Fajr

الحركة تستلزم خلو الذات المتحرّكة من المكان التي كانت فيه واستقرارها في مكان غير المكان السابق، وهذا باطل بالنسبة إلى الله; لأنّه تعالى منزّه عن المكان

لا تجري عليه الحركة والسكون

"Onun nə hərəkəti var, nə də sükünu."

"ət-Tövhid", Şeyx Səduq, 2-ci bab, hədis, səh. 41

"Şeylərin hər birini yaradan zaman onların hədlərini müəyyənləşdirdi ki, Özü onlara oxşarlıqdan və bənzərlikdən üstün olsun. (Deməli, şeylərin məhdud olmaları Onun bənzərinin olmamasına bir dəlildir.) Düşüncələr Onu hədd, hərəkət, üzv və alətlərlə (zahiri və batini qüvvələrlə) fərz edə bilməz. (Çünki Onun mümkün varlığın tələblərindən olan hədd, hərəkət, üzv və aləti yoxdur.) Onun barəsində «nə vaxt olub?» deyilmir. Həmçinin nə vaxta kimi olacağı müəyyənləşdirilməz.(Çünki ölçü, sonu olmaq, məkan əldə etmək və onda yerləşmək cismin və mümkün varlığın xüsusiyyətlərindəndir. ) (Ağıl qarşısında elə) əyandır ki, «nədən zahir oldu?» demək olmaz. (Gözlərdən elə) məxfidir ki, «nədə gizlənib?» deyilməz. (Çünki O, bütün səbəblərin səbəbidir və yer və məkanda olmaqdan uzaqdır). Cisim deyil ki, uzaqdan gözə çarparaq sonra yox olsun. Həmçinin pərdənin altında deyil ki, nəsə onu əhatə etsin. Onun şeylərə yaxın olması yapışmaqla və uzaq olması ayrılıqla deyil.(Çünki O, başqasına möhtac deyil. Ona görə ki, möhtac olmaq kamalın naqisliyinə səbəb olur və bu, mümkün varlığın xüsusiyyətlərindəndir. ) Bəndələrindən (baş verən) gözaltı baxış, sözü təkrar edərək bir neçə dəfə demək və torpaq təpəyə yaxınlaşmaq Ona gizli deyil. Həmçinin O, qaranlıq gecədə və (ya) işıq saçan ayın kölgə saldığı (zülmətini yox etdiyi) və arxasınca nurlu günəşin gəldiyi sükutlu gecədə, batan və çıxan zamanda (ay batan kimi gün çıxanda və günəş batan kimi ayın görünməsində) və ruzigarın günlərinin gecənin gəlməsi və gündüzün getməsi ilə olan dövründə bir addım atılmasından xəbərsiz deyil.(Onun ölü və diri, keçmiş və gələcək, alçaq və hündürə olan elmi birdir. Onun zatı zamanın və zamana aid şeylərin hissələrinə nisbətdə yeksan olduğu üçün zatının eyni olan elmi də həmin cürdür. ) O, hər bir son və müddətdən, həmçinin hər bir saydan və sayılandan qabaq olub. (Çünki O, hər bir şeyin yaradanı olduğu üçün yaranmışlardan qabaq olmalıdır.) Hədləri təyin edənlərin ölçüləri, tərəf və cəhətlərin sonunu, yerlərin hazırlanmasını və məkanlarda yerləşərək məskunlaşmağı Ona nisbət vermələrindən uca və uzaqdır.(Yaradılmışların heyranediciliklərini dərk etməyə bir yol tapa bilməyən kəs yaradana necə yol tapa bilər? Halbuki Onun bənzər və oxşarı yoxdur ki, zat və sifətlərinin həqiqəti tanınsın. ) (Buna görə də buyurur:) Hədd və son Onun yaratdığı varlığa layiqdir və Ondan başqasına (mümkün varlıqlara) nisbət verilir."

"Nəhcul-bəlağə", Seyyid ər-Rəzi, xütbə 163

"Onun axırlığının (sonunun) həddi yoxdur".

"Allah Təala məxluqun dəyişilməsiynən dəyilşilmir, necə ki, məhdudun hududlanmasıynan hududlanmır".

"Kim Allahı vəsf etsə (yəni, Onu məxluqların keyfiyyəti ilə keyfiyyətləndirsə) Onu məhdudlaşdırmışdır. Kim Onu məhdudlaşdırsa, Onu say halına gətirməşdir. Kim desə ki, Onun sayı var (yəni, Onu saymaq olar), həmin kəs Allahın əzəliyyətin batil etmişdir".

"Nəhcul-bəlağə", Seyyid ər-Rəzi, xütbə 152

ليس له [ سبحانه وتعالى ] حدّ ينتهي إلى حدّه

"Onun (Allah Subhanəhu və Təalanın) həddi yoxdur ki, o həddlə bitsin (məhdudlaşsın)".

حدثني أبي رحمه الله، عن سعد بن عبد الله، عن محمد بن عيسى بن عبيد اليقطيني، عن محمد بن سنان، عن أبي سعيد القماط، عن ابن أبي يعفور، عن أبي عبد الله (عليه السلام)

"Kamiluz-ziyarat", İbn Quvləveyh, səh. 141, № 166

Salam aleykum.

Vüsal, bir-az insafaları olsaydı əvvəlki yazıları oxuyardılar, çünki elə əvvəlki yazılarda belə mərhum şəhid Mütəhhəri (rəhmətullahi əleyh) ilə bağlı şübhələrə cavab verilib.

Təkrarən cavablamaqdan öncə bir müqəddiməni qeyd etmək istərdim. Əvvəla, bir alimin rəyi tarixi rəy ola bilməz. Analitik tarixə fərqli baxışlar ola bilər. Belə məsələlərdə sırf tarixçilərin rəylərinə söykənmək lazımdır. İkincisi, tarixi yöndən götürsək Mütəhhəridən qat-qat üstün alimlər olub və var. Misal üçün, Əllamə seyyid Mürtəza Əskəri (rəhmətullahi əleyh), Əllamə Mamaqani (rəhmətullahi əleyh), Əllamə Əmini (rəhmətullahi əleyh), Əllamə seyyid Hüseyni Milani və s. böyük tarixçilər olan yerdə Mütəhhərin sözlərini dəlil gətirmək səhvdir və yersizdir. Ən azı bu tarixçilər sırf İmam Hüseyn (ə) mövzusunda böyük təhqiqatlar aparıblar. Qayıdaq Mütəhhəriyə...

Mürtəza Mütəhhəri yazır:

«Əməvilər elə bir iş gördülər ki, İslam ləyaqətini müsəlmanlar arasında öldürdülər. Küfə İslam ordusunun mərkəzi olub. Əgər İmam Hüseyn (a) Küfəyə getməsəydi, bu gün bütün dünya tarixçiləri onu məzəmmət edərdilər ki, İraq İslam ordusunun mərkəzi olub və onlar da səni Küfəyə dəvət ediblər ve on səkkiz min nəfər de sənin Küfədə ki nümayəndənə beyət ediblər və sənə on iki min məktub göndəriblər, bütün bunların qarşısında sən nə üçün Küfəyə getmədin? Məgər İraqdan da yaxşı və üstün yer var idimi? Ümumiyyətlə, Küfə Peyğəmbərdən (s) sonrakı döyüşlərdə Ömər ibn Xəttabın göstərişi ile İslam goşununun yerləşməyi üçün salınmış bir şəhərdir və Küfə əhlindən daha şücaətli və cəngaver olan yox idi. Eyni zamanda on səkkiz min beyət edən ve on iki min məktub göndərən bir camaat, ibni Ziyadın üzünü görməklə, hamısı qaçırlar. Niyə?»

Şəhid Mürtəza Mütəhhəri - «Həmaseye Hüseyni», 1/91-92

"Niyə?" sualının cavabını elə Mütəhhərinin (rəhmətullahi əleyh) öz dilindən qeyd edək ki, vəhhabilərin dilləri bir-başa bağlansın və birdə bu mövzuya heç nəzər belə etməsinlər.

Mütəhhəri yazır:

«Çünki Ziyad ibn Əbih illərlə Küfədə hakimiyyət sürmüşdür, o gədər göz çıxartmışdı, o gədər əl-əyaqlar kəsmişdi, o gədər qarınlar yırtılmışdı, zindanlarda o gədər adamlar öldürülmüşdü ki, onlar tamamilə öz ləyaqətlərini əldən vermişdilər.»

Şəhid Mürtəza Mütəhhəri - «Həmaseye Hüseyni», 1/92

Dərhal sonra Mütəhhəri gözəl və düşündürücü bir cümlə qeyd edir...

«Çünki Əməvilər müsəlman millətinin ləyaqətinin əlinden almışdı, artıq heç kəs ozünde o İslami hissləri görmürdü».