssən! Bu, çox böyük bir böhtandır!”– demədiniz?

17. Əgər möminsinizsə, (bilin)(ki,) Allah sizə bir daha buna bənzər şeyləri təkrarən etməməyinizi nəsihət edir.

18. Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Allah Biləndir, Müdrikdir.

19. Möminlər barəsində iyrənc şayiələrin yayılmasını istəyənlər üçün dünyada və axirətdə acılı-ağrılı bir əzab var­­dır. Allah bilir, siz isə bilmirsiniz.

20. Əgər Allahın sizə lütfü və mərhəməti olmasaydı, Allah Şəfqətli və Rəhmli olmasaydı (yaydığınız şayiələrə görə sizi məhv edərdi).

21. Ey iman gətirənlər! Şeytanın izi ilə getməyin. Kim şeytanın izi ilə getsə, (bilsin ki,) o (şeytan) iyrənc və yaramaz işlər görməyi əmr edir. Əgər Allahın sizə lütfü və mərhəməti olmasaydı, sizdən heç kəs heç vaxt təmizə çıxmazdı. Lakin Allah dilədiyini təmizə çıxardır. Allah Eşidəndir, Biləndir.

22. Qoy aranızda olan fəzilət və sərvət sahibləri qohumlara, miskinlərə və Allah yolunda hicrət edənlərə (heç)(bir)(şey) verməyəcəklərinə and içməsinlər. Qoy əfv edib bağışlasınlar. Məgər siz Allahın sizi bağışlamasını istəmirsinizmi? Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir.

23. (Murdar əməldən) xəbəri olmayan ismətli mömin qadınları (zinada) günahlandıranlar dünyada və axirətdə lənətə düçar olarlar. Onları böyük bir əzab gözləyir –

24. o gün ki, dilləri, əlləri və ayaqları etdikləri əməllər barəsində onların əleyhinə şəhadət verəcəkdir.

25. O gün Allah onlara özlərinə layiq cəzanı tam verəcək və onlar Allahın Aydın, Haqq olduğunu biləcəklər.

26. Murdar qadınlar murdar kişilərə, murdar kişilər isə murdar qadınlara, eləcə də təmiz qadınlar təmiz kişilərə, təmiz kişilər də təmiz qadınlara layiqdirlər. Bunlar iftiraçıların söylədiklərindən uzaqdırlar. Onları bağışlanma və bolluca ruzi gözləyir.

Baxin sonuncu ayeye Peygemberin (s.a.s.) xanimlarina (hasha) kafir, munafiq demek bu ayeni inkar etmek deyilmi? ayenin sonuna baxin Bunlar iftiracilarin soylediklerinden uzaqdir. Onlari Bagishlanma ve bolluca ruzi gozleyir.

Peyğəmbər möminlərə onların özlərindən daha yaxındır. Zövcələri isə möminlərin analarıdır. Qohumlar Allahın yazısına görə bir-birlərinə möminlərdən və mühacirlərdən daha yaxındırlar. Dostlarınıza yaxşılıq etmək isə istisnadır. Bunlar Kitabda yazılmışdır. Əhzab 6

Bir nəfərin ki, təmiz olduğuna dair Allah Quranda 17 ayə göndəribsə və Əhzab surəsində də onun möminlərin anası olduğu bildirilibsə bu kimsəyə kafir, münafiq deyənlərin axirətdə vay halına.

Hər kəsə məlumdur ki, müasir dövrdə xarici qüvvələr müsəlmanları parçalayıb bir-birinə qırdırmaq istəyir. Gəlin biz bu oyunlara aldanmayaq, və burdakı müzakirələrimizdə də bir birimizi təhqir edən, incidən ifadələrə yol verməyək. Müzakirələrimiz elmi səviyyədə qalsın.

"Today, Azerbaijan is probably the only country where there are still mixed mosques and Shia and Sunnis pray together." Roy, Olivier, The Politics of Chaos in the Middle East, Columbia University Press, 2008 (p.105)

"Çox güman ki, bu gün Azərbaycan yeganə ölkədir ki, burada hələ də qarışıq məscidlər var və Şiə və Sünnilər birlikdə ibadət edirlər." Roy, Olivier, Orta Şərqdə Xaos Siyasəti, Columbia University Press, 2008 (səh.105)

Məncə belə davam etməyi yaxşıdır.

Əvvəlcə onu qeyd edim ki, bu yazımın mənbəyi BU SAYTDİR orda da əsl mənbəni gostəriblər.

Səfəvidən öncə İran və Azərbaycanda əhalinin 90%-i şiəydi. Səfəvidə nə oldu ki, bu rəqəm əks tərəfə dəyişdi?

I Şah İsmayılın anti-sünni siyasəti

- Şiəlik dövlət və məcburi din kimi qəbul edildi və İran sünniləri şiəliyi qəbula zorlandılar.

- Sədr deyə dini institutlara və bağışlamalara nəzarət edən bir idarə təsis olundu. İranı şiə dövlətinə çevirmək məqsədiylə bu Sədr həm də şiəliyi yaymaqla məşğul olurdu.

- Sünni məsçidləri dağıdılırdı. Bunu hətta Tome Pires adlı Çindəki portuqal səfir də qeyd etmişdi: (O 1511-12-ci illərdə İrana səfər etmişdir) "O (yəni Şah İsmayıl) kilsələrimizi dəyişdirir, Məhəmmədin yolunda olan (sünni) murların (mavrların) evlərini dağıdırlar"

- Məcburi şəkildə bütün məsçidlərdən ilk üç Xəlifəyə qəsbkarlar kimi lənət oxutdular. Sünni tıriqətlərin dağıtdılar, onların mülklərini ələ keçirdilər, Şiə türbələrini, qurum və dini sənətləri yaymaq üçün dövlət himayəsindən istifadə etdilər, Sünni alimlərini şiə alimləriylə əvəz etdilər.

- Sünnilərin qanın tökdülər, məzarların və məscidlərin dağıtdılar. Bu Osmanlı Sulatnı II Beyazidin (hansı ki, ilk öncə İsmayılı qələbəsinə görə təbrik etmişdi) Şah İsmayıla anti sünni hərəkətlərini dayandırmasını məsləhət gördü və xahiş etdi. Amma, İsmayıl qatı anti-sünni idi və Sultanın xəbərdarlıqlarına fikir vermədi və QILINC GÜCÜNƏ şiəliyi yaymağa davam etdi.

- Şiəliyi qəbul etməyən sünnilərə əziyyət etdilər, həbs etdilər və edam etdirdilər.

- Səfəvilərdə Rəbi əl-Əvvəl ayında çox rəngarəng, karnaval kimi bir bayram var idi. Xəlifə ömərin öldürülməyin qeyd edirdilər. Günün maraqlı tərəfləri Ömərin surərinin söyülməsi, lənətlənməsi və nəhayət yandırılması idi. Sonradan İranla sünni ölkələr arasındakı münasibırlər inkişaf etdikdə (Mən deyərdim ki, Osmanlının qorxusundan) bu bayramı keçirmədilər (ən azı rəsmi olaraq).

- 1501-ci ildə Şah İsmayıl İrandan kənarda yaşayan bütün şiələri İrana çağırdı və sünni əksəriyyətdən qoruyacağına zəmanət verdi.

BURAYA QƏDƏR ŞAH İSMAYILIN SİYASƏTİ.

Azərbaycanda əsasən də Şirvanda əhali zorla şiələşdirildi.

İraqda (Bağdadda) sünni abidələri dağıdıldı. Əbu Hınifə və Seyid Əbdülqadir Geylaninin qəbirləri dağıdıldı. Hər yerdə olduğu kimi burda da əhali zorla şiələşdirildi.

I Təhmasibin dövründə Bağdad və Bəsrədə Şiəliyi qəbul etməyən sünni alimlər edam olundu. Sünni qəbirləri və kiçik məsçidləri dağıdıldı, böyük məsçidlər yalnız şiələrin istifadəsinə verildi. Geniş olmasa da şiələşmə başverdi və sünniliyə sadiq qalanlar Sultan Süleymanın Səfəviləri İrandan qovmasına qədər təqib edildilər.

1624-cü ildə I Şah Abbas Bağdadı yenə ələ keçirdi və sünni əhalini yenidən qırdı.

Şiələşdirmə prosesinin önəmli fiqurları

II İsmayıl

Onun dövründə anti-sünni hərəkatı nisbətən yumşaldı. Osmanlıyla sülh bağlanıldı. Aişəyə iftira atılmasının, üç Xəlifəyə söyülmənin qarşısını almağa çalışdı.

I Şah Abbas

Onun dövrünə qədər şiəlik İranda tam oturmamışdı. O sünnilərə nifrət edirdi. Əhalini şiəliyi qəbul etməyə məcbur edirdi. Beləliklə 1602-ci ilə qədər əvvəlcə sünni olan iranləların əksəriyyəti şiəliyi qəbul etdi. yenə də kifayət qədər insan Səfəvilərin bu qanunun qəbul etmədilər və Şah Abbas dövlət qürumlarında bu prosesin davam etməsi üçün bəzi dəyişikliklər apardı.

Muhamməd Baqir Məclisi

Həyatını İranda sünniliyin kökünü kəsməyə həsr etmişdi. Və yalnız onun vaxtında Şiəlik İranda həqiqətən də kütləvilik qazandı.

Sultan Hüseyin

Onun zamanında dini üsyanlar başladı. Sünnilər səfəvi zülmünə dözməyərək üsyanlar etdilər. Sünni olan əfqanları zorla şiələşdirmək siyasəti sonra onların üsyanıyla nəticələndi. və bəzi bölgələr müstəqilliklərini elan etdilər.

Nadir Şah

Onun vaxtında anti-şiə siyasəti yeridildi. O İranı yenidən sünniliyə qaytarmaq istəsə də buna müvəffəq olmadı. Osmanlıyla əlaqələrə girərək cəfəriliyi beşinci məzhıb kimi qəbul elətdirmək və onların həcc etməsinə icazə vermələrini istədi. Osmanlı onun birinci təklifini rıdd etdi, amma ikinci tıklifini qəbul etdi. Nadir Şah Səfəvilərin bəzi adətlərinə son qoydu (əsasən sünniləri incidən, ilk üç Xəlifəyə söyülməsi kimi). Sünni və şiələr arasındakı fərqlərin qaldırılmasına səy göstərdi. Onun bu siyasəti ordusunun əksəriyyətini təşkil edən sünnilərin ürəyincə idi.



HƏLƏLİK BU QƏDƏR! Bu da şiə Səfəvi imperatorluğunun şanlı tarixi.

BUYURUN FİKİRLƏRİNİZ