Şeyx Albani öz “Təvəssül və onun hökümləri və növləri” adlı kitabında deyir:
، وأخرجها الطبراني في "المعجم الصغير" (ص103-104) وفي "الكبير" (3/2/1/1-2) من طريق عبد الله بن وهب عن شبيب بن سعيد المكي عن روح بن القاسم عن أبي جعفر الخطمي المدني عن أبي أمامة بن سهل بن حنيف عن عمه عثمان بن حنيف
Bu hədisi Tabarani “Əl-mucəmus-sağir” (səh. 103-104) və “Əl-kəbir” (3/2/1/1-2) kitablarında Abdullah ibn Vahbdan, o da Şəbib ibn Səid Əl-Məkkidən, o da Ravh ibn Qasimdən, o da Əbu Cə`fər əl-Xatmi əl-Mudnidən, o da Əbi Sələmə ibn Səhl ibn Huneyfdən, o da əmisi Osman ibn Huneyfdən rəvayət etmişdir.
. قال الطبراني: (لم يرواه عن روح بن القاسم إلا شبيب بن سعيد أبو سعيد المكي وهو ثقة، وهو الذي يحدث عنه أحمد بن شبيب عن أبيه عن يونس بن يزيد الأيلي، وقد روى هذا الحديث شعبة عن أبي جعفر الخطمي – واسمه عمير بن يزيد – وهو ثقة تفرد به عثمان بن عمر بن فارس عن شعبة، والحديث صحيح).
Tabarani deyir: Bu hədisi Ravh ibn Qasimdən yalnız Şəbib ibn Səid Əbu Səid əl-Məkki rəvayət etmişdir.Və o da siqadır (güvənilən). Və bu o kəsdir ki, ondan Əhməd ibn Şəbib, o ad (Şəbib) Yunus ibn Yəzid əl-Əylidən rəvayət etmişdir. Bu hədisi Şubə Əbu Cəfər əl-xatmidən rəvayət etmişdir (adı Umeyr ibn Yəziddir) bu da siqadır. Bundan yalnız Osman ibn Ömər ibn Fəris o da Şubədən rəvayət etmişdir (təfərrud olmuşdur). Hədis səhihdir.
Şeyx Albanı deyir:
قلت: لا شك في صحة الحديث، وإنما البحث الآن في هذه القصة التي تفرد بها شبيب بن سعيد كما قال الطبراني، وشبيب هذا متكلم فيه، وخاصة في رواية ابن وهب عنه، لكن تابعه عنه إسماعيل وأحمد ابنا شبيب بن سعيد هذا، أما اسماعيل فلا أعرفه، ولم أجد من ذكره، ولقد أغفلوه حتى لم يذكروه في الرواة عن أبيه، بخلاف أخيه أحمد فإنه صدوق، وأما أبوه شبيب فملخص كلامهم فيه: أنه ثقة في حفظه ضعف، إلا في رواية ابنه أحمد هذا عنه عن يونس خاصة فهو حجة، فقال الذهبي في "الميزان": (صدوق يغرب، ذكره ابن عدي في "كامله" فقال..له نسخة عن يونس بن يزيد مستقيمة، حدث عنه ابن وهب بمناكير. قال ابن عدي: كان شبيب لعله يغلط ويهم إذ حدث من حفظه، وأرجو أنه لا يتعمد، فإذا حدث عنه ابنه أحمد بأحاديث يونس فكأنه يونس آخر. يعني يجوَّد).
Mən deyirəm ki, hədisin səhihliyində şəkk yoxdur. Lakin burada bəhs yalnız qissədədir. Hansı ki, bu qissəni yalnız Şəbib ibn Səid rəvayət etmişdir – necə ki, Tabarani deyir. Və bu Şəbib barəsində də danışılıb. Xüsusən də ibn Vahbın ondan etdiyi rəvayət. Lakin Şəbibin iki oğlu İsmail və Əhməd də ataları Şəbibdən rəvayət etmişlər. Ismaili tanımıram, onun barəsində heç nə tapa bilməmişəm. Atasından rəvayət edən rəvayətçilər arasında ondan heç nə zikr etməyiblər. Lakin qardaşı Əhməd isə saduqdur. Ancaq atası Şəbib isə: onun barəsində olan sözlərin xülasəsi budur ki, siqadır hifzində, YADDAŞINDA ZƏIFLIK var. Yalnız xüsusi olaraq oğlu Əhməd ondan , o da Yunusdan etdiyi rəvayət hüccətdir. Zəhəbi “əl-Mizan” kitabında deyir: “Saduqdur, ĞARIB RƏVAYƏTLƏR EDIR. İbn Adiy “Kəmilə” kitabında deyir: Onun Yunus ibn Yəziddən doğru-düzgün bir nüsxəsi var idi. Ibn Vahb ondan münkərlər rəvayət edib. İbn Adiy həmçinin deyir: ŞƏBIB ÖZ HIFZINDƏN RƏVAYƏT EDƏNDƏ SƏHV EDIRDI VƏ ÇAŞIRDI, VƏ MƏN ÜMÜD EDIRƏM KI, ONA ETIMAD OLUNMUR. əgər oğlu Əhməd ondan Yunusun hədislərini rəvayət etdikdə sanki başqa Yunus rəvayət edir. (yəni yaxşı rəvayət edirdi). Zəhəbinin sözü qurtardı.
فهذا الكلام يفيد أن شبيباً هذا لا بأس بحديثه بشرطين اثنين: الأول: ان يكون من رواية ابنه أحمد عنه، والثاني: أن يكون من رواية شبيب عن يونس، والسبب في ذلك أنه كان عنده كتب يونس بن يزيد، كما قال ابن أبي حاتم في "الجرح والتعديل" عن أبيه (2/1/359)، فهو إذا حدث من كتبه هذه أجاد، وإذا حدث من حفظه وهو كما قال ابن عدي، وعلى هذا فقول الحافظ في ترجمته من "التقريب": (لا بأس بحديثه من رواية ابنه أحمد عنه، لا من رواية ابن وهب) فيه نظر، لأنه أوهم أنه لا بأس بحديثه من رواية أحمد مطلقاً، وليس كذلك، بل هذا مقيد بأن يكون من روايته هو عن يونس لما سبق، ويؤيده أن الحافظ نفسه أشار لهذا القيد، فإنه أورد شبيباً هذا في "من طعن فيه من رجال البخاري" من "مقدمة فتح الباري" (ص133) ثم دفع الطعن عنه – بعد أن ذكر من وثقه وقول ابن عدي فيه – بقوله: (قلت: أخرج البخاري من رواية ابنه عنه عن يونس أحاديث، ولم يخرج من روايته عن غير يونس، ولا من رواية ابن وهب عنه شيئاً).
Şeyx Albani deyir: Bu sözlər bildirir ki, Şəbibin hədislərində iki şərtlə problem yoxdur: birincisi oğlu Əhməd ondan rəvayət etməlidir, ikincisi isə Şəbib Yunus ibn Yəziddən rəvayət etməlidir. Necə ki, İbn Əbu Hətim “əı-Cərh və ət-Tə`dil” atasından deyir (2/1/359): Əgər o bu kitabından rəvayət edərsə yaxşı rəvayət edir, əgər öz hifzindən rəvayət edərsə ibn Adiy dediyi kimi olar. (ŞƏBIB ÖZ HIFZINDƏN RƏVAYƏT EDƏNDƏ SƏHV EDIRDI VƏ ÇAŞIRDI, VƏ MƏN ÜMÜD EDIRƏM KI, ONA ETIMAD OLUNMUR). əl-Həfiz “Fəthul-Bərinin müqəddiməsində” deyir: “Buxari Şəbib oğlu Əhmədin Şəbibdən, o da Yunusdan etdiyi rəvayətləri gətirib, Yunusdan başqasından etdiyi rəvayətlərini isə gətirməyib və ibn Vahbın ondan etdiyi rəvayətlərdən heç bir şey də gətirməyib.”
إذا تبين هذا يظهر لك ضعف هذه القصة، وعدم صلاحية الاحتجاج بها
Və əgər bütün bunlar bunlar bəyan olduqda, sənə bu qissənin zəifliyi və bu qissə ilə ihticəc etməyin (dəlil gətirməyin) yararlı olmadığı izhar oldu.
وخلاصة القول: إن هذه القصة ضعيفة منكرة، لأمور ثلاثة:
ضعف حفظ المتفرد بها، والاختلاف عليه فيها، ومخالفته للثقات الذين لم يذكروها في
الحديث، وأمر واحد من هذه الأمور كاف لإسقاط هذه القصة، فكيف بها مجتمعة؟
Xülasə budur ki, bu qissə üç şeyə görə zəif və münkərdir: bu qissədə mutəfərrid olan ravinin (yəni Şəbib)yaddaşının zəifliyi, bu qissədə ona (yəni Şəbibə) qarşı olan ixtilaf və bu qissəni rəvayət etməyən siqa ravilərə onun (yəni Şəbibin) müxalifliyi. Bu qissəni gücdən salmağa bu üç şeydən biri kifayət edir.
فإنهم أوردوا (ص21-22) الحديث بهذه القصة، ثم قالوا: (وهذا الحديث صححه الطبراني في "الصغير" و"الكبير")!
وفي هذا القول على صغره جهالات:
أولاً: أن الطبراني لم يصحح الحديث في "الكبير" بل في "الصغير" فقط، وأنا نقلت الحديث عنه للقارئين مباشرة، لا بالواسطة كما يفعل أولئك، لقصر باعهم في هذا العلم الشريف (ومن ورد البحر استقل السواقيا).
ثانياً: أن الطبراني إنما صحح الحديث فقط دون القصة، بدليل قوله وقد سبق: (قد روى الحديث شعبة...والحديث صحيح) فهذا نص على أنه أراد حديث شعبة، وشعبة لم يرو هذه القصة، فلم يصححها إذن الطبراني، فلا حجة لهم في كلامه.
ثالتاً: أن عثمان بن حنيف لو ثبتت عنه القصة لم يُعَلَّم ذلك الرجل فيها دعاء الضرير بتمامه، فإنه أسقط منه جملة اللهم شفعه في وشفعني فيه لانه يفهم بسليقته العربية أن هذا القول يستلزم أن يكون النبي داعياً لذلك الرجل، كما كان داعياً للأعمى، ولما كان هذا منفياً بالنسبة للرجل، لم يذكر هذه الجملة؟
Və sonra Şeyx deyir: bu qissə ilə hədis gətirirlər, sonra da deyirlər ki, (bu hədisi tabarani “əs-Sağir” və “əl-Kəbir” əsərlərində səhihləşdirmişdir. Vu bu sözün kiçikliyinə baxmayaraq cəhalətlər vardır:
Birincisi: Tabarani hədisi “əl-Kəbir”də yox, əksinə “əs-Sağir”də səhihləşdirmişdir. .......
Ikincisi: Tabarani yalnız hədisi səhihləşdirib, qissəni isə yox. Dəlil də onun bu sözüdür ki, (hədisi Şu`bə rəvayət edib.... və hədis səhihdir). Bu da göstərir ki, o Şu`bənin hədisini deyir. Şu`bə isə bu qissəni rəvayət etməmişdir. Və belə olduqda Tabarani bunu səhihləşdirməmişdir. Onlar üçün bu kəlamda heç bir hüccət yoxdur.
Üçüncüsü: Əgər Osman ibn Huneyfdən bu qissə sabit olsa da bu qissədə o bu kişiyə bu duanın hamısını öyrətməyib. Çünki o burada “Ey Allahım onu (peyğəmbərini) mənim barəmdə şəfaətçi et (yəni duasını qəbul et) və məni də onun barəsində şəfaətçi et” cümləsini düşürmüşdür. (hansı ki, bu korun hədisində varid olmuşdur. O hədis də səhihdir.) çünki o ərəb dilini yaxşı bildiyinə görə başa düşürdü ki, bu söz tələb edir ki. Peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləm bu kişi üçün dua etmiş olmalı idi, necə ki, kor kişi üçün dua etmişdir. .......
قال شيخ الإسلام، وقد علم أنهم في حياته إنما توسلوا بدعائه وشفاعته، وبعد مماته توسلوا بدعاء غيره، وشفاعة غيره، علم أن المشروع عندهم التوسل بدعاء المتوسل به، لا بذاته
Şeyxulislam ibn Teymiyyə deyir: Artıq bilinir ki, onlar (səhabələr) peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləmin həyatında onun duası və şəfaəti ilə təvəssül edirdilər, onun vəfatından sonra isə ondan başqasının duası və şəfaəti ilə təvəssül etdilər. Bilinir ki, onlarda məşru olan təvəssül təvəssül olunan kəsin duası ilə idi, əksinə onun atı ilə yox.
هذا، وفي القصة جملة إذا تأمل فيها العاقل العارف بفضائل الصحابة وجدها من الأدلة الأخرى على نكارتها وضعفها، وهي أن الخليفة الراشد عثمان رضي الله عنه كان لا ينظر في حاجة ذلك الرجل، ولا يلتفت إليه! فكيف يتفق هذا مع ما صح عن النبي أن الملائكة تستحي من عثمان، ومع ما عرف به رضي الله عنه من رفقه بالناس، وبره بهم، ولينه معهم؟ هذا كله يجعلنا نستبعد وقوع ذلك منه، لأنه ظلم يتنافى مع شمائه رضي الله عنه وأرضاه
Və beləliklə, bu qissədə elə bir cümlə də var ki, əgər bu cümlədə aqil, arif insan səhabələrin fəzilətlərini düşünsə görər ki, bu qissənin zəifliyinə və münkərliyinə əlavə bir dəlildir. Və bu da odur ki, raşidi xəlifə olan Osman (Allah ondan razı olsun) bu kişinin ehtiyacına baxmamasıdır. Bəs bu cümlə peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləmin onun barəsində dediyi sözlə - mələklər Osmandan həya edirlər- necə uyğunlaşır və həmçinin Osmanın insanlarla necə mülayim, xoşrəftar və yumşaq olması ilə necə uyğunlaşır? Bütün bu deyilənlər Osmandan bu kimi şeyin baş verməsi fikrindən bizi uzaqlaşdırır, çünki bu ona qarşı zülümdür.
Omarın qılıncı ,
Bu postun mənə biraz qəliz gəldi ..hədis səhihdir yazırsan sonra yazırsan qissə zəifdir ..bir balaca izah et yazdıqlarını
2-si yazmısan ki Osman belə bir insan olmayıb ,ondan mələklər utanıb..bu söz əhli sünnəyə keçər mənə yox :)Osman öz hakimiyyəti dövründə nələr edibsə hamısı gəlib. Həmçinin Osmandan mələklərin utanması haqda "dəlillərə" baxdıqda həmin hədislərin uydurma olduğu açıqca görünür :
Hz Rəsulullah (s) , Aişənin evində budları açıq bir vəziyyətdə arxası üstə uzanmış olduğu bir halda, Əbu Bəkir içəri girmiş, Hz Rəsulullah (s) vəziyyətini düzəltmədən onunla danışmış; sonra da Ömər içəri girmiş onunla da eyni şəkildə danışmış. Amma Osman icazə istəyincə, qalxıb oturmuş, özünü yığışdıraraq nəhayət paltarını düzəltmiş. Aişə bunun səbəbin soruşduqda, Həzrət (s) buyurmuş:
"Mən mələklərin belə həya etdiyi bir şəxsdən həya etməyimmi?" deyə cavab vermişdir.- Səhihi Müslim, Bab'u Fəzail-i Osman (yəni Osmanın fəziltləri fəsli), c7, .s.117.
Müslim, Sahih'inin "Faziletler Kitabı, Osman'ın Faziletleri Babı"nda Aişe ve Osman' dan şöyle nakleder:
"Ebu Bekir Resulullah'ın huzuruna gelmek için izin istedi. Peygamber o sırada yatağa uzanmış, Aişe'nin elbisesini giymişti. Resulullah o halde Ebu Bekir'in içeri girmesine izin verdi ve onun istediğini yerine getirdi. Ebu Bekir gittikten sonra Ömer içeri girdi. Peygamber aynı vaziyette onun da içeri girmesine izin verip istediğini yerine getirdi. Sonra ben (Osman) izin istedim. Resulullah hemen kalkıp oturdu ve Aişe'ye de; "Elbiseni giy ve kendini toparla!" dedi. Ben de isteğimi aldıktan sonra evime döndüm. Aişe Resulullah'a (s.a.a.) dedi ki: "Ebu Bekir ile Ömer'den utanmazken neden Osman'dan utandın?" Resulullah; "Osman çok utangaç birisidir. Eğer o halde ona izin verseydim, utancından istediğini söylemeyebilirdi." dedi." - Sahih-i Müslim, c. 4, s. 1816, h. 2402.
Bu hədislərdən belə çıxır ki Quranın bildirdiyi YÜKSƏK ƏXLAQ SAHİBİ PEYĞƏMBƏR (S) HƏYA ETMİR ,AMMA OSMAN HƏYA EDİR..SÜBHANALLAH !
Тема закрыта
