Ərəb qrammatikası dərsləri
#31
Отправлено 15 февраля 2010 - 17:17
#32
Отправлено 15 февраля 2010 - 17:57
كَفَرَ - kəfərə - kafir oldu
رَبِحَ -rabihə - faydalandı
ذَهَبَ - zəhəbə - getdi
ضَرَبَ - darəbə - vurdu
خَرَجَ - xarəcə - çıxdı
اَخَذَ - əxəzə - aldı
كَتَبَ - kətəbə- yazdı
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 15 февраля 2010 - 17:58
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#33
Отправлено 15 февраля 2010 - 18:07
كَتَبُوا - قَتَلْتُمْ - جَلَسْنَا - نَصَرَنَا - ذَهَبَتْ - ضَرَبْنَا - سَمِعَتْ
- دَخَلْتُ - خَرَجْتُنَّ - جَلَسْنَ - نَصَرْتُمَا
1.Sən bir qadın yazdın
2.Siz iki qadın getdiniz
3.Siz qadınlar oturdunuz
4.O kişi öldürdü
5.O iki kişi vurdu
6.O kişilər çıxdılar
7.O qadın vurdu
8.O iki qadın kömək etdi
9.O qadınlar öldürdü
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 15 февраля 2010 - 18:12
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#34
Отправлено 15 февраля 2010 - 18:08
#35
Отправлено 15 февраля 2010 - 18:39
Allah bağışlasın, sərf dedikdə təsrifləndirmə nəzərdə tutulur.Ustad,bağışlayın, sərf etməyi keçdik? Ancaq şəxsə görə təsrifləndirməyi keçdik. Sərf şəxsə görə təsrifləndirməkdir?
Yəni hansı zamanı və şəxsləri keçmişiksə ona görə də təsrifləndirmə-sərf etmək lazımdır.
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#36
Отправлено 16 февраля 2010 - 20:38
Malik Eshter qardaş,
Sizdən bir xahişim var! Əgər icazə versəydiniz mən də dərslərin keçirilməsinə, əlimdən gələn yardımı edərdim.
#37
Отправлено 17 февраля 2010 - 09:16
Əssəlamu aleykə qardaş!Mənim xahışimə cavab verilmədiyi üçün, yenidən xahişimi təkrarlayım:
Malik Eshter qardaş,
Sizdən bir xahişim var! Əgər icazə versəydiniz mən də dərslərin keçirilməsinə, əlimdən gələn yardımı edərdim.
Xahişinizi görməmişəm.Yaxşı ki təkrarlamısınız.
Buyurun, məmnuniyyətlə.Allah razı olsun.
Allah sizi müvəffəq etsin , İnşallah!
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#38
Отправлено 17 февраля 2010 - 09:43
Müzari feli bir işin və yaxud bir hərəkətin indiki və gələcək zamanda baş verməsini bildirir.
Məs:
يَنْصُرُ - yənsuru- kömək edir
يَحْزُنُ - yəhzunu - qəmgin olur
Mazi feli kimi muzari felin də 14 siyğəsi vardır və aşaıdakı qayda ilə mazi felindən düzəlir.
1) Müzari hərflərindən ( ا - ت - ي - ن ) birini ( ي )hərfini mazi felinin əvvəlinə artırırıq.
2) Kökün(mazinin) birinci hərfini (misal: fəələ - nin f-sını) sükunlu edirik
3) Felin axırına (fəələ - nin l-sına) bir zəmmə və ya nun artırırıq.
1- فَعَلَ- fəələ - يَفَعَلَ - yə artırdıq oldu - yəfəələ
2 - يَفْعَلَ - يَفَعَلَ - sükunlu etdik - yəfələ
3 - يَفْعَلُ - يَفْعَلَ - sonunu zəmmə etdik - yəfəlu
3 mərhələdən sonra bizdə keçmiş (mazi) zaman fəələ (etdi) felinin indiki-gələcək (müzari) zaman forması alındı.
فَعَلَ - fəələ - etdi - يَفْعَلُ - yəfəlu - edir
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 17 февраля 2010 - 09:46
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#39
Отправлено 17 февраля 2010 - 09:48
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#40
Отправлено 18 февраля 2010 - 13:15
1) FƏƏLƏ - فَعَلَ - misal - كَتَبَ - KƏTƏBƏ - YAZMAQ
2) FƏİLƏ - فَعِلَ - misal - رَبِحَ - RABİHƏ - FAYDALANMAQ
3) FƏULƏ - فَعُلَ - misal - عَبُدَ - ƏBUDƏ - İBADƏT ETMƏK
Biz keçən dərsdə müzari zaman haqqında qısa bilgi verdiyimiz zaman bir formanı göstərdik.
Muzari zamanın də 3 vəzni (qəlibi) var. Fə hərfinin işarəsi 3 formada gəlir( ə, i və u)
1) YƏFƏLU - يَفْعَلُ - YƏLƏMU - يَعْلَمُ
2) YƏFİLU - يَفْعِلُ - YƏCLİSU - يَجْلِسُ
3) YƏFULU - يَفْعُلُ - YƏNZURU - يَنْظُرُ
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#41
Отправлено 18 февраля 2010 - 13:30
YƏNİ FƏƏLƏ - FELİ HƏM ETDİ MƏNASINA GƏLİR HƏM DƏ ETMƏK MƏNASINA GƏLİR.
BİZ DƏ KEÇƏN DƏRSLƏRDƏN BİLDİK Kİ, MUZARİ ZAMAN FORMASI MAZİ ZAMANDAN DÜZƏLDİLİR.
Sual: Biz necə bilək ki, fəələ felindən fel düzəltdiyimiz zaman - yəfəlu , yəfilu və ya yəfulu olacaq?
1)Qayda: FƏƏLƏ felinin muzarisinin 3 vəzni olur:
1) yəfəlu 2) yəfilu 3) yəfulu
2)Qayda: FƏİLƏ felinin muzarisinin 2 vəzni olur:
1) yəfəlu 2) yəfilu
3)Qayda: FƏULƏ felinin muzarisinin 1 vəzni olur:
1) yəfulu
CAVAB: Lüğət kitablarında hər hansı bir fel (misal: dərəsə- öyrənmək feli) yazıldığı zaman kənarında mötərizə içində muzari işarəsi (ə, i və ya u) işarəsi göstərilir.
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#42
Отправлено 19 февраля 2010 - 02:59
Mənim xahışimə cavab verilmədiyi üçün, yenidən xahişimi təkrarlayım:
Malik Eshter qardaş,
Sizdən bir xahişim var! Əgər icazə versəydiniz mən də dərslərin keçirilməsinə, əlimdən gələn yardımı edərdim.
Əssəlamu aleykə qardaş!
Xahişinizi görməmişəm.Yaxşı ki təkrarlamısınız.
Buyurun, məmnuniyyətlə.Allah razı olsun.
Allah sizi müvəffəq etsin , İnşallah!
ALLAH razı olsun! Təşəkkür edirəm! Dərsləriniz xoşuma gəlir. Ara bir qatqılarda iştirak etmək istəyirəm!
#43
Отправлено 19 февраля 2010 - 03:39
3-cü şəxsə "ğaib", 2-ci şəxsə "müxatəb" və 1-ci şəxsə "mutəkəllim" deyilir.
2 və 3-cü şəxslər kişi və qadın cinslərinə bölünür. Kişi cinsinə "müzəkkər", qadın cinsinə isə "müənnəs" deyilir.
Fellər hallandırıldıqda onlara, dilimizdə olduğu kimi müxtəlif qoşmalara əlavə edilir. Məsələn: "Etmək" felinin keçmiş zamanının dilimizdə hallandırılması:
1-ci şəxs (tək və cəm)
Etdim
Etdik
2-ci şəxs (tək və cəm)
Etdin
Etdiniz
3-cü şəxs (tək və cəm)
Etdi
Etdilər
Burada gördüyünüzü aşağıda ərəb dilində "فعل" kəlməsində də müqayisəli şəkildə çatdırmağa çalışacağam.
Fel kökünü bu qaydalara uyğun sərf edəcəyik.
Ğaib (3-cü şəxs)
Müzəkkər (kişi cinsi)
فَعَلَ
فَعَلَا
فَعَلوُا
Müənnəs (qadın cinsi)
فَعَلَتْ
فَعَلَتَا
فَعَلْنَ
Müxatəb (2-ci şəxs)
Müzəkkər (kişi cinsi)
فَعَلْتَ
فَعَلْتُمَا
فَعَلْتُمْ
Müənnəs (qadın cinsi)
فَعَلْتِ
فَعَلتُمَا
فَعَلْتُنَّ
Mütəkəllim (1-ci şəxs)
فَعَلْتُ
فَعَلْنَا
Сообщение отредактировал Günahkar: 19 февраля 2010 - 03:42
#44
Отправлено 19 февраля 2010 - 04:05
فَعَلَا - Üçüncü şəxs, kişi cinsi, 2 nəfər "Etdilər"
فَعَلوُا - Üçüncü şəxs, kişi cinsi, 3 nəfər və daha çox "Etdilər"
فَعَلَتْ - Üçüncü şəxs, qadın cinsi, 1 nəfər "Etdi"
فَعَلَتَا - Üçüncü şəxs, qadın cinsi, 2 nəfər "Etdilər"
فَعَلْنَ - Üçüncü şəxs, qadın cinsi, 3 nəfər və daha çox "Etdilər"
فَعَلْتَ - İkinci şəxs, kişi cinsi, 1 nəfər "Etdin"
فَعَلْتُمَا - İkinci şəxs, kişi cinsi, 2 nəfər "Etdiniz"
فَعَلْتُمْ - İkinci şəxs, kişi cinsi, 3 nəfər və daha çox "Etdiniz"
فَعَلْتِ - İkinci şəxs, qadın cinsi, 1 nəfər "Etdin"
فَعَلْتُمَا - İkinci şəxs, qadın cinsi, 2 nəfər "Etdiniz"
فَعَلْتُنَّ - İkinci şəxs, qadın cinsi, 3 nəfər və daha çox "Etdiniz"
فَعَلْتُ - Birinci şəxs, tək "Etdim"
فَعَلْنَا - Birinci şəxs, cəm "Etdik"
Сообщение отредактировал Günahkar: 19 февраля 2010 - 04:12
#47
Отправлено 19 февраля 2010 - 10:31
Çox sağ ol.Allah razı olsun!Malik Əştər, zəhmətinə görə təşəkkür. Kodlaşdırma yazıdan çox vaxt aparır...
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#48
Отправлено 22 февраля 2010 - 14:51
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#49
Отправлено 22 февраля 2010 - 15:17
1- Mütəkəllim - danışan şəxs - I-ci şəxs (azərbaycan dilində)
اَنْصُرُ - Ənsuru - kömək edirəm
نَنْصُرُ - Nənsuru - kömək edirik
2- Müxatəb - xitab olunan, müraciət olunan şəxs - II-ci şəxs
تَنْصُرُ- tənsuru - kömək edirsən (sən kişi)
تَنْصُرَانِ - tənsurani - kömək edirsiniz (siz iki kişi)
تَنْصُرُونَ - tənsurunə - kömək edirsiniz (siz kişilər)
تَنْصُرِينَ - tənsurinə - kömək edirsən (sən qadın)
تَنْصُرَانِ - tənsurani - kömək edirsiniz (siz iki qadın)
تَنْصُرْنَ - tənsurnə - kömək edirsiniz (siz qadınlar)
3- Müğayəb - yəni hazır olmayan şəxs - III-cü şəxs
يَنْصُرُ - yənsuru - kömək edir ( o kişi)
يَنْصُرَانِ - yənsurani - kömək edir ( o iki kişi)
يَنْصُرُونَ - yənsurunə - kömək edirlər (onlar)
تَنْصُرُ- tənsuru - kömək edir (o qadın)
تَنْصُرَانِ - tənsurani - kömək edir (o iki qadın)
يَنْصُرْنَ - yənsurnə - kömək edirlər (o qadınlar)
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 22 февраля 2010 - 15:19
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#50
Отправлено 23 февраля 2010 - 11:35
1- Mütəkəllim - danışan şəxs - I-ci şəxs (azərbaycan dilində)
اَذْهَبُ- Əzhəbu- gedirəm
نَذْهَبُ- Nəzhəbu- gedirik
2- Müxatəb - xitab olunan, müraciət olunan şəxs - II-ci şəxs
تَذْهَبُ- təzhəbu- gedirsən (sən kişi)
تَذْهَبَانِ - təzhəbani- gedirsiniz (siz iki kişi)
تَذْهَبُونَ- təzhəbunə- gedirsiniz (siz kişilər)
تَذْهَبِينَ- təzhəbinə- gedirsən (sən qadın)
تَذْهَبَانِ- təzhəbani- gedirsiniz (siz iki qadın)
تَذْهَبْنَ- təzhəbnə- gedirsiniz (siz qadınlar)
3- Müğayəb - yəni hazır olmayan şəxs - III-cü şəxs
يَذْهَبُ- yəzhəbu- gedir ( o kişi)
يَذْهَبَانِ- yəzhəbani- gedir ( o iki kişi)
يَذْهَبُونَ- yəzhəbunə- gedirlər (onlar)
تَذْهَبُ- təzhəbu- gedir (o qadın)
تَذْهَبَانِ - təzhəbani - gedir (o iki qadın)
يَذْهَبْنَ- yəzhəbnə- gedirlər (o qadınlar)
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#51
Отправлено 23 февраля 2010 - 11:40
عَلِمَ - "alimə" - "bilmək"
يَعْلَمُ - yələmu- "bilir" felini təsrfiləndirin
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#52
Отправлено 25 февраля 2010 - 12:08
1.يَسْمَعُ -yəsməu-eşidir
2.يَضْرِبُ- yədribu-vurur
3.يَعْمَلُ- yəməlu-əməl edir
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#53
Отправлено 02 марта 2010 - 16:11
Müzari felin davamı:
Bir önəmli xüsus:
Əgər "fəələ" vəznində olan bir feldə birinci hərf olan "fə" qəlibi vav hərfi olarsa, onu müzari edəndə, vav hərfi atılır:
Misal: فَعَلَ fəələ (vəzn)- وَجَدَ- vəcədə (mazi) - tapmaq - يَجِدُ- yəcidu (müzari) - tapır
Amma bu o biri qayda ilə olsaydı gərək yəvcidu يَوْجِدُ olaydı bu da mümkün deyil, ərəb qaydalarına uyğun olaraq.
Bütün vav-la başlayan vellərin müzarisi bu tərzdə olur.
Tapşırıq:
وَقَفَ - vəqəfə - feli - (ikinci hərfin hərəkəsi müzaridə - i olacaq)
وَسَلَ - vəsələ - feli - (ikinci hərfin hərəkəsi müzaridə - i olacaq)
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 02 марта 2010 - 16:18
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#54
Отправлено 04 марта 2010 - 18:37
Mazi fellər deiyimiz kimi, 3 hərfli və ya 4hərfli olur.
Məs: 3 hərfli - كَتَبَ -kətəbə, 4 hərfli زَلْزَلَ- zəlzələ, دَهْرَجَ - dəhrəcə
3 hərfli fellər sülasi, 4 hərfli fellər rübai adlanır.
Bu fellərin əsli (kök) hərflərində artıq olmazsa, 3 hərflilər "mücərrəd sülasi" , 4 hərflilər "mücərrəd rübai" adlanır. Yuxarıda göstərilənlər bütün hərfləri əsli hərflərdir, yəni mücərrəd adlanırlar. Məsələn:
Laki fellərin əsli hərflərindən artıq əlavə olarsa, onlar "məzidun fih" adlanır.
كَاتَبَ- katəbə sözündə "əlif"
تَدَهْرَجَ - tədəhrəcə sözündə "tə" əlavə olur.
Beləliklə fellərin quruluşca növləri 4 -dür:
1.Mücərrəd sülasi - كَتَبَ
2.Məzid sülasi - كَاتَبَ
3.Mücərrəd rübai- زَلْزَلَ
2.Məzid rübai- تَزَلْزَلَ
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 04 марта 2010 - 18:38
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#55
Отправлено 05 марта 2010 - 10:48
Əsli hərfləri "zaid" (əlavə) hərflərdən ayırmaq üçün
1)3 hərfli fellər " فَعَلَ " ilə
2) 4 hərflilər " فَعْلَلَ " ilə
ölçülür.
Bu hərflərin hər biri ilə uyğun gələn hərflər "əsli" qalan hərflər isə "zaid" adlanır.
Məs:تَضَارَبَtədarəbə kəlməsi تَفَاعَلَ təfaələ vəzni ilə ölçülür.(onların hamısını irəlidə geniş bəhs edəcəyik).
Əgər ضَرَبَ - darəbə kəliməsini götürsək, o zaman bu فَعَلَ - fəələ feli ilə uyğundur, əsli hərflərdir.
Amma تَضَارَبَ tədarəbə kəlməsi تَفَاعَلَ - təfaələ feli ilə uyğundur, " فَعَلَ " - fəələyə iki hərf ( tə və əlif) artırılımışdır və تَفَاعَلَ - təfaələ vəzninə çevrilmişdir.
Aşağıdakı kəlimələrdə mücərrəd və məzidi müəyyən edin, zaid hərfləri göstərin.
Misal: اَكْرَمَ - əkrəmə - məziddir, zaid hərfi əlif-dir.
1. قَتَلَ
2. كَاتِبْ
3. نَصَرَ
4. تَجَاوَزَ
5.وَسْوَسَ
6.تَصَرَّفَ
7.اِسْتَخْرَجَ
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#56
Отправлено 10 марта 2010 - 12:57
Buna bəzi kitablarda 3-lü felin babları da deyilir.
biz demişdik ki, sülasi fellər 3 əslə malikdirlər.
1. فَعَلَ - Fəələ ضَرَبَ - darəbə
2. فَعِلَ - Fəilə حَمِدَ - həmidə
3. فَعُلَ - Fəulə بَعُدَ - bəudə
Məzid sülasi fellərin 10 babı var:
1. فَعَّلَ - fəəələ (mazi-keçmiş)) يُفَعِّلُ - yufəiilu (muzari-indiki-gələcək))
Misal:
صَرَّفَ - sarrəfə(mazi) - يُصَرِّفُ - yusarrifu (muzari)
Yadda saxlamaq lazımdır ki, bu baba daxil olan zaman hər fel mütəəddi (təsirlilik) mənasını veriri.
Misal
عَلِمََ - alimə - oyrəndi - عَلَّمَ - alləmə - öyrətdi
فَهِمَ - fəhimə- anladı - فَهَّمَ - fəhhəmə - anlatdı
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#57
Отправлено 11 марта 2010 - 12:24
2. اَفْعَلَ- əfələ(mazi-keçmiş) يُفْعِلُ- yufilu (muzari-indiki-gələcək))
Bunun mazisində əvvəldə olan اَ həmzə hərfi muzariyə çevrildiyi zaman, düşür.
Misal:
اَكْرَمَ- əkrəmə (mazi) - يُكْرِمُ- yukrimu(muzari)
Yadda saxlamaq lazımdır ki, bu baba daxil olan zaman hər fel mütəəddi (təsirlilik) mənasını veriri.
Misal
جَلَسَ- cələsə - oturdu- اَجْلَسَ- əcləsə- oturtdu
حَسُنَ- həsunə- yaxşı oldu- اَحْسَنَ- əhsənə- yaxşı etdi
[/quote]
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 11 марта 2010 - 12:25
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#58
Отправлено 12 марта 2010 - 10:22
3. فَاعَلَ- faələ(mazi-keçmiş) يُفَاعِلُ- yufailu (muzari-indiki-gələcək))
Misal:
حَاسَبَ- hasəbə(mazi) - يُحَاسِبُ- yuhasibu(muzari)
Yadda saxlamaq lazımdır ki, bu baba daxil olan zaman hər fel müşarikət(qarşılıqlılıq) mənasını verir.
Misal
ضَرَبَ- darəbə- oturdu- ضَارَبَ- darabə- vuruşdu
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#59
Отправлено 18 марта 2010 - 16:08
4. تَفَعَّلَ- təfəələ(mazi-keçmiş) يَتَفَعَّلُ- yətəfəəlu(muzari-indiki-gələcək))
Misal:
تَجَمّعَ- təcəmməə(mazi) - يَتَجَمَّعُ- yətəcəmməu(muzari)
Bu baba aparılan hər bir fel felin məful üzərində (yəni hərəkətin obyekt üzərində) reallaşmasını göstərir.
عَلَّمْتُ زَيْدًا تَعَلّمَ - alləmtu zeydən təəlləmə - Zeydə öyrətdim öyrəndi.
Bu bab bəzən saxta hərəkət, sünilik və bi işdə özünü göstərmək mənasında işlənir.
Bu babın müzarisində "tə" hərfi (qoşalaşan) ardıcıl gələnzaman tələffüzü asanlaşdırmaq üçün (tə-nin) biri atılır
تَتَنَزَّل - tətənəzzəlu تَنَزَّلُ- tənəzzəlu olur
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 18 марта 2010 - 16:11
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
#60
Отправлено 30 марта 2010 - 09:58
5. تَفَاعَلَ- təfaələ(mazi-keçmiş) يَتَفَاعَلُ- yətəfaəlu(muzari-indiki-gələcək))
Misal:
تَجَاوَزَ- təcavəzə(mazi) - يَتَجَاوَزُ- yətəcavəzu(muzari)
Bu baba gedən fellər birgəlik, həmkarlıq və bəzən də özünü yalandan göstərmə mənalarını ifadə edir. misal.
تَضَارَبَ القَوْمُ - tədarəbəl qəvmu- birlikdə vurdular
تَمَارَضَ عَلِيُّ - təmarədəl əliyyu - Əli özünü xəstəliyə vurdu.
Bu babın müzarisində "tə" hərfi (qoşalaşan) ardıcıl gələnzaman tələffüzü asanlaşdırmaq üçün (tə-nin) biri atılır
تَتَنَازَعُ- tətənazəu تَنَازَعُ- tənazəu [b]olur
Сообщение отредактировал Malik Eshter: 30 марта 2010 - 10:00
Malik qorxub yavaşıyan, acizliyə düşən, tez tərpənmək ağla, ehtiyata daha uyğun olan zaman durub gözləyən, ehtiyatla hərəkət etmək məsləhət olduğu zaman tələsən adamlardan deyildir.
Hz.Əli (ə.s) - Nəhcül Bəlağə, VII - 13
Количество пользователей, читающих эту тему: 0
0 пользователей, 0 гостей, 0 скрытых пользователей