revayetin senedini arashdirmagla yanashi onun metninede diqqet etmek lazimdirki duzgun neticeye gelmek mumkun olsun.
yuxardaki revayetlere olan suallar.
Ebu bekr Peygember(s,a,a,s) emri ile namazda imamliq etmishdi?
Malikin muvattasindaki hedise diqqet edek.
خَرَجَ فِي مَرَضِهِ، فَأَتَى فَوَجَدَ أَبَا بَكْرٍ
Peygember(s,a,a,s)xeste halinda menzilden xaric oldu ve mescide geldi,ve Ebu bekri gorduki pishnamaz durub.
Bu revayete diqqet edende gorunurki Peygember(s,a,a,s)-in Ebu bekrin pishnamaz durmasina eslen emr verilmemishdiki,Peygember(s,a,a,s)
-in yerinde pishnamaz dursun.O Hezret mescide geldikden sonra xeberdar olurki Ebu bekr onun yerinde namaza durub.
Goresen bu hedisi uyduranlar hech fikirleshmeyiblermiki bashqa neticeler chixa biler hedisden?indi men desemki ay salafi oxumayibsanki Huccirat 1-ci ayede deyilir:«لا تقدموا بين يدي الله و رسوله»
Nece Ebu bekr Peygember(s,a,a,s)-in icazesi olmadan onun yerinde pishnamaz durur?
Bu hedisden melum olmurki Aishe xanim Peygember(s,a,a,s)-in emrine qarshi chixib?ixtilaf edib?
فَقُلْتُ مِثْلَهُ فَقَالَ فِى الثَّالِثَةِ أَوِ الرَّابِعَةِ « إِنَّكُنَّ صَوَاحِبُ يُوسُفَ، مُرُوا أَبَا بَكْرٍ فَلْيُصَلِّ ». فَصَلَّى وَخَرَجَ النَّبِىُّ - صلى الله عليه وسلم - يُهَادَى بَيْنَ رَجُلَيْنِ، كَأَنِّى أَنْظُرُ إِلَيْهِ يَخُطُّ بِرِجْلَيْهِ الأَرْضَ
(XAnim Aishenin dilinden)men hemin cavabi tekrar etdim.Peygember(s,a,a,s)3-cu ve 4-cu defe tekrar etdi ve buyurdu; Siz hemin Misr qadinlari kimisizki Yusifin zamaninda oz nefsi isteklerinden onun arxasiyca dolanirdilar.Ebu bekre deyin namaz qildirsin.Peygember(s,a,a,s)eyilmish qed-qametle,bir haldaki 2 nefere soykenmishdi evden xaric oldu.ravi deyirki gordumki ayaglari yerle surunurdu.
لَمَّا مَرِضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَرَضَهُ الَّذِي مَاتَ فِيهِ كَانَ فِي بَيْتِ عَائِشَةَ فَقَالَ ادْعُوا لِي عَلِيًّا قَالَتْ عَائِشَةُ نَدْعُو لَكَ أَبَا بَكْرٍ قَالَ ادْعُوهُ قَالَتْ حَفْصَةُ يَا رَسُولَ اللَّهِ نَدْعُو لَكَ عُمَرَ قَالَ ادْعُوهُ قَالَتْ أُمُّ الْفَضْلِ يَا رَسُولَ اللَّهِ نَدْعُو لَكَ الْعَبَّاسَ قَالَ ادْعُوهُ فَلَمَّا اجْتَمَعُوا رَفَعَ رَأْسَهُ فَلَمْ يَرَ عَلِيًّا فَسَكَتَ...
Bu metne diqqet etdikde mumkun deyilmiki Peygemberin(s,a,a,s) emrinin bashqa bir adama yaxudda Eli(e)-a deyin Namaz qildirsin oldugu ve her defede O Hezetret(s,a,a,s) emr etdikde Aishe xanimda atasina hevale etsin,o hedde chatsinki Hezret Peygemberimiz(s,a,a,s) narahat olub nefsleri uchun yashayan misr qadinlarina benzetmishdir Aishe xanimi ve Hefse xanimi,ve sonra narahat halda,xeste halda mescide gelir,ve ebu bekrde kamil namaz qila?
لَمَّا مَرِضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَرَضَهُ الَّذِي مَاتَ فِيهِ كَانَ فِي بَيْتِ عَائِشَةَ فَقَالَ ادْعُوا لِي عَلِيًّا قَالَتْ عَائِشَةُ نَدْعُو لَكَ أَبَا بَكْرٍ قَالَ ادْعُوهُ قَالَتْ حَفْصَةُ يَا رَسُولَ اللَّهِ نَدْعُو لَكَ عُمَرَ قَالَ ادْعُوهُ قَالَتْ أُمُّ الْفَضْلِ يَا رَسُولَ اللَّهِ نَدْعُو لَكَ الْعَبَّاسَ قَالَ ادْعُوهُ فَلَمَّا اجْتَمَعُوا رَفَعَ رَأْسَهُ فَلَمْ يَرَ عَلِيًّا فَسَكَتَ...
o vaxtki Peygember(s,a,a,s) xestelendi(hemin xestelikki sebeb oldu dunyasini deishsin),Aishe xanimin evinde idi.Hezret Peygemberimiz buyurdu:Eli(e)-i menim uchun chagirin.Aishe xanim dedi:sizin uchun ebu bekri chagirim?Resul(s,a,a,s) dedi chagirin.Hefse dedi:ey Resul(s,a,a,s) Omeri chagirim sizin uchun?hezret(s,a,a,s) buyurdu chagirin.Ummul fezl dedi sizin uchun Abbasi chagirim?Hezret(s,a,a,s)dedi chagirin.O vaxtki hamisi cemleshdiler,Allahin elchisi(s,a,a,s) mubarek bashini qaldirdi ve eli(e)-i gormedi,neticede sakit dursun,sebeb?
Bu cur mulahize olurki Peygember(s,a,a,s)evvelden Hz Eli(e)-i huzurunda istemishdi ve axirinci defede bashini qaldirir ve Eli(e)-i gormur,naumud olur ve charesiz sukut edir.
Aisheki chox qisqanc idi,isteyirdiki her yaxhsi shey onun haqda olsun,Eli(e)-amada ikrah hissi vardi,isteyirdiki bu yolla hem Elinin(e) fezileti artmasin,hemde atasi feziletlensin(axi sehih senedle,delille hech bir fezileti yoxdur).yeni 1 oxla 2 nishan vurmag kimi,hem ozunu feziletli shexsin qizi,hemde xoshu gelmeyen shexsin(Eli(e)-in) feziletini gizletmish olsun.
Bu revayetlerden melum olurki:
1- Aishe xanimin Eli(e)-dan xoshu gelmir(hetta adini gizledir)
2-Peygemberin(s,a,a,s) emrine itaet etmir.mecbur edir defelerle emrini tekrar etsin.amma emri her defe gormemeksizliye vurulur.
3-Narahatdigindan Aisheni ve Hefseni(Aisheye komek etdiyine gore) Yusif zamaninin pis qadinlarina benzedir.
P.S bu 3 bend esas verirki fikirlehsekki Hezreti Peygemberimiz(s,a,a,s) Eli(e)-i sechmishdi namaz qildirsin.Peygember (s,a,a,s) Eli(e) dedikce Aishe Ebu bekr deyib,defelerle emrini tekrar etdirmishdir,amma mehel qoyulmur,sonda narahat halda o qadinlara benzedir,ve meyus halda sukut edir.
Goresen Allahin elchisinin(s,a,a,s) emrinden chixmag Aishenin xanimin edaletini zedelemir?
وَأَعَادَ فَأَعَادُوا لَهُ، فَأَعَادَ الثَّالِثَةَ فَقَالَ «إِنَّكُنَّ صَوَاحِبُ يُوسُفَ، مُرُوا أَبَا بَكْرٍ فَلْيُصَلِّ بِالنَّاسِ»
Peygember neche defe sozunu tekrar etdi amma her defe qadinlar oz cavablarini verdiler,axirda Peygember(s,a,a,s)onlara o qadinlarin misalini dedi.
bu sozler esas vermirki dushunek Peygemberimiz(s,a,a,s) mezlum idi?
قَالَتْ عَائِشَةُ إِنَّ أَبَا بَكْرٍ رَجُلٌ رَقِيقٌ ، إِذَا قَرَأَ غَلَبَهُ الْبُكَاءُ
قَالَتْ عَائِشَةُ إِنَّهُ رَجُلٌ رَقِيقٌ ، إِذَا قَامَ مَقَامَكَ لَمْ يَسْتَطِعْ أَنْ يُصَلِّىَ بِالنَّاسِ
Aishe deyir Ebu bekr ureyi nazik kishidir,dogurdanmi onun taqetsiz olmasina sebeb Peygemberin(s,a,a,s) xesteliyi idi?
burda sual yaranir nece olurki Peygember(s,a,a,s9-e qarshi bu qeder hessas idi,onun yerinde duranda aglamag tuturdu, Necur olurki Peygember(s,a,a,s) dunyadan geden kimi, gozunu yuman kimi,pak bedenini uzu uste yerde qoyub ve hech bir defne hazirlig ishlerinin hech birinde ishtirak etmir,ne kefenlemekde,ne gusl etmekde,hetta defninde bele..ve bir qrup insanlarla seqifede xelife sechimi teshkil etmekle meshgul olur ve hech qem,qusse,aglamag,goz yashi,qeher onu hech bogmur,,bu neteri olureee???????? men basha dushmurem.
Niye Peygember Xeste-xeste chetinlikle eziyyet cheke-cheke mescide gelir?
فَخَرَجَ يُهَادَى بَيْنَ رَجُلَيْنِ كَأَنِّى أَنْظُرُ رِجْلَيْهِ تَخُطَّانِ مِنَ الْوَجَعِ
Peygember(s,a,a,s) xesteliyinin shiddetinden ve taqetinin zeifliyinden mescidde ishtirak etmek fikri yox idi ve yerine bir neferin namaz qildirmasini istemishdi....Goresen hansi hadise bais olmushduki o hezret(s,a,a,s)o veziyyetinde,2 neferin komekliyi ile.ayagi yerle surune-surune ozunu mescide chatdirir,niye???
Eger heqiqeten Peygember(s,a,a,s) xesteliyinin shiddetinden,zeifliyinden,halsizligindan mescide gede bilmediyinden yerine namaz uchun Ebu bekri sechilmishdise niye onda Peygeber (s,a,a,s) mescide o veziyyetde geldi?
Niye Ebu bekr tezden namaza bashladi?
Bu cur namazi tesevvur etmek mumkundur?
فَكَانَ أَبُو بَكْرٍ يُصَلِّي بِصَلاَةِ رَسُولِ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم - وَهُوَ جَالِسٌ، وَكَانَ النَّاسُ يُصَلُّونَ بِصَلاَةِ أبِي بَكْرٍ
وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم - يُصَلِّى قَاعِدًا، يَقْتَدِى أَبُو بَكْرٍ بِصَلاَةِ رَسُولِ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم - وَالنَّاسُ مُقْتَدُونَ بِصَلاَةِ أَبِى بَكْرٍ.
Bu yuxardaki hedislerde mescidun nebide namazin ecaib qaydasi numaish etdirilirmish.
Tesevvur edin Ebu bekr mehrabda namaz qilir ve Peygember(s,a,a,s)-in gelishi ile namazin ortasinda,mehrabdan chixa,oz yerinden arxaya chekile,ve yerini o hezrete vere.Amma Hezret(s,a,a,s) ishare ile anladirki yerinde qalsin ve namazini davam etsin.O vaxt Hezret geldi ve Ebu bekrin yaninda oturur ve Oz namazina bashlayir ve o camaatki Ebu bekrle namazlarini bashlayib qilirdilar,elecede davam edirler amma ebu bekr Peygembere iqtida edir.
Camaata imam ebu bekr durub,Peygemberin gelishi ile ebu bekr memum olur,memun olan camaat memum olana nece iqtida edirlerki?,,yaxud namazini nece iqtida edir peygembere(s,a,a,s) ebu bekr namazda iken?batil edib iqtida edir?bele edirse bes camaat? eciab ve gulmeli deyilmi ?
Eger namaz qila qila iqtida etmek mumkundurse bes camaat niye Peygember(s,a,a,s)-a iqtida etmedilerki?
Resulullahin(s,a,a,s) olmasi ile ebu bekre iktida etmeyin keraheti yoxdumu?
Peygember 23 nubuvvet devrinde neche defe bele namaz qilib?
bidene diqqet edek buna,deyekki ebu bekr hemd ile qiraete bashladi,yarida Resulullah(s,a,a,s)ve ebu bekr iqtida eledi Resulullaha(s,a,a,s),indi buna fikir verin ebu bekr oldu memum,demeli qiraet etmeyecek,ve ona iqtida edenler etmeyecek,indi deyin gorek bu nece namazdirki ne imam ne memum qiraet etmir?
Bele suallari ilk biz deyilikki veririk,bizden evvelde bele ecaib namaza teccublenenler olmushdu,ele hemin hedislere baxanda gorurukki ordada veribler,bir baxin:
وَكَانَ النَّبِىُّ يُصَلِّى وَأَبُو بَكْرٍ يُصَلِّى بِصَلاَتِهِ، وَالنَّاسُ يُصَلُّونَ بِصَلاَةِ أَبِى بَكْرٍ؟
Eґmeshden sual edirler,Peygember(s,a,a,s)namaza durmushdu ve Ebu bekrde ona iqtida elemishdi?ve camaatda Ebu bekre iqtida elemishdi?
فَقَالَ بِرَأْسِهِ نَعَمْ
Bashqa maragli noqtede budurki Eґmeshin dili gelmir dili ile desin,bashi ile ishare edirki(Beli)
فَقَالَ بِرَأْسِهِ نَعَمْ
Revayete bashqa bir yonden baxaq.
فَقَالَتْ عَائِشَةُ فَقُلْتُ لِحَفْصَةَ قُولِى لَهُ إِنَّ أَبَا بَكْرٍ إِذَا قَامَ فِى مَقَامِكَ لَمْ يُسْمِعِ النَّاسَ مِنَ الْبُكَاءِ ، فَمُرْ عُمَرَ فَلْيُصَلِّ لِلنَّاسِ . فَفَعَلَتْ حَفْصَةُ . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم - « مَهْ ، إِنَّكُنَّ لأَنْتُنَّ صَوَاحِبُ يُوسُفَ ، مُرُوا أَبَا بَكْرٍ فَلْيُصَلِّ لِلنَّاسِ » . فَقَالَتْ حَفْصَةُ لِعَائِشَةَ مَا كُنْتُ لأُصِيبَ مِنْكِ خَيْرًا.
Aishe deyir Hefseye dedim:Peygembere denen Ebu bekr eliye bilmez Peygemberin(s,a,a,s) yerinde namaz qilsin,chunki aglamag shiddetinden qiraetin sesi camaata chatmayacag.ey Hefse sen atana(Omere) denen camaata namaz qildirsin ve Hefsede bu ishi gordu.
Bu vaxt idiki Peygember(s,a,a,s)Hefseye dedi:Sakit ol! siz hemin o Yusif zamaninin misr qadinlari kimisizki,onun arxasiyca oz nefsi istekleriniz uchun dolanirdilar.Ebu bekre deyin namaz camaat uchun namaz qilsin.Bu vaxt idiki Hefse Aisheye dediki ele olmayibki senden mene xeyir gelmeyib.
Eger Resulullah(s,a,a,s) secim edib ve Ebu bekri pishnamazliga selahiyetli deyib,Aishe nece ixtilaf edir o Hezretin(s,a,a,s) sechimi ile ve hele emr edir edirki Omere deyin pishnamaz olsun?
Meger bu ish uchun sechim,selahiyyet vermek Resulullahin(s,a,a,s) haqqi deyilmi?
Yoxsa aishe Resulullahdan(s,a,a,s) daha yaxshi bilir kimi sechmek lazimdir?
Niye Aishe ozu pramoy Peygembere(s,a,a,s) demirki gosterish ver Omer pishnamaz olsun?niye Hefseden isteyirki Peygemberden(s,a,a,s) bu xaishi istesin?Yoxsa Hefsenin elaqsi Peygemberle(sґ,a,a,s) Aishenin Peygemberle(s,a,a,s) elaqesinden daha yaxindir?Yoxsa bashqa sebebi varki Aishe Hefseden,Hefsede Aisheden xahish edir?Nehayet hemkar olurlar bir yere yetishdirirlerki Peygember(s,a,a,s) onlara agir sozleri<<Misr qadinlarini>> misal chekir.
Goresen Peygemberle(s,a,a,s) chekishmek,muxalifet etmek,Aishe ile Hefsenin edaletini sual altda salmir?onlarin revayetini shubhe altina salmir?
«مَا كُنْتُ لأُصِيبَ مِنْكِ خَيْرًا»<<Olmayibki senden mene bir xeyir gelsin>> Hefsenin bu sozleri Aishenin edaletini sual altina salmirmi?Laglagi ile deyib demeyin hech yeri yoxdur burda,ele deyilmi?
Revayetlere bir bashqa yonden baxaq:
Ebu bekr pisnamaz idi yoxsa memum idi yoxsa tekbir deyen idi?
... فَلَمَّا رَآهُ أَبُو بَكْرٍ ذَهَبَ يَتَأَخَّرُ ، فَأَشَارَ إِلَيْهِ أَنْ صَلِّ ، فَتَأَخَّرَ أَبُو بَكْرٍ وَقَعَدَ النَّبِىُّ إِلَى جَنْبِهِ ، وَأَبُو بَكْرٍ يُسْمِعُ النَّاسَ التَّكْبِيرَ...
Ve Ebu bekr Peygember(s,a,a,s)-i mushahide elediki mescide gelib,istedi arxaya chekilsin,amma Peygember(s,a,a,s) ishare elediki arxaya getmesin amma bununla bele onun vucudu arxaya getdi ve (tekbir deyen kimi) Hezret Peygemberin(s,a,a,s) tekbir sesini camaata chatdirirdi.
Meger bu revayetlerin problemli deyilmi,bir hissesi deyildi ve bir hisseside deyilecek?
neceki revayetde deyilir Ebui bekr Peygember(s,a,a,s)-in gelishi ile namazini saxladi ve tekbir deyenlik etdi.bes camatin namazi nece olur Ebu bekr namazini saxlamishdisa?belede casmaat namazi olar?
Ziddiyyet ichinde ziddiyyet.
... أَنَّ أَبَا بَكْرٍ كَانَ يُصَلِّى لَهُمْ فِى وَجَعِ النَّبِىِّ ...
Ebu bekr Peygember(s,a,a,s)-in butun xestelik gunlerinde Pishnamaz durub.
Butun revayetlerdeki ziddiyyetlerden elave 8-ci revayetde bashqa bir ziddiyyet var,oda budurki iddia edilirki ebu bekr Peygember(s,a,a,s)-in butun xestelik zamaninda ebu bekr pishnamaz durub.
Meger digerleri ve Aishe Peygemberin(s,a,a,s) bu emrinden xebersiz idiler ve bilmirdilerki Peygember(s,a,a,s) butun xestelik zamaninda ebu bekre camaat namazini qildirmasi ishini hevale etmishdir?
Ve yene hemin revayetin evvelki ve sonraki hedisin metnleri ile ziddiyyeti var.
...
فَأَشَارَ إِلَيْنَا النَّبِىُّ أَنْ أَتِمُّوا صَلاَتَكُمْ ، وَأَرْخَى السِّتْرَ ، فَتُوُفِّىَ مِنْ يَوْمِهِ .
Peygember(s,a,a,s) mescide geldikden sonra perdeni chekdi gorduki Ebu bekr onun yerinde durub,tebessum etdi ve perdeni salib getdi,ve hemin gun dunyadan getdi.
bu revayetin metni benzeyir malikin muvattasindaki hedisin metnineki oda yuxarda qeyd edildi.Yeni eslen bu ishe gosterish verilmemishdi,Ebu bekr oz bashina psihnamaz (Peygember(s,a,a,s)movzudan xeberi olmamish kimi)durmushdur.Ve feqet axirinci gun,yeni Peygember(s,a,a,s)-in xesteliyinin 3-cu gunu bu movzudan xeberdar oldu.bu suretdeki Peygemberin(s,a,a,s) icazesi olmadan,oz bashina qildirmishdir aydin olacag.
Yaxud o revayetki ravisi Enes ibni Malikdir,yoxsa Aishe xanimin revayetlerini qebul edek?bu bir birine zidd hedislerden ne netice chixarda bilerikki?nece hokm ede bilerikki?(bir veziyyetdeki her 2 ravinin hali melumdur)
