Raykard

Hədisdə olan problem, Əli (ə.s) Xanım Zəhranın (s.a) aralarında narazıçılığın olmasıdır.

3. Heyban b. Qeys

Əli b. Həcər yazır:




حبيب" بن أبي ثابت قيس بن دينار

Heyban b. Əbi Səbt Qeys b. Dinar

...وقال أبو حاتم صدوق ثقة

Və Əbu Hatəm dedi: “ Səduq, Siqə “

...وقال بن حبان في الثقات

Və dedi: “ b. Hibban “ əs-Siqat “ kitabında (zikr etmişdir)… “

...قال الأزدي وحبيب ثقة صدوق

Əl-Əzdi dedi: “ və Heyban siqədir, səduqdur... “

وقال العجلي كان ثقة ثبتا

Və Əl-İcli dedi: “ Siqədir, səbtdir “

Əhməd b. Əli b. Həcər əl-Əsqalani Əbul-Fəzl Şəhabuddin “ Təhzibut-Təhzib “ kitabı, 2-ci cild, 178-179-cu səhifələr, 323-cü ravi (online pdf)


Kitabı yükləmək üçün ünvan

Online mənbə

Gördüyünüz kimi, rəvayətdə olan bütün ravilər əhl-sünnənin rical elminə görə etibar olunmuş şəxslərdir, və buda rəvayətin sihhətini səhih dərəcəsinə çatdırır. Görəsən bu rəvayəti görüb “ Bizdə Əhli-beyti (ə.s) sevirik “ deyə bilərlərmi ?!

Allah bizləri Əhli-beyt (ə.s)-ın yolunnan bir qarış belə ayrı salmasın!

Materialdan istifadə edərkən zəruridir ki, istinad verilsin

.

http://salafizm.wordpress.com/

5. Məhəmməd b. Şirin – Səhabədir.

Gördüyünüz kimi, rəvayətdə olan bütün ravilər əhl-sünnənin rical elminə görə etibar olunmuş şəxslərdir, və buda rəvayətin sihhətini səhih dərəcəsinə çatdırır.

Materialdan istifadə edərkən zəruridir ki, istinad verilsin.
http://az.313news.net/
http://salafizm.wordpress.com/

4. Abdullah b. Aun b. Ərtaban
Əli b. Həcər yazır:




عبد الله" عون بن أرطبان

Abdullah b. Aun b. Ərtaban

وقال ابن خيثمة عن ابن معين ثبت

Və b. Xeysəmə oda b. Maindən dedi: “ Səbt “ (sabit,güvənilən)

وقال أبو حاتم ثقة

Və Əbu Hatəm dedi: “ Siqə “

وقال ابن سعد كان ثقة

Və b. Səd dedi: “ Siqədi “

وقال النسائي في الكني ثقة مأمون


və ən-Nəsai dedi: “ Siqə,mamun “

وقال إبن حبان في الثقات

Və dedi: “ İbn Hibban onu əs-Siqat kitabında (qeyd etmişdir) “

وقال العجلي بصري ثقة رجل صالح

Və əl-İcli dedi: “ Bəsri siqədir saleh kişidir ”

Əhməd b. Əli b. Həcər əl-Əsqalani Əbul-Fəzl Şəhabuddin “ Təhzibut-Təhzib “ kitabı, 5-ci cild, 346-348-ci səhifə, 600-cü ravi (online pdf)

Kitabı yükləmək üçün ünvan

Online mənbə

3. Həvzan b. Xəlifə

Şəmsəddin Zəhəbi yazır:





الإِمَامُ، المُحَدِّثُ، مُسْنِدُ بَغْدَادَ، أَبُو الأَشْهَبِ هَوْذَةُ بنُ خَلِيْفَةَ بنِ عَبْدِ اللهِ بنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بنِ أَبِي بَكْرَةَ نَفِيْعٍ الثَّقَفِيُّ، البَكْرَاوِيُّ، البَصْرِيُّ، الأَصَمُّ، نَزِيْلُ بَغْدَادَ.

İmam, mühəddis, Bağdadın müsnədidir. Əbul-Əşhəb Həvzan b. Xəlifə b. Abdullah b. Əbdür-rəhman b. Əbi Bəkr Nəqi əs-Səqəfi, əl-Bəkraviyyu, əl-Bəsriyyu, əl-Əsmu, Bağdadda yaşamışdır.

وقال أبو حاتم ، صدوق .

Və Əbu Hatəm dedi: ” Səduq (doğru danışan) “


وقال النسائي : ليس به بأس .

Və ən-Nəsai dedi: ” Onda bir problem yoxdur. “

Şəmsəddin Əbu Əbdullah Məhəmməd b. Əhməd b. Osman b. Qaymaz əz-Zəhəbi “ Siyər ə`əlamun-nubəla “ kitabı, 10-cu cild, 121-124-cü səhifələr, 13-cü ravi (online pdf)

Kitabı yükləmək üçün ünvan

Online mənbə

2. Məhəmməd b. Abdullah
Şəmsəddin Zəhəbi yazır:







الإِمَامُ، العَلاَّمَةُ، المُحَدِّثُ، الثِّقَةُ، قَاضِي البَصْرَةِ، أَبُو عَبْدِ اللهِ مُحَمَّدُ بنُ عَبْدِ اللهِ بنِ المُثَنَّى بنِ عَبْدِ اللهِ بنِ أَنَسِ بنِ مَالِكٍ الأَنْصَارِيُّ، الخَزْرَجِيُّ، ثُمَّ النَّجَّارِيُّ، البَصْرِيُّ.

İmam, əllamə, mühəddis, etibarlı, hakim, əl-Bəsri, Əbu Əbdullah Məhəmməd b. Abdullah b. Müsənnə b. Abdullah b. Ənəs b. Malik əl-Ənsari, əl-Xəzraciyy,həmçinin ən-Nəcariyyu, əl-Bəsriyyu

روى الأحوص بن المفضل ، عن يحيى بن معين : ثقة .

Əhvas b Müfəzzəl Yəhya b. Maindən rəvayət edərək deyir: “ Siqə “

وقال النسائي : ليس به بأس .

Və ən-Nəsai dedi: Onda bir problem yoxdur


وقال أبو حاتم : صدوق...

Əbu Hatəm dedi: “ Səduqdur “

Şəmsəddin Əbu Əbdullah Məhəmməd b. Əhməd b. Osman b. Qaymaz əz-Zəhəbi “ Siyər ə`əlamun-nubəla “ kitabı, 9-cu cild, 532-534-cü səhifələr, 206-cı ravi (online pdf)

Kitabı yükləmək üçün ünvan

Online mənbə

RƏVAYƏTİN SƏNƏDİNİN ARAŞDIRILMASI:

1.İshaq b. Yusif əl-Əzraqu

Əli b. Həcər yazır:





إسحاق" بن يوسف بن مرداس1 المخزومي الواسطي المعروف بالازرق

İshaq b. Yusif b. Mərdas əl-Məxzumi, əl-Vasti, əl-Məruf, əl-Əzraqu

وقال ابن معين والعجلي: "ثقة

Və Yəhya b. Main və əl-İcli dedi: “ Siqə “

وقال أبو حاتم: "صحيح الحديث صدوق لا بأس به"

Və Əbu Hatəm dedi: “ Səhih hədis (-də nəql olunub), səduqdur, heç bir problem yoxdur “

وقال الخطيب: "كان من الثقات المأمونين"

Və Xətib dedi: ” Doğru danışan möminlərdən idi. “

قلت: ذكر ابن حبان في الثقات

Mən (Əli b. Həcər) deyirəm: : İbn Hibban onu əs-Siqat kitabında zikr edib.


وقال البزار: "كان ثقة" .

Və əl-Bəzzar dedi: Siqədi

Əhməd b. Əli b. Həcər əl-Əsqalani Əbul-Fəzl Şəhabuddin “ Təhzibut-Təhzib “ kitabı, 1-ci cild, 257,258-ci səhifələr, 486-cı ravi (online pdf)

Kitabı yükləmək üçün ünvan

Online mənbə

Yasir əl-Həbib Ömərin homoseksual olması dərsində bu rəvayəti zikr etmişdir. Video isə, http://sayt.ws/antiselefi saytının rəhbərliyi tərəfindən azəri dilinə tərcümə edilmişdir.



Yasir əl-Həbib dərsində bu rəvayətin sihhətinə toxunmamış sadəcə hədisi zikr etmişdir. Biz isə bu məqaləmizdə sizi rəvayət və onun sihhəti ilə tanış edirik.

Məhəmməd b. Səd yazır:

أَخْبَرَنَا قَالَ : أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ بْنُ يُوسُفَ الأَزْرَقُ ، وَمُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الأَنْصَارِيُّ ، وَهَوْذَةُ بْنُ خَلِيفَةَ ، قَالُوا : أَخْبَرَنَا ابْنُ عَوْنٍ ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِيرِينَ ، قَالَ : قَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ : " مَا بَقِيَ فِي شَيْءٍ مِنْ أَمَرِ الْجَاهِلِيَّةِ إِلا أَنِّي لَسْتُ أُبَالِي إِلَى أَيِّ النَّاسِ نَكَحْتُ ، وَأَيِّهِمْ أَنْكَحْتُ " .

Bizə İshaq b. Yusif əl-Əzraqu xəbər verdi və dedi: və Məhəmməd b. Abdullah əl-Ənsaridən, və Həvzan b. Xəlifədən dedi: Bizə b. Aun rəvayət etdi və dedi: oda Məhəmməd b. Şirindən dedi: Ömər b. Xəttab dedi: " Cahiliyyət xusiyyətlərindən bu zaman qədər məndə bir şeydən başqa heçnə qalmayıb. O da, kiminsə mənimlə cinsi işini görməsi və ya mənim kiminləsə cinsi münasibətə girməyim arasında heç bir fərq yoxdur "

Əbu Əbdullah Məhəmməd b. Səd b. Məniə əl-Heysəmi əl-Bəsri əl-Bağdadi “ Təbəqatul-Kubra “ kitabı, 3-cü cild, 219-cu səhifə (online mənbə)

Allahul-Mustəan!
Sən necə də hiyləgar birisən...yazırsan ki, əz-Zəhəbi yazır: və sonra isə qısa bir cümlə verirsən ki, oxuyucu elə zənn etsin ki, guya əz-Zəhəbi bunu etiraf etmişdir. Allah yalançı tayfanın belini kəssin! Özünü biyabır edirsən!

əz-Zəhəbi bunu bir rafizinin tərcümeyi halında qeyd edir və deyir: "əl-Hakim ondan rəvayət etmişdir və demişdir: rafizidir, siqa deyildir. Muhamməd bin Əhməd bin Həmməd əl-Kufi əl-Hafiz onun ölüm tarixini qeyd etdikdən sonra deyir: "Ömrü boyu doğru əqidəli olmuşdur, lakin son dövrlərində yanında onun yanında dərs alarkən oxunulan şeylər ittihamlar və iftiralardan ibarət olmuşdur. Mən onun məclisində iştirak etdim və bir nəfər onun yanında oxudu: "Ömər Fatiməni o qədər təpiklə vurdu ki, sonunda uşağı Muhsin düşdü."

əz-Zəhəbinin dediyi sözlər bunlardır. Bu Nardarani utanmadan burada öz biyabırçılığını sərgiləyir. Heç olmasa həmin bu adamın tərcümeyi-halını oxusaydı görəcəkdi ki, əz-Zəhəbi həmin adamın adını təqdim edərkən deyir:
أحمد بن محمد بن السري بن يحيى بن أبي دارم المحدث أبو بكر الكوفي الرافضي الكذاب
"Əhməd bin Muhamməd bin əs-Səri bin Yəhya bin Əbi Darim əl-Muhəddis Əbu Bəkr əl-Kufi ər-Rafizi əl-Kəzzəb (yalançı).."

Sən gör necə bisavadsan ki, Hakimin bu raviyə güvənib onnan nəql olunan hədisi qəbul etdiyini bilmiyə bilmiyə Zəhəbi kimi nasibinin sözlərini höccət götürürsən. Amma Zəhəbi nədənsə Hakimin ona güvənmədiyini deyir "قال الحاكم : هو رافضي ، غير ثقة . " Amma Hakim Əbu Darəmidən hədisi nəql edib hədisin Buxar və Müslimə görə səhih olmasını qeyd etməsi marağlı deyilmi? Görəsən nəyə görə Hakim bir yerdə güvənilməsin desin bir yerə buxari və müslimə görə doğru olduğun desin? Yoxsa Zəhəbi Hakimin dilinnən yalanmı danışır ? Doğrusun Allah bilir !

Hakimin Əbu Darəmidən nəql etdiyi hədis

أخبرنا أبو بكر محمد بن عبد الله بن عتاب العبدي ، ببغداد ، وأبو بكر بن أبي دارم الحافظ ، بالكوفة ، وأبو العباس محمد بن يعقوب ، وأبو الحسين بن ماتي ، بالكوفة ، والحسن بن يعقوب ، العدل ، قالوا : ثنا إبراهيم بن عبد الله العبسي ، ثنا العباس بن الوليد بن بكار الضبي ، ثنا خالد بن عبد الله الواسطي ، عن بيان ، عن الشعبي ، عن أبي جحيفة ، عن علي - عليه السلام - قال : سمعت النبي - صلى الله عليه وآله وسلم - يقول : " إذا كان يوم القيامة نادى مناد من وراء الحجاب : يا أهل الجمع ، غضوا أبصاركم عن فاطمة بنت محمد - صلى الله عليه وآله وسلم - حتى تمر " .

هذا حديث صحيح على شرط الشيخين ، ولم يخرجاه .



Bu hədis Buxari və Müslimin şərtinə əsasən səhihdir lakin onlar bunu təxric etməyiblər

Hakim Nişapuri " Müstədrək əla səhiheyn kitabı " 2-ci cild 4781-ci hədis.

"Şeyxülİslam" İbni Teyimiyyə Təfsirlər barədə belə deyir:





Online mənbə skanı:


وأما " التفاسير " التي في أيدي الناس فأصحها " تفسير محمد بن جرير الطبري " فإنه يذكر مقالات السلف بالأسانيد الثابتة وليس فيه بدعة ولا ينقل عن المتهمين

Təfsirlərə gəldikdə insanların əlində olanların ən düzgünü Mühəmməd ibn Cərir Tabərinin təfsiridir və orada ancaq sabit sənədlərlə sələfin dedikləri qeyd olunur , onda (təfsirdə) heç bir bidət yoxdur və (rəvayətlər də) ittiham olunmuş ravilərdən nəql olunmur.



İbn Teymiyyə “Məcməul Fətava” kitabı 13-cü cild 385-ci səhifə (online mənbə)

P.s Budur ki, ey Şiələr! Təfsiri Tabəridən istədiyniiz sənədli hədisi dəlil olaraq gətirə bilərsiniz Əhli xilafa!

DİQQƏT !!!
Materialdan istifadə edərkən 313news.net saytına istinad etmək VACİBDİR ƏKS HALDA HALALLIQ VERİLMİR VƏ İSTİNAD EDƏRKƏN BU SÖZLƏRİ (İSTİNADSIZ HARAM OLDUQUNU) YAZMAQDA VACİBDİR!!!

http://313news.net/forum/
http://hadis.313news.net/
http://az.313news.net/


Hazırladı : Samir Azizov
Redakte etdi : Sadiq Mirzəyev
Tarix: 29.06.2013

Məqaləni word formatında oxumaq üçün LİNK

Səfinə hədisi…

Bismilləh!



1.Hakim Nişapuri yazır:





أخبرنا : ميمون بن إسحاق الهاشمي ، ثنا : أحمد بن عبد الجبار يونس بن بكير ، ثنا : المفضل بن صالح ، عن أبي إسحاق ، عن حنش الكنانى ، قال : سمعت أباذر يقول وهو آخذ بباب الكعبة : أيها الناس من عرفني فأنا من عرفتم ومن أنكرني فأنا : أبو ذر سمعت رسول الله (ص) : يقول : مثل أهل بيتي مثل سفينة نوح من ركبها نجا ومن تخلف عنها غرق ، هذا حديث صحيح على شرط مسلم ولم يخرجاه.

Qırmızı rəng ilə işarələdiyimiz yerin tərcüməsi:


“ Rəsulallah dedi: Mənim Əhli-beytim sizin üçün Nuhun gəmisinə bənzəyir hər kəs ona minsə, nicat tapar, hər kəs ondan ayrı düşsə, həlak olar, ondan qaçan isə qərq olar”

Hədisdən sonra Hakim deyir: Bu hədis Müslimin şərtlərinə əsasən səhihdir, lakin (əl-Buxari və Müslim) təxric etməyiblər.

Hakim Nişapuri “Müstədrək əla səhiheyn” Təfsir kitabı 3365-ci hədis

Hakim yenə başqa bir yerdə yazır:



أخبرني : أحمد بن جعفر بن حمدان الزاهد ببغداد ، ثنا : العباس بن إبراهيم القراطيسي ، ثنا : محمد بن إسماعيل الأحمسي ، ثنا : مفضل بن صالح ، عن أبي إسحاق ، عن حنش الكناني قال : سمعت أبا ذر (ر) يقول وهو آخذ بباب الكعبة : من عرفني فأنا من عرفني ومن أنكرني فأنا : أبو ذر سمعت النبي (ص) : يقول : ألا إن مثل أهل بيتي فيكم مثل سفينة نوح من قومه من ركبها نجا ومن تخلف عنها غرق.

Qırmızı rəng ilə işarələdiyimiz yerin tərcüməsi:

“ Nəbi dedi: Mənim Əhli-beytim sizin üçün Nuhun gəmisinə bənzəyir hər kəs ona minsə, nicat tapar, hər kəs ondan ayrı düşsə, həlak olar, ondan qaçan isə qərq olar”

Hakim Nişapuri “Müstədrək əla səhiheyn” Kitab Mərifət Əl-Səhabə 132-133-cü səhifələr 4774-cü hədis[/size]

Ayetullah Cafer Subhani : Kıyamet Günü Allah Görülecek Midir?

Kıyamet Günü Allah Görülecek Midir?

İslami filozoflar, İmamiyye bilginleri ve mutezile grubu apaçık delillerle Allah’ın varlığının, insanlar tarafından görülemeyeceği kadar yüce olduğunu ispat etmişlerdir. Ama bir gruba göre Kıyamet suresi 23. ayetin zahiri Allah’ın salih kullarının kıyamet günü Allah’ı göreceklerini göstermektedir. Nitekim ayette şöyle buyrulmuştur: “Rablerine bakıp durur.” [Kıyamet suresi, 23. ayet]
Şimdi şu soru akla takılmaktadır ki acaba ayette yer alan bakıştan maksat nedir?


Akli deliller, apaçık bir şekilde ispat etmektedir ki Allah, cisim ve cismani değildir. Zaman ve mekan onu asla kuşatamaz. Böyle bir varlık, görülmekten çok daha yücedir. Görmek sadece bir şeyin ışığın gözde kırılmasından başka bir şey değildir. Bu kırılma göz ile görülen şey arasında irtibat kurulduğunda ortaya çıkmaktadır. Böyle bir irtibat ise o şeyin özel bir yerde karar kılmasını gerektirmektedir. Böylece görme organı ondan yansıyan ışığı göz merceğine yerleştirmektedir. Her mekanı olan varlık, kendi varlığında o mekana ihtiyaç duymaktadır. Başkasına ihtiyaç duyan bir varlık ise yoksul bir varlıktır ve ilah olmaya liyakati yoktur.
Bundan da öte Allah’ı ihata ettiği söylenen böyle bir mekanın varlığı üç halden biridir:
1-Ya başından beri Allah’ın varlığı ile birlikte olmuştur, bu durumda o mekan da Allah gibi kadim ve vacib’ul-vücud olacaktır. Bu konu da vacib’ul-vücud’un vahdeti ile uyumlu değildir.
2-Veya başka bir varlığın yaratığıdır. Bu durumda o diğer varlığın, vacib’ul-vücud olan bir ilah sayılması gerekecektir.
3-Veya Allah, o mekanı yaratmıştır. Bu durumda Allah bizzat mekana ihtiyaç duymamaktadır. Zira mekanı yaratmadan önce de varlık sahibidir. Bu durumda mekana ihtiyacı olmayan Allah yeniden mekana ihtiyaç duyar bir hale getirilmiş olacaktır. Bu felsefi delil ve diğer bir takım deliller de açıkça göstermektedir ki Allah, mekan sahibi olmaktan münezzehtir. Dolayısıyla da Allah’ı maddi gözlerle görebilmek mümkün değildir.
Ama ayetin anlamına gelince... Burada iki cevap verilebilir:
1-Ayette geçen “nazire” kelimesi görücü anlamında değildir, bekleyici anlamındadır. Ayetten maksat şudur ki birinci grup, Allah’ın lütuf ve rahmetini beklemektedir. Arapça dilinde, bu kelime beklemek anlamında kullanılmaktadır. Örneğin “sebe” melikesi, Süleyman için bir takım hediyeler gönderince etrafındakilere bakınarak şöyle demiştir: “Bunun içindir ki, ben şimdi onlara bir hediye gönderip elçilerimin ne gibi bir cevap getireceklerini bekleyeceğim” [Neml suresi, 35. ayet]
Bu ayette geçen “nazire” kelimesi, beklemek anlamındadır; bakmak anlamında değil. Nitekim bir şairin şiirinde de, “ila” edatı ile geçişli bir fiil olarak kullanıldığı halde bekleme anlamına gelmektedir: “Ben, bana vaad ettiklerin hususunda sana bakmaktayım. (lütuf ve merhametini beklemekteyim). Tıpkı bir fakirin bir zenginden beklentisi gibi.” Bu şiirde geçen “nazir” kelimesi, beklemek anlamındadır, görmek anlamında değil.
2-Nazire kelimesi, bakmak anlamında gelse dahi, cümlenin geneli, Allah’ın rahmet ve lütfünü beklemekten kinayedir. Bu hakikat, iki konunun açıklanmasıyla açık bir şekilde ortaya çıkmaktadır.
Evvela genel halk konuşmasında bazen kelimelerden kinayeli bir anlam ifade edilmektedir. Örneğin, “falan kimsenin eli açıktır.” denmektedir. Burada kastedilen şey, o kimsenin cömert oluşudur veya, “falan kimse, falan kimsenin eline bakmaktadır.” ifadesi kullanılmaktadır. Burada “bakmaktadır” sözünden maksat, onun ihsan ve bağışını beklemesinden kinayedir.
Arapça dilinde de şöyle yer almıştır: “Önce Allah’a, sonra sana bakmaktayım.” Bu cümle de insanın önce Allah’ın lütfünü, ikinci derecede de muhatabının lütfünü beklediğinden kinayedir. Nitekim “Ekreb’ul-Mevarid” kitabının yazarı, söz konusu örnekten sonra onu şu şekilde tefsir etmiştir: “Şüphesiz ben, önce Allah’ın, sonra senin lütfünü beklemekteyim.”
Kur’an-ı Kerim, sözünde durmayan ve ahitlerini az bir değere satan kimseler hakkında şöyle buyurmaktadır: “Allah'ın ahdini ve yeminlerini az bir değere değişenlerin, işte onların, ahirette bir payları yoktur. Allah onlarla kıyamet günü konuşmayacak, onlara bakmayacak, onları temize çıkarmayacaktır. Elem verici azap onlar içindir.” [Al-i İmran suresi, 77. ayet]
Burada ayette yer alan “bakmayacak” ifadesinden maksat, gözlerle bakmak değildir. Zira Allah’ın bakıp bakmamasının onlara bir faydası yoktur. Onlar için önemli olan o acı günde Allah’ın lütuf ve merhametidir. Bu durumda söz konusu ifade Allah’ın o gün onlara merhamet ve lütuf nazarıyla bakmayacağıdır. Söz konusu ayette de bakmak kelimesi Allah’ın rahmetini beklemekten kinayedir.
İkinci olarak ayetin öncesi ve sonrası göz önünde bulundurulduğu taktirde şu gerçek açıklığa kavuşmaktadır ki, “nazire” kelimesinden maksat, zahiri bakış değildir. Aksine maksat, Allah’ın lütfüne bakmak ve Allah’ın merhametinin beklentisi içinde olmaktır. Zira bu hususta dört ayet, birbiri ardınca yer almıştır. Dolayısıyla dördüncü ayet ışığında söz konusu ayet de kolay bir şekilde tefsir edilebilir. Söz konusu ayetler, şunlardır:
“O gün yüzler ışıl ışıl parlar.”
“Rablerine bakıp durur.”
“O gün bir takım yüzler de asıktır.”
“Kendisine, omurgayı kıran bir azabın yapılacağını anlar.”
Bu dört ayette üçüncü ayet, birinci ayetin karşısında, dördüncü ayet ise ikinci ayetin karşısında yer almıştır. Dördüncü ayetin içeriğinin mülahaza edilmesiyle ikinci ayetteki belirsizlik de ortadan kalkmış olacaktır.
Birinci ve üçüncü ayetler, kıyamet günü insanların yüzünün iki türlü olacağını beyan etmektedir.
1-“O gün yüzler ışıl ışıl parlar.”
2-“O gün bir takım yüzler de asıktır.”
İkinci ve dördüncü ayetler ise bu iki yüz sahibinin kaderini açıklığa kavuşturmakta ve şöyle buyurmaktadır: “Rablerine bakıp durur.”
Dolayısıyla iki yüzün akıbetinin karşılaştırılması delili ile söz konusu ayetin belirsizliğini ortadan kaldırmak mümkündür. Asık yüzler, ilahi azap beklentisi içinde bulunmaktadır. Nitekim haklarında şöyle buyrulmuştur: “Kendisine, omurgayı kıran bir azabın yapılacağını anlar.” Dolayısıyla bunun karşısında ışıl ışıl parlayan yüzler yer almaktadır. Yani onlar ise Allah’ın rahmet beklentisi içindedir. “Rablerine bakıp durur.”
Bu karşılaştırma söz konusu anlamı açıklığa kavuşturmaktadır. Başka bir ifadeyle dördüncü ayette azap beklentisi söz konusu olduğu için ikinci ayette de Allah’ın rahmetinin beklentisi söz konusudur; Allah’ın zahiri görünmesi değil.
Özetle bu ayetten yola çıkarak kıyamet günü Allah’ın görüleceğini iddia etmek, söz konusu dört ayetin ifade ettiği hedeften gaflet etmektir. Usulen bu ayetler itaat eden veya suç işleyen kimseleri ele almaktadır ve her bir grup da özel bir akıbete sahiptir. Bu akıbetleri ya ilahi rahmetlerin inişi veya azabın gönderilişidir. Dolayısıyla bu durumda Allah’ın zatının müşahedesinin ayetin hedefiyle hiçbir irtibatı yoktur ve ayetten Allah’ın görülebileceğini anlamak mümkün değildir.


Porşehha ve Pasuhha, Ayetullah Cafer Subhani, s. 104-109

İstinad