Quranda məcaz varmı?

Bu forumda məcazdan danışıldığı qədər heç nədən danışılmayıb. Hənbəli qardaşın da çox atılıb düşürdü. Başa saldılar, amma çi fayda.... İnsan QOYUN olanda xeyri yoxdu ona başa salmağın. Bizdə savadsız adama QOYUN deyirlər. Məcazi mənada...

VƏSSƏLAM!

Ay sagol, çox düz vurguladın "sizdə elədir", amma Allahın kitabında belə deyildir. Sən sizdə olan məcazı Allahın kitabına daxil etmək istiyirsən amma bilmirsən ki var sizdə var Allahın kitabında. Yəni, var sənin sözlərin var Aləmlərin Rəbbinin sözü. Bax sizin elə bəlanızda burdadır. İndi Görün nə gündəsiniz. Hər millət çıxıb özündə olan sözü Allahın kitabına aid etsə onda bilirsən nə olar? hardan biləsən.

Allah təala Qurani kərimdə buyurur ki;"Onlar heyvan kimidirlər,hətda heyvandanda aşağı"

İnsan heyvan kimi ola bilər?Hələ heyvandan da aşağı deyilir.O necə olan şeydir?Demirsən Allahın sözüdür əsas,indi" heyvandan aşagını" zəhmət cək izah elə.

Nə olub niyə narahat olurrsan??izah edəcəm, gətirdiyiniz bütün ayələri izah edəcəm, sadəcə olaraq sən mənə başa sal görüm, niyə məcaz?? Demirsən ayədə keçən heyvan sözü məcazidir? düzdü?? indi məndə deyirəm ki,niyə məcazda, niyə imenno məcaz oldu?? sənin buna dəlilin nədir??? Bu gətirdiyin ayə Peygəmbər s.a.s-in vaxtında nazil olub düzdü??? indi sən mənə de görüm bu ayəyə Peygəmbər s.a.s məcaz deyib??? indi buyur mənə izah et,kim deyib ki bu ayə məcazidir? Peygəmbərimiz yoxsa onun səhabələri? yoxsa imamlar?? Necə olur ee ayələr nazil olanda heç kim buna məcaz demədi, amma sən çıxmısan ki bəs ayədə keçən heyvan sözü məcazidir. əgər belə bir şey olsa idi niyə peygəmbər bunu demirdi ki??? niyə bizə Peygəmbər bizə izah etmiyib ki ayədə keçən heyvan sözü məcazdır aa. Deməli belə çıxır ki mən indi o ayəni oxusam və desəm ki, bəli Allah təala deyir ki, bəzi insanlar heyvandada aşagıdır və bu həqiqidir, çünki Allah belə deyir. İndi mən belə etsəm günüh daşıyıram?? bu sualıma mütləq cavab ver. əgər günah daşıyıramsa, onda bu sualımada mütləq cavab ver. Niyə Peygəmbərimiz bizə demiyib ki baxın aa, diqqətli olun ayədə keçən heyvan sözü məcazidir?? niyə bunu bizə çatdırmıyıb??? Axı insanlar günaha düşə bilərlər. Həə niyə çatdırmıyıb??? Deməli Peygəmbər s.a.s əmanətə xəyanət edib həə?? bunu demək istiyirsən??? Bəs Allah təala buyurmu ki, (Ey Rəsul! Rəbbindən sənə nazil ediləni çatdır! Əgər çatdırmasan Onun göstərişini (sənə tapşırdığı elçilik vəzifəsini) yerinə yetirmiş olmazsan.) Hə nə deyirsən bu ayəyə?? Peygəmbər s.a.s niyə bizə çatdırmıyıb ki filan ayələr məcazidir, amma fialn ayələr həqiqidir?? Niyə bizə bunu bəyan etmiyib??? Deməli əmanətə xəyanət edib??? İndi buyurun cavab verin. Mən hazıram gözləyirəm kim istiyir gəlsin bu sualımı cavablandırsın.

omar san niya 2 ci dafa qardasina xabardarliq etmirsan ha elamazsan da axi...

san na dilbilmaz adamsan aya.sana deyildi axi ged
هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ ۖ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ


Ya Rəsulum!) Sənə Kitabı (Quranı) nazil edən Odur. Onun (Kitabın) bir hissəsi (Quranın əslini, əsasını təşkil edən) möhkəm (mənası aydın, hökmü bəlli), digər qismi isə mütəşabih (çətin anlaşılan, dəqiq mənası bilinməyən, məğzi bəlli olmayan) ayələrdir. Ürəklərində əyrilik (şəkk-şübhə) olanlar fitnə-fəsad salmaq və istədikləri kimi məna vermək məqsədilə mütəşabih ayələrə uyarlar (tabe olarlar yani sizlar macaz axtaranlar). Halbuki onların yozumunu (həqiqi mənasını) Allahdan (yaxud Allahdan və elmdə qüvvətli olanlardan yani bizlar) başqa heç kəs bilməz. Elmdə qüvvətli olanlar isə: “ Biz onlara iman gətirdik, onların hamısı Rəbbimizin dərgahındandır”, - deyərlər. Bunları ancaq ağıllı adamlar dərk edərlər.

إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ ۚ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّمَا يَنْكُثُ عَلَىٰ نَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَوْفَىٰ بِمَا عَاهَدَ عَلَيْهُ اللَّهَ فَسَيُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا

Sənə beyət edənlər Allaha beyət etmiş olurlar. Allahın Əli onların əllərinin üstündədir. Kim əhdini pozsa, ancaq öz əleyhinə pozmuş olar. Kim də Allahla bağladığı əhdinə sadiq qalsa, (Allah) ona böyük mükafat verər.

ay ozunu savadli sayan salafilar va yaxud vahabilar va yaxud nasa cavab verin gorum hubeydiyyada beyat edanlardan kimsa (nauzubillah)ALLAHU TALANIN alini gormusdu?cavabi yazanda fikirlas yazin aqziniza galani yazmayin.

indi mana izah ela gorum agar quranda kosmos kombayin tranvay va s... yoxdusa qabul etmayak siza na var yayqin ela da bilirsiz..na daracada savadsiz olasan ki camaatin basini aqridasan.

qardaslar cupla danismaqin xeyri yoxdu.. onsuzda o naml 81 a iman gatirmayib Sən (haqqı) yalnız ayələrimizə inananlara eşitdirə bilərsən. Məhz onlar müsəlmandırlar
sana bu qadar ayalar deyildi cavab da vermadin aqlina galani yazirsan.

Görürsən mən yazdıqlarımı oxumamısan deyə heç bilmirsən nə danışırsan.Ay Erkək, sən heç bilirsən mən nə deyirəm?

Bilmirəm erkəksən yoxsa dişi amma onu bilirəm ki,tuporilasan.
Ay kişi ərəb dilində "məcaz" var?Düzdür var.Allah təalada deyir ki,biz Quranı Ərəbcə nazil etmişik.
Vəssəlamda .

Sevindin?? Ay erkək ərəb dilində məcaz yoxdur, yalandan itələmə.Sən voopşe ərəb dilindən danışma ayıbdır.

Ərəbcə "məcazı"mənada işlədilən sözlər var və buda kifayətdir.Qurandada həmcinin.

Yaxşı deyiblər ;Axmağın Həccə qetməyindənsə,,ağıllının evdə yatmağı yaxşıdır.

ok. Sən lap uzaga getdin. Görsənir ki sənin ümumiyyətlə mövzudan anlayışın yoxdur. Sən bilsəydin ki mən sizdən nə tələb edirəm belə yazmazdın.

Qurani Kərimdə öz həqiqi mahiyyətində deyil, digər mənada işlənən kəlmələr var, ya yox? Mövzunun sualı budur.

Quran oxuyub menasini basha dushmek uchun nehv,serf elmi lazimdir sene?

P.S Semimi cavab ver.

?

Bəli.

Meger Allah quranda deyibki qurani anlamag uchun nehv,serf qaydalari orgenin?
Yoxsa Redsulun hedislerinde nehve,serfe ishare var?

Eger quranda ve hedislerde nehve,serfe ishare yoxdursa,sen niye Qurani anlamag uchun bu elmlerden istifadenin luzumunu qebul edirsen?


Ve yaxud bashqa cur deyim sene.Senin meselin o adama benzeyirki,deyir:

Beli Qurani anlamag uchun nehvden istifade elemek lazimdir.Amma Fail-Meful.Muzaf -muzafun ileyh.bunlar nehve aid deyil.chunki quranda buna achiq ishare yoxdur.

Ay balam bu gulunc deyilmi?Senin iddianda bu gundedi.

Deyirsenki Quran ereb dilindedi,amma ereb dilinin bir hissesi olan mecazi inkar edirsen.

Bilmirəm erkəksən yoxsa dişi amma onu bilirəm ki,tuporilasan.
Ay kişi ərəb dilində "məcaz" var?Düzdür var.Allah təalada deyir ki,biz Quranı Ərəbcə nazil etmişik.
Vəssəlamda .

Sevindin?? Ay erkək ərəb dilində məcaz yoxdur, yalandan itələmə.Sən voopşe ərəb dilindən danışma ayıbdır.

Ərəbcə "məcazı"mənada işlədilən sözlər var və buda kifayətdir.Qurandada həmcinin.

Yaxşı deyiblər ;Axmağın Həccə qetməyindənsə,,ağıllının evdə yatmağı yaxşıdır.

Ha ha ha. Quranda "Məcazi" mənada işlədilən sözlər yoxdur. Görürsünüz siz nə gündəsiniz?? İddia edirsiniz ki, Quranda məcaz var, düzdü?? Mən də sizdən tələb edirəm ki,əgər varsa onda mənə məcazın tərifini və ya mənasını deyin və sonra sübut edin ki, bu dediyiniz tərifi və ya mənanı hardan götürmüsünüz? Bax mən sizdən bunu istiyirəm. Biriniz deyin ki, Bax bu məcaz ləfzini Allah təala filan yerdə filan mənada işlədib və ya onun Rəsulu işlədib və filan mənada işlədib və ya Səhabələr məcaz ləfzini işlədib və filan mənada işlədib və buna əsasəndə siz bu məcaz sözündə olan mənanı dəlilə əsasən Allahın ayələrinə tətbiq etmisiniz. Bax buna deyərəm həəə. Yoxsa ki, kökü bilinməyən sözü götürmüsünüz, heç özünüzdə bilmirsiniz bu sözü ilk dəfə kim işlədib və nə mənada işlədib, (hətta mənasınl sübut edəmək üçün) götürmüsünüz əsli olmayan şeyi Allahın ayələirnə daxil etmisiniz, məgər bu cinayət deyil?? Bax bunu mənə sübut edin mən də deyim həə.

ok. Sən lap uzaga getdin. Görsənir ki sənin ümumiyyətlə mövzudan anlayışın yoxdur. Sən bilsəydin ki mən sizdən nə tələb edirəm belə yazmazdın.

Qurani Kərimdə öz həqiqi mahiyyətində deyil, digər mənada işlənən kəlmələr var, ya yox? Mövzunun sualı budur.

Ay sagol. Öz həqiqi mahiyyətində, niyə deyil?? Məgər öz həqiqi mahiyyətində problem var?? Məgər öz həqiqi məhaiyyəti nöqsanlıqdır?? bax bunu mənə izah et məndə bilim ki, filan səbəbə görə Quranın zahiri mənasından qaçırsan batini mənasınsa. Buyur izah et. Nə olub ki, zahiri mənasına??

Quran oxuyub menasini basha dushmek uchun nehv,serf elmi lazimdir sene?

P.S Semimi cavab ver.

?

Bəli.

Meger Allah quranda deyibki qurani anlamag uchun nehv,serf qaydalari orgenin?
Yoxsa Redsulun hedislerinde nehve,serfe ishare var?

Eger quranda ve hedislerde nehve,serfe ishare yoxdursa,sen niye Qurani anlamag uchun bu elmlerden istifadenin luzumunu qebul edirsen?


Ve yaxud bashqa cur deyim sene.Senin meselin o adama benzeyirki,deyir:

Beli Qurani anlamag uchun nehvden istifade elemek lazimdir.Amma Fail-Meful.Muzaf -muzafun ileyh.bunlar nehve aid deyil.chunki quranda buna achiq ishare yoxdur.

Ay balam bu gulunc deyilmi?Senin iddianda bu gundedi.

Deyirsenki Quran ereb dilindedi,amma ereb dilinin bir hissesi olan mecazi inkar edirsen.

Sən heç bilirsən nə danışırsan?? Yəni sənin bu qədər başın işləmir??? Sən deyəsən özündə deyilsən.

Ay Erkək! İzah edirəm, ən asan yolla başa salıram diqqətlə oxu.

Demirsən filan ayə məcazidir?? Məs; Allahın iki əlinin olması düzdü?? Məndə sənə deyirəm bu ayə niyə məcazdır?? Ayənin həqiqi mənasına nə olub ki, məcaza keçmisən??? Məgər ayənin zahiri mənası nöqsandır?? Və ya demirsən filan ayə məcazidir?? düzdü?? Onda məndə soruşuram ki, bu dediyin ayələr Peygəmbərin vaxtında nazil olub, məgər Peygəmbərimiz bu ayələrə məcaz deyib??? Sənin iddiana görə elə ayələr var ki mütləq məcazdır deməlisən düzdür?? məs; yenə deyirəm, Allahın iki əlinin olmasına. Mən deyirəm ki Allahın iki əli var, amma sən deyirsən ki burda əl məcazidir. Düzdür?? Deməli, əgər mən ayənin həqiqi mənasını Allaha izafət etsəm mən nöqsanlıga girirəm ya yox??? Əlbətdə ki sənin etiqadıva görə mən desəm ki, Allahın həqiqi iki əli var deməli mən küfür etmiş oluram, düzdü?? bu belə. İndi mən də deyirəm ki, bu ayə nazil olanda niyə Peygəmbər s.a.s bizə bildirmədi ki, baxınn aaa bu ayə məcazidir, nə badə deyəsiniz ki Allahın həqiqi əli var. Niyə belə demədi??? Axı sənin iddiava görə Allaha iki əl nisbət etsələr artıq küfürə düşmüş olurlar düzdü?? Niyə bunu Peygəmbər s.a.s bizə çatdırmayıb?? Axı insanlar oxuyub küfürə düşə bilərlər düz deyil?? Niyə Peygəmbər demiyib ki, ehtiyatlı olun aa filan ayə həqiqi mənasında deyil, filan ayə məcazdir?? Niyə fərqləndirmiyib ayələri?? Xeyir ola sən özündən çıxıb fərq qoyursan??? Sən qoymusanda bunu, sən demisəndə filan ayə məcadır amma filan ayə həqiqidir düzdü?? Mənə isə sənin fikrin lazım deyil, mən Peygəmbərin sözü lazımdır. Niyə Peygəmbərimiz bunu bizə bildirmiyib?? Deməli Belə çıxır ki Peygəmbər s.a.s əmanətə xəyanət edib. Çünki Allah təala buyurur ki, (Ey Rəsul! Sənə Rəbbindən nazil olanı çatdır) İndi sənin deməyindən belə çıxır ki, Peygəmbər s.a.s bizə çatdırmıyıb. Çünki məlumdur ki Peygəmbərimiz s.a.s bizə demiyib ki, filan ayə məcazidir amma fialn ayə həqiqidir.Buyur sübut et.

Ay sagol. Öz həqiqi mahiyyətində, niyə deyil?? Məgər öz həqiqi mahiyyətində problem var?? Məgər öz həqiqi məhaiyyəti nöqsanlıqdır?? bax bunu mənə izah et məndə bilim ki, filan səbəbə görə Quranın zahiri mənasından qaçırsan batini mənasınsa. Buyur izah et. Nə olub ki, zahiri mənasına??

Həyəcanlanma. Sualı belə ver ki, Qurani Kərimdə mütəşabih ayələrin fəlsəfəsi nədir? Səbəblərindən bir neçəsini qeyd edim.

Ay sagol. Öz həqiqi mahiyyətində, niyə deyil?? Məgər öz həqiqi mahiyyətində problem var?? Məgər öz həqiqi məhaiyyəti nöqsanlıqdır?? bax bunu mənə izah et məndə bilim ki, filan səbəbə görə Quranın zahiri mənasından qaçırsan batini mənasınsa. Buyur izah et. Nə olub ki, zahiri mənasına??

Həyəcanlanma. Sualı belə ver ki, Qurani Kərimdə mütəşabih ayələrin fəlsəfəsi nədir? Səbəblərindən bir neçəsini qeyd edim.

Sən sifət ayələrinə mütaşabih deyirsən?? Sən heç bilirsən neyniyirsən?? Məgər Quranda Allahın özünü vəsf etdiyi sifətlər mütaşabihdir?? Sübhənallah, məgər sifət ayələrindəndə açıq aydın ayələr var? Allah təala buyurur ki; ("Ey İblis! Sənə Mənim iki əlimlə yaratdığıma səcdə etməyə mane olan nə idi?) Sən bu ayəyəy mütaşabih deyirsən?? Bunun harası mütaşabihdir?? Allah təala aşıq aydın bildirir ki onun iki əli var. Burda başa düşülməli çətin bir şey var?

Məsələnin ikinci tərəfi; Yazmısan ki; "Sualı belə ver ki, Qurani Kərimdə mütəşabih ayələrin fəlsəfəsi nədir?" düzdü?? Deməli, sən razılaşırsanmı ki, Quranda məcaz yox,sadəcə olaraq mütəşabih ayələr var? razısan??

2 ayə yazıram. Sələfilər təfsir etsinlər. Bu ayələrin biri qardaşlarım tərəfindən əvvəlcə də yazılıb.

"...Onun(Allahın) Üzündən başqa hər şey məhv olacaqdır..." Qəsəs surəsi, ayə 88

Necə yəni üzündən başqa hər şey məhv olacaq. Əli, ayağı və s. məhv olacaq yalnız üzü qalacaq yoxsa üz dedikdə məqsəd başqa şeydir?

"Mələklər isə onun ətrafında olacaqlar. O gün sənin Rəbbinin Ərşini səkkiz (mələk )daşıyacaqdır." Haqqə surəsi, ayə 17.

Səkkiz məleykə nəyi daşıyacaq?

2 ayə yazıram. Sələfilər təfsir etsinlər. Bu ayələrin biri qardaşlarım tərəfindən əvvəlcə də yazılıb.

"...Onun(Allahın) Üzündən başqa hər şey məhv olacaqdır..." Qəsəs surəsi, ayə 88

Necə yəni üzündən başqa hər şey məhv olacaq. Əli, ayağı və s. məhv olacaq yalnız üzü qalacaq yoxsa üz dedikdə məqsəd başqa şeydir?

"Mələklər isə onun ətrafında olacaqlar. O gün sənin Rəbbinin Ərşini səkkiz (mələk )daşıyacaqdır." Haqqə surəsi, ayə 17.

Səkkiz məleykə nəyi daşıyacaq?

Ay erkək! Biz danışdıq axı, savadsızlar yazmasın, qoy gəlib baş bilənlərin yazsında. Lap tutaq ki mən sənə izah etdim, xeyri nədir?? bir halda ki sən heçnə başa düşmürsən. Get işinlə məşqul ol.Belə məsələlər sənlik deyil

Ay erkək! Biz danışdıq axı, savadsızlar yazmasın, qoy gəlib baş bilənlərin yazsında. Lap tutaq ki mən sənə izah etdim, xeyri nədir?? bir halda ki sən heçnə başa düşmürsən. Get işinlə məşqul ol.Belə məsələlər sənlik deyil

Adun Məryəmə and olsun ki, hay-küydən başqa yazılarında bir şeyə rast gəlməmişəm. Şivənlik etmə. Sadəcə cavablandır. 30.000 dəfə cavab vermişik. Boltnan hər dəfə cavab verə bilmirsiz yazmaqla ancaq özüvü zavallı kimi göstərirsən. Yenə deyirəm ki, izah elə. Amma bir şərtim var. Elə izah elə ki, özün də biləsən nə deyirsən.

Ay erkək! Biz danışdıq axı, savadsızlar yazmasın, qoy gəlib baş bilənlərin yazsında. Lap tutaq ki mən sənə izah etdim, xeyri nədir?? bir halda ki sən heçnə başa düşmürsən. Get işinlə məşqul ol.Belə məsələlər sənlik deyil

Adun Məryəmə and olsun ki, hay-küydən başqa yazılarında bir şeyə rast gəlməmişəm. Şivənlik etmə. Sadəcə cavablandır. 30.000 dəfə cavab vermişik. Boltnan hər dəfə cavab verə bilmirsiz yazmaqla ancaq özüvü zavallı kimi göstərirsən. Yenə deyirəm ki, izah elə. Amma bir şərtim var. Elə izah elə ki, özün də biləsən nə deyirsən.

Ok. Sən işində ol. Sənin aglın olsa idi, mən sizdən bir şey tələb edirəm ona cavab verərdin. Cavab verə bilmirsən deyə, düşmüsən əl ayaga. Səni niyə suala verirsən ee?? Siz iddia etmisiniz ki, Quranda məcaz var, məndə gəlib demişəm ki, məcazın mənası nədir?? Demirsən quranda məcaz var? Mən sizdən bunu tələb edirəm ki,əgər varsa onda mənə məcazın tərifini və ya mənasını deyin və sonra sübut edin ki, bu dediyiniz tərifi və ya mənanı hardan götürmüsünüz? Bax mən sizdən bunu istiyirəm. Biriniz deyin ki, Bax bu məcaz ləfzini Allah təala filan yerdə filan mənada işlədib və ya onun Rəsulu işlədib və filan mənada işlədib və ya Səhabələr məcaz ləfzini işlədib və filan mənada işlədib və buna əsasəndə siz bu məcaz sözündə olan mənanı dəlilə əsasən Allahın ayələrinə tətbiq etmisiniz. Bax buna deyərəm həəə. Yoxsa ki nagıl danışmagın heç bir mənası yoxdur.

Ok. Sən işində ol. Sənin aglın olsa idi, mən sizdən bir şey tələb edirəm ona cavab verərdin. Cavab verə bilmirsən deyə, düşmüsən əl ayaga. Səni niyə suala verirsən ee?? Siz iddia etmisiniz ki, Quranda məcaz var, məndə gəlib demişəm ki, məcazın mənası nədir?? Demirsən quranda məcaz var? Mən sizdən bunu tələb edirəm ki,əgər varsa onda mənə məcazın tərifini və ya mənasını deyin və sonra sübut edin ki, bu dediyiniz tərifi və ya mənanı hardan götürmüsünüz? Bax mən sizdən bunu istiyirəm. Biriniz deyin ki, Bax bu məcaz ləfzini Allah təala filan yerdə filan mənada işlədib və ya onun Rəsulu işlədib və filan mənada işlədib və ya Səhabələr məcaz ləfzini işlədib və filan mənada işlədib və buna əsasəndə siz bu məcaz sözündə olan mənanı dəlilə əsasən Allahın ayələrinə tətbiq etmisiniz. Bax buna deyərəm həəə. Yoxsa ki nagıl danışmagın heç bir mənası yoxdur.

Sən mən yazdığım ayələrə cavb verən kimi, mən də sənin suallarını cavablandıracam.

Di, bismillah.

Ok. Sən işində ol. Sənin aglın olsa idi, mən sizdən bir şey tələb edirəm ona cavab verərdin. Cavab verə bilmirsən deyə, düşmüsən əl ayaga. Səni niyə suala verirsən ee?? Siz iddia etmisiniz ki, Quranda məcaz var, məndə gəlib demişəm ki, məcazın mənası nədir?? Demirsən quranda məcaz var? Mən sizdən bunu tələb edirəm ki,əgər varsa onda mənə məcazın tərifini və ya mənasını deyin və sonra sübut edin ki, bu dediyiniz tərifi və ya mənanı hardan götürmüsünüz? Bax mən sizdən bunu istiyirəm. Biriniz deyin ki, Bax bu məcaz ləfzini Allah təala filan yerdə filan mənada işlədib və ya onun Rəsulu işlədib və filan mənada işlədib və ya Səhabələr məcaz ləfzini işlədib və filan mənada işlədib və buna əsasəndə siz bu məcaz sözündə olan mənanı dəlilə əsasən Allahın ayələrinə tətbiq etmisiniz. Bax buna deyərəm həəə. Yoxsa ki nagıl danışmagın heç bir mənası yoxdur.

Sən mən yazdığım ayələrə cavb verən kimi, mən də sənin suallarını cavablandıracam.

Di, bismillah.

Ay erkək! Sənin sualın cavabı olaraq mən deyirəm ki,Quranda məcaz yoxdur, gətirdiyin ayələr isə, məs; bu ayə.("...Onun(Allahın) Üzündən başqa hər şey məhv olacaqdır...") Allahın üzündən başqa yəni onun özündən başqa. Çünki bu cür danışmaq ərəblərin üslubu idi, yəni ərəblərin danışmaq üslubundan idi ki, onlar bu cür üslubda danışardılar. Məs; Filankəsin üzü batsın, yəni filankəsin özünü qəsd edirdi. Üz insanın əsas sifəti oldugundan belə üslubda danışırdılar. Üz yəni onun özü. Ayədə həmçinin Allahın, üzüdən başqa, yəni onun özündən başqa.Burda başa düşülməli nə var ki?? Çatdı?? Amma sən iddia edirsən ki, bu ayə məcazidir?? düzdür?? indi sən mənim sualıma cavab ver. Niyə məcaz? niyə başqa şey olmadı??? Allah deyib? yoxsa Rəsulu deyib?? Vobşe məcazın mənası nədir?? əgər filan şeydirsə, onda de görüm onun filan mənada olmagını hardan bildin???

Ay erkək! Sənin sualın cavabı olaraq mən deyirəm ki,Quranda məcaz yoxdur, gətirdiyin ayələr isə, məs; bu ayə.("...Onun(Allahın) Üzündən başqa hər şey məhv olacaqdır...") Allahın üzündən başqa yəni onun özündən başqa. Çünki bu cür danışmaq ərəblərin üslubu idi, yəni ərəblərin danışmaq üslubundan idi ki, onlar bu cür üslubda danışardılar. Məs; Filankəsin üzü batsın, yəni filankəsin özünü qəsd edirdi. Üz insanın əsas sifəti oldugundan belə üslubda danışırdılar. Üz yəni onun özü. Ayədə həmçinin Allahın, üzüdən başqa, yəni onun özündən başqa.Burda başa düşülməli nə var ki?? Çatdı?? Amma sən iddia edirsən ki, bu ayə məcazidir?? düzdür?? indi sən mənim sualıma cavab ver. Niyə məcaz? niyə başqa şey olmadı??? Allah deyib? yoxsa Rəsulu deyib?? Vobşe məcazın mənası nədir?? əgər filan şeydirsə, onda de görüm onun filan mənada olmagını hardan bildin???

Buna ərəblər elə məcaz deyirlər. Haradan bildin deyəndə ki, əgər qəsd həmin sözün özü deyilsə, bu elə məcazdır. Səhərdən sənə izah etmək istəyirlər ki, məcaz ərəb dilinin gözəlliyidir, sən də qoymusan özüvü gijdiyə. Amma indi özün yazırsan ki, bu ərəblərin danışıq tərzidir. Biz bəyəm xaçı söyürük? Biz də onu deyirik. Sadəcə sən buna məcaz demək istəmirsən amma biz deyirik ki, bu məcazdır. Məcaza məcaz deyərlər, day sizin kimi xiyar turşusu deməzdər ki.

Sən sifət ayələrinə mütaşabih deyirsən?? Sən heç bilirsən neyniyirsən?? Məgər Quranda Allahın özünü vəsf etdiyi sifətlər mütaşabihdir?? Sübhənallah, məgər sifət ayələrindəndə açıq aydın ayələr var? Allah təala buyurur ki; ("Ey İblis! Sənə Mənim iki əlimlə yaratdığıma səcdə etməyə mane olan nə idi?) Sən bu ayəyəy mütaşabih deyirsən?? Bunun harası mütaşabihdir?? Allah təala aşıq aydın bildirir ki onun iki əli var. Burda başa düşülməli çətin bir şey var?

Məsələnin ikinci tərəfi; Yazmısan ki; "Sualı belə ver ki, Qurani Kərimdə mütəşabih ayələrin fəlsəfəsi nədir?" düzdü?? Deməli, sən razılaşırsanmı ki, Quranda məcaz yox,sadəcə olaraq mütəşabih ayələr var? razısan??

Dedim axı həyəcanlanma. Bu cür, əxlaqdan kənar, boş və dəlilsiz danışacağsansa, moderlər özləri sənə bir əncam çəkəcək. Sənin belə reaksiya verməyin elmsizlikdən irəli gəlir, çünki Quran elmlərinə dair heç bir kitaba nəzər etməmisən. Heç olmasa Suyutinin "əl-İtqan" kitabını verərdin qarşdalarına, bir-az sənin üçün "Möhkəm və mütəşabih" bölümünü tərcümə edərdilər. Sual verdim, Qurani Kərimdə öz həqiqi mahiyyətində deyil, digər mənada işlənən kəlmələr var, ya yox? Yəhudilər kimi, suala sualla cavab verməyə başladın. Düşündüm ki, sualımı anladın, amma sonuncu postundan sonra aydın oldu ki, heç bir şey anlamamısan. Sualı cavablandır, keçək digər mətləblərə.

Ay erkək! Sənin sualın cavabı olaraq mən deyirəm ki,Quranda məcaz yoxdur, gətirdiyin ayələr isə, məs; bu ayə.("...Onun(Allahın) Üzündən başqa hər şey məhv olacaqdır...") Allahın üzündən başqa yəni onun özündən başqa. Çünki bu cür danışmaq ərəblərin üslubu idi, yəni ərəblərin danışmaq üslubundan idi ki, onlar bu cür üslubda danışardılar. Məs; Filankəsin üzü batsın, yəni filankəsin özünü qəsd edirdi. Üz insanın əsas sifəti oldugundan belə üslubda danışırdılar. Üz yəni onun özü. Ayədə həmçinin Allahın, üzüdən başqa, yəni onun özündən başqa.Burda başa düşülməli nə var ki?? Çatdı?? Amma sən iddia edirsən ki, bu ayə məcazidir?? düzdür?? indi sən mənim sualıma cavab ver. Niyə məcaz? niyə başqa şey olmadı??? Allah deyib? yoxsa Rəsulu deyib?? Vobşe məcazın mənası nədir?? əgər filan şeydirsə, onda de görüm onun filan mənada olmagını hardan bildin???

Buna ərəblər elə məcaz deyirlər. Haradan bildin deyəndə ki, əgər qəsd həmin sözün özü deyilsə, bu elə məcazdır. Səhərdən sənə izah etmək istəyirlər ki, məcaz ərəb dilinin gözəlliyidir, sən də qoymusan özüvü gijdiyə. Amma indi özün yazırsan ki, bu ərəblərin danışıq tərzidir. Biz bəyəm xaçı söyürük? Biz də onu deyirik. Sadəcə sən buna məcaz demək istəmirsən amma biz deyirik ki, bu məcazdır. Məcaza məcaz deyərlər, day sizin kimi xiyar turşusu deməzdər ki.

ha ha ha. Gördün acizliyivi? Ona sən məcaz deyirsən, ərəb dilində isə məcaz yoxdur. Varsa görsətdə, gətirdiyin ayələr kimə nazil olurdu?? Peygımbərə düzdü?? indi buyur görsət ki Peygəmbər ona məcaz deyib. Gətir görsət ki Səhabələr ona məcaz deyib. Gətir görsət ki İmamlar ona məcaz deyib. Niyə görsətmisən?? çünki onların vaxtında belə termin yox idi. Sən 100 il də qalsa bunu görsədə bilmərsəm, çünki yox idi. Əgər dediyin kimi "məcaz" kəlməsi ərəb dilinin gözəlliklərindəndirsə onda gətir görrsət ki bunu kimsə işlədib. Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib, niyə məcaz ləfzi işlətməyib?? Axı ərəb dilinin gözəlliklərindəndir?? hanı məcaz ləfzi?? Ərəb dilini ən gözəl bilən və ən gözəl danışam bizim Peygəmbərimiz olub, düzdü? Gətir görsət ki Petgəmbərimiz ömüründə bir dəfə olsun belə bu kəlməni işlədib. Ərəb dilini ən gözəl bilənlər imamlar olub düzdü?? Gətirib görsədə bilərsən ki filan imam ömründə bir dəfə məcaz ləfzi işlətsin??? və ya məcaz ləfzində nəsə bir söz desin? əgər buna duxun çatmırsa sən hansı məcazdan danışırsan??? Denəndə sən dediyin məcaz hansıdır, hanı o məcaz hansı ki, Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib, amma orda sənin uydurdugun məcaz sözü yoxdur.

Bunlardan əlavə denən görüm məcazın mənası nədir?? Denəndə, duxun çatmır? bir məna verdə. Məna ver mən də deyim ki, bu uydurdugun mənanı hardan aldın?? Çünki ərəblərdə məcaz yoxdur. Davay gətir görsət.

Userin təhqiri, əxlaqsızlığ, forumun qaydalarını kəskin şəkildə pozma! 20% reytinq! Bu cür əxlaqsızlığa Omar göz yumursa (məlum səbəblərə görə), mən göz yuman deyiləm. Bir dənə də "erkək" və s. kimi "küçə-məhl"ə sözlərinin istifadəsini görsəm, "erkək", "patsan" və s. sözlərini əxilərinə deməli olacağsan.

Сообщение отредактировал JAFAR: 19 октября 2010 - 23:08

ha ha ha. Gördün acizliyivi? Ona sən məcaz deyirsən, ərəb dilində isə məcaz yoxdur. Varsa görsətdə, gətirdiyin ayələr kimə nazil olurdu?? Peygımbərə düzdü?? indi buyur görsət ki Peygəmbər ona məcaz deyib. Gətir görsət ki Səhabələr ona məcaz deyib. Gətir görsət ki İmamlar ona məcaz deyib. Niyə görsətmisən?? çünki onların vaxtında belə termin yox idi. Sən 100 il də qalsa bunu görsədə bilmərsəm, çünki yox idi. Əgər dediyin kimi "məcaz" kəlməsi ərəb dilinin gözəlliklərindəndirsə onda gətir görrsət ki bunu kimsə işlədib. Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib, niyə məcaz ləfzi işlətməyib?? Axı ərəb dilinin gözəlliklərindəndir?? hanı məcaz ləfzi?? Ərəb dilini ən gözəl bilən və ən gözəl danışam bizim Peygəmbərimiz olub, düzdü? Gətir görsət ki Petgəmbərimiz ömüründə bir dəfə olsun belə bu kəlməni işlədib. Ərəb dilini ən gözəl bilənlər imamlar olub düzdü?? Gətirib görsədə bilərsən ki filan imam ömründə bir dəfə məcaz ləfzi işlətsin??? və ya məcaz ləfzində nəsə bir söz desin? əgər buna duxun çatmırsa sən hansı məcazdan danışırsan??? Denəndə sən dediyin məcaz hansıdır, hanı o məcaz hansı ki, Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib, amma orda sənin uydurdugun məcaz sözü yoxdur.

Bunlardan əlavə denən görüm məcazın mənası nədir?? Denəndə, duxun çatmır? bir məna verdə. Məna ver mən də deyim ki, bu uydurdugun mənanı hardan aldın?? Çünki ərəblərdə məcaz yoxdur. Davay gətir görsət.

Mən çoxdan bilirdim ki, vahhabilərin şüuru yoxdur amma indi buna tam əmin oldum. Bu ona bənzəyir ki, mən deyirəm ki, məqsəd xoruzun banlamağıdır amma sən deyirsən ki, quqquluqu sözü yoxdu axı.

Dünyada bundan səfeh söz deyən olmamışdı. Niyəsini imkan olsa gəlib yazacam.

ha ha ha. Gördün acizliyivi? Ona sən məcaz deyirsən, ərəb dilində isə məcaz yoxdur. Varsa görsətdə, gətirdiyin ayələr kimə nazil olurdu?? Peygımbərə düzdü?? indi buyur görsət ki Peygəmbər ona məcaz deyib. Gətir görsət ki Səhabələr ona məcaz deyib. Gətir görsət ki İmamlar ona məcaz deyib. Niyə görsətmisən?? çünki onların vaxtında belə termin yox idi. Sən 100 il də qalsa bunu görsədə bilmərsəm, çünki yox idi. Əgər dediyin kimi "məcaz" kəlməsi ərəb dilinin gözəlliklərindəndirsə onda gətir görrsət ki bunu kimsə işlədib. Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib, niyə məcaz ləfzi işlətməyib?? Axı ərəb dilinin gözəlliklərindəndir?? hanı məcaz ləfzi?? Ərəb dilini ən gözəl bilən və ən gözəl danışam bizim Peygəmbərimiz olub, düzdü? Gətir görsət ki Petgəmbərimiz ömüründə bir dəfə olsun belə bu kəlməni işlədib. Ərəb dilini ən gözəl bilənlər imamlar olub düzdü?? Gətirib görsədə bilərsən ki filan imam ömründə bir dəfə məcaz ləfzi işlətsin??? və ya məcaz ləfzində nəsə bir söz desin? əgər buna duxun çatmırsa sən hansı məcazdan danışırsan??? Denəndə sən dediyin məcaz hansıdır, hanı o məcaz hansı ki, Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib, amma orda sənin uydurdugun məcaz sözü yoxdur.

Bunlardan əlavə denən görüm məcazın mənası nədir?? Denəndə, duxun çatmır? bir məna verdə. Məna ver mən də deyim ki, bu uydurdugun mənanı hardan aldın?? Çünki ərəblərdə məcaz yoxdur. Davay gətir görsət.

Mən çoxdan bilirdim ki, vahhabilərin şüuru yoxdur amma indi buna tam əmin oldum. Bu ona bənzəyir ki, mən deyirəm ki, məqsəd xoruzun banlamağıdır amma sən deyirsən ki, quqquluqu sözü yoxdu axı.

Dünyada bundan səfeh söz deyən olmamışdı. Niyəsini imkan olsa gəlib yazacam.

Bu söhbətdən qaçmagın ən gözəl variantıdır. Ok. Mən sənə dedim axı, belə məsələlər sənlik deyil

Muhəmməd (əleyhissəlam) Allahın Peyğəmbəridir. Onunla birlikdə olanlar (möminlər) kafirlərə qarşı sərt, bir-birinə (öz aralarında) isə mərhəmətlidirlər. Sən onları (namaz vaxtı) rüku edən, səcdəyə qapanan, Allahdan riza və lütf diləyən görərsən. Onların əlaməti ÜZLƏRİNDƏ olan SƏCDƏ izidir. (Qiyamət günü onlar üzlərindəki möminlik nuru alınlarındakı möhür yeri ilə tanınırlar). Bu onların Tövratdakı vəsfidir. İncildə isə onlar elə bir əkinə bənzədilirlər ki, o artıq cücərtisini üzə çıxarmış, onu bəsləyib cana-qüvvətə gətirmiş, o da (o cücərti də) möhkəmlənib gövdəsi üstünə qalxaraq əkinçiləri heyran qoymuşdur. (Allahın bu təşbihi) kafirləri qəzəbləndirmək üçündür. Onlardan iman gətirib yaxşı əməllər edənlərə Allah məğfirət (günahlardan bağışlanma) və böyük mükafat (Cənnət) vəd buyurmuşdur!

FƏTH "29"

Özünüzü yormayın "ancaq alnında səcdə izi olanlar cənnətə düşəcək". ha ha ha ha ha ha ha

Muhəmməd (əleyhissəlam) Allahın Peyğəmbəridir. Onunla birlikdə olanlar (möminlər) kafirlərə qarşı sərt, bir-birinə (öz aralarında) isə mərhəmətlidirlər. Sən onları (namaz vaxtı) rüku edən, səcdəyə qapanan, Allahdan riza və lütf diləyən görərsən. Onların əlaməti ÜZLƏRİNDƏ olan SƏCDƏ izidir. (Qiyamət günü onlar üzlərindəki möminlik nuru alınlarındakı möhür yeri ilə tanınırlar). Bu onların Tövratdakı vəsfidir. İncildə isə onlar elə bir əkinə bənzədilirlər ki, o artıq cücərtisini üzə çıxarmış, onu bəsləyib cana-qüvvətə gətirmiş, o da (o cücərti də) möhkəmlənib gövdəsi üstünə qalxaraq əkinçiləri heyran qoymuşdur. (Allahın bu təşbihi) kafirləri qəzəbləndirmək üçündür. Onlardan iman gətirib yaxşı əməllər edənlərə Allah məğfirət (günahlardan bağışlanma) və böyük mükafat (Cənnət) vəd buyurmuşdur!

FƏTH "29"

Özünüzü yormayın "ancaq alnında səcdə izi olanlar cənnətə düşəcək". ha ha ha ha ha ha ha

Adam var namazı möhürsüz qılır amma alnında səcdə izi var, özüdə dəhşətli.İndi oda cənnətlikdir??

Mövzuya özüm nəzarət edəcəm. Birdə bu mövzuda ədəbdən kənar bir kəlmə belə yazılsa, həmin insan 30%-dan çox reytinq alacağ. Sonra "nəyə görə?", "nə səbəbə görə?" kimi suallar verməyin.

Buda təzə çıxıd? "Erkək" demək haçandan qaydalara zidd olub ki??? Bəs nə deməliyiəm? Dişi deməliyəm?? Məgər mən burda danışdıgım istifadəçilər erkək deyil ki??? Sən lap elə dedin ki adam şübhələndi. Nəisə. Day demərik.

Sənin belə davranmağının səbəbi bəllidir. Dəlilsiz filansız şüvənlik yaradarağ, reyting alıb forumdan qovulmağ istəyirsən ki, sonra deyəsən ki, qovdular. Sənin kimi provokatorlar forumda çox olub. Sənə dedim ki, "erkək" və s. kimi küçə danışığ tərzini saxlayarsan əxilərinə. Qalıb ki, hələ forumda kiməsə "dişi" deyəsən. Moderlərin işlərinə müdaxiləyə görə 10% reytinq! Birdə offtop görsəm ban alacağsan.

Сообщение отредактировал JAFAR: 20 октября 2010 - 10:56

Bu söhbətdən qaçmagın ən gözəl variantıdır. Ok. Mən sənə dedim axı, belə məsələlər sənlik deyil

Əvvəla, heç kəs bu foruma üzv olanda söz verməyib ki, işini-gücünü atıb qanmaza nəsə qandıracaq. İkiminincisi, sən badımcanlıqdasan heç özünün xəbərin yoxdu. Məcaz kəlməsinin nə olduğunu başa düşmək o qədər də çətin məsələ deyil. Bunu sən və сталь nikli yuzer də deyirsiz ki, filan ayədə filan sözdən məqsəd başqadır. Bu elə məcazın özüdür. İmamlardan(ə) onlarla hədis gətirərəm ki, ayədən məqsədin başqa şey olduğunu deyir. Məgər İmam(ə) qəbul edirsən? Yox. Ona görə də İmamlardan(ə) hədis istəmə. Bu var bizdə.

Bu söhbətdən qaçmagın ən gözəl variantıdır. Ok. Mən sənə dedim axı, belə məsələlər sənlik deyil

Əvvəla, heç kəs bu foruma üzv olanda söz verməyib ki, işini-gücünü atıb qanmaza nəsə qandıracaq. İkiminincisi, sən badımcanlıqdasan heç özünün xəbərin yoxdu. Məcaz kəlməsinin nə olduğunu başa düşmək o qədər də çətin məsələ deyil. Bunu sən və сталь nikli yuzer də deyirsiz ki, filan ayədə filan sözdən məqsəd başqadır. Bu elə məcazın özüdür. İmamlardan(ə) onlarla hədis gətirərəm ki, ayədən məqsədin başqa şey olduğunu deyir. Məgər İmam(ə) qəbul edirsən? Yox. Ona görə də İmamlardan(ə) hədis istəmə. Bu var bizdə.

görürsən elmsizliyin, oxumamagın axırı nədir. Mən deyəndə ki sən savadsızın yekəsisən sən mənə inanmırdın. Sən heç elemntar ləfzzləri ayıra bilmirsən. Məcaz, təvil, təfsir sən heç bilirsən bunlar nə deməkdir?? Sənə açıq aydın bildirdin ki, sənin batil inancıva görə bunların hamsı eyni şeydi. Yəni sən demək istiyirsən ki kim hər hansı bir ayəyə izah versə deməli məcaza girib?? Bunu demək istiyirsən? bax bu uje savadsızlıgın son həddidir. Allah təala Quranda təfsir sözünüdə işlədib, təvildə, amma məcaz sözünü işlətmiyib. Deməli, mən rahat təfsir və təvil sözlərinin mənasını bilirəm və rahat deyirəm ki bunu mənanı Allah təala deyib, amma sən məcaza verdiyin mənanı heç bir yolla mənə sübut edə bilmirsən və bilmərsəndə.Nəisə.Bəsdi, sən danışma, sənə yazanda bütün korluyursan, çünki bilmirsən söhbət nədən gedir. Təfsirlə və ya təvillə məcazı ayıra bilməyəndən hər şey gözləmək olar. Bir adam ki desin; Quranın sözlərinə izah vermə məcazdır, ondan nə gözələmək olarr, təbii bu cür şeylər.

Bu söhbətdən qaçmagın ən gözəl variantıdır. Ok. Mən sənə dedim axı, belə məsələlər sənlik deyil

Əvvəla, heç kəs bu foruma üzv olanda söz verməyib ki, işini-gücünü atıb qanmaza nəsə qandıracaq. İkiminincisi, sən badımcanlıqdasan heç özünün xəbərin yoxdu. Məcaz kəlməsinin nə olduğunu başa düşmək o qədər də çətin məsələ deyil. Bunu sən və сталь nikli yuzer də deyirsiz ki, filan ayədə filan sözdən məqsəd başqadır. Bu elə məcazın özüdür. İmamlardan(ə) onlarla hədis gətirərəm ki, ayədən məqsədin başqa şey olduğunu deyir. Məgər İmam(ə) qəbul edirsən? Yox. Ona görə də İmamlardan(ə) hədis istəmə. Bu var bizdə.

görürsən elmsizliyin, oxumamagın axırı nədir. Mən deyəndə ki sən savadsızın yekəsisən sən mənə inanmırdın. Sən heç elemntar ləfzzləri ayıra bilmirsən. Məcaz, təvil, təfsir sən heç bilirsən bunlar nə deməkdir?? Sənə açıq aydın bildirdin ki, sənin batil inancıva görə bunların hamsı eyni şeydi. Yəni sən demək istiyirsən ki kim hər hansı bir ayəyə izah versə deməli məcaza girib?? Bunu demək istiyirsən? bax bu uje savadsızlıgın son həddidir. Allah təala Quranda təfsir sözünüdə işlədib, təvildə, amma məcaz sözünü işlətmiyib. Deməli, mən rahat təfsir və təvil sözlərinin mənasını bilirəm və rahat deyirəm ki bunu mənanı Allah təala deyib, amma sən məcaza verdiyin mənanı heç bir yolla mənə sübut edə bilmirsən və bilmərsəndə.Nəisə.Bəsdi, sən danışma, sənə yazanda bütün korluyursan, çünki bilmirsən söhbət nədən gedir. Təfsirlə və ya təvillə məcazı ayıra bilməyəndən hər şey gözləmək olar. Bir adam ki desin; Quranın sözlərinə izah vermə məcazdır, ondan nə gözələmək olarr, təbii bu cür şeylər.

oxu balka hidayat oldun

Məcaz sözün həqiqi mənasından yaxud sözün istinadının həqiqi istinadından çıxıb onunla (həqiqi mənası ilə) əlaqəsi olan digər mənada iş lənməsinə deyilir. Bu zaman cümlədə yaxud sözdə bir qərinə olmalıdır ki, sözün həqiqi mənada işlənməsinə mane olsun.

Məcaz iki qismə ayrılır:
1.Lüğəvi məcaz- Sözün əslində yarandığı mənadan çıxıb onunla əlaqəli olan digər mənada işlənməsinə deyilir.
2. Əqli məcaz- sözün cümlədə verdiyi istinaddan çıxıb başqa istinadda işlənməsinə deyərlər. Məsələn: Həkim xəstəyə şəfa verdi. Şəfa vermə həkimə istinad edilir. Amma əslində burdakı istinad məcazidir. Çünki şəfanın əsl istinadı Allahadır. Bütün şəfalar Ondan gəlir. Başqa misal: Əhmədin gecəsi namaz, gündüzü orucdur. Bu misalda oruc gündüzə, namaz isə gecəyə nisbət verilir. Əslində orucun nisbəti gündüz zamanı oruc tutmağadır, namazın nisbəti isə gecə vaxtı namaz qılmağadır.


Lüğəvi məcazın qismləri
Sonra Lüğəvi məcaz sözün həqiqi və məcazi mənalarının arasındadki əlaqə cəhətdən iki yerə bölünür. Əgər bu əlaqə mənaların bir-birinə oxşaması cəhətindəndirsə onda buna İstiarə ilə olan məcaz deyərlər. Yox bu cəhətdən olmazsa mürsəl məcaz deyərlər. Deməli mənaların (həqiqi və məcazi) bir-birinə oxşaması cəhətdən Lüğəvi məcaz iki yerə bölündü:

1.İstiarə ilə olan məcaz
2. Mürsəl məcaz

Bunların hərəsi də özlüyündə sadə və mürəkkəb olaraq iki yerə bölünür. Deməli ümumilikdə götürsək lüğəvi məcaz 4 yerə bölündü:

1.İstiarə ilə olan sadə məcaz
2.İstiarə ilə olan mürəkkəb məcaz
3. Sadə mürsəl məcaz
4.Mürəkkəb mürsəl məcaz
Sadə mürsəl məcaz

Sadə mürsəl məcaz kəlimədə (sözdə) olar. Əgər bir sözün həqiqi mənası ilə məcazi mənası arasında oxsşarlıq cəhətdən əlaqə olmazsa buna sadə mürsəl məcaz deyərlər. Amma belə başa düşülməsin ki, sadə mürsəl məcazda mənalar arasında əlaqə ümumiyyətlə yoxdur. Əksinə mənalar arasında əlaqə çoxdur. Sadəcə olaraq əlaqənin yoxluğu mənaların oxşaması cəhətindəndir. Digər əlaqələr isə bunlardır:

1.Səbəb-müsəbbəb (səbəb-nəticə) əlaqəsi:
Bu məcaz əlaqəsində musəbbəb (nəticə) səbəbin yerində işlənər yaxud da əksinə.

“Sizə Öz dəlillərini göstərən və göydən ruzi nazil edən məhz Odur.” (13/40)

Burada göydən nazil olmada məqsəd yağışdır. Çünki yağış ruzinin olmasına səbəbdir. Yağış səbəb, ruzi musəbbəb. Məcazlığı isbat edən qərinə “göydən” sözüdür.

2. Bütövlük və hissə əlaqəsi (əl-kulliyyə və cüziyyə):
Bu əlaqədə isə bütövlük (kull) hissənin (cüz) yerində işlənər yaxud da əksinə.

“ildırımdan ölmək qorxusu ilə barmaqlarını qulaqlarına tıxayırlar.” (19/2)

Mənanın daha aydın olması üçün hərfi tərcümə edək:

“Barmaqlarını qulaqlarına yerləşdirərlər.” (19/2)

Burada məqsəd barmaq uclarıdır. Buna qərinə: Barmağın bütövlükdə qulağa yerləşməsinin imkansız olmasıdır.

3. Alət və onun müsəbbəbinin əlaqəsi:
Bu əlaqədə alət öz müsəbbəbinin yerində işlənər.

“Sonra gələnlər arasında (həmişə yad)(edilim)(deyə) mənə yaxşı ad qismət elə!” (84/26) (tercüme Alixan Musayev)
Hərfi tərcümə :
“Sonradan gələnlər içində mənim üçün doğru bir dil qərar ver.” (84/26)
Burada dil alətdir. Müsəbbəbi isə zikrdir. Yəni dil vasitəsilə zikr olunar. Ayənin məcazi mənası budur ki, mənim üçün məndən sonra gələcək insanlar arasında doğru və yaxşı xatırlamalar (zikr) qərar ver.” Qərinə budur ki, dili Allahdan özü üçün istəmir. Çünki özünün dünyadan getməsi ilə dili də getmiş olar.
Bu məcazın (sadə mürsəl) əlaqələri çoxdur. İmam Şirazi “Bəlağət” kitabında bu əlaqələrin sayını 25-ə çıxarır. Biz isə çox uzun olmasın deyə yuxarıdakı 3 əlaqə ilə kifayətlənirik.

Bu məcazın faydaları:
1. Uzun mənanı qısa şəkildə ifadə etmək.
2. Mənanın geniş olması.
3. Mənanın ağıla yaxın dəqiq şəkildə ifadə edilməsi.

Nitqin bəlağətli olmasında da əvəzsiz faydaları var...
İstiarə ilə olan sadə məcaz (İstiarə)


Yuxarıda qeyd etdik ki, sözün həqiqi və məcazi mənaları arasındakı əlaqə mənaların oxşarlığı cəhətindən olsa buna “istiarə ilə olan məcaz” deyərlər. Qısa şəkildə “istiarə”.
Deməli istiarə məcazın bir növüdür.

Misal: Bir Aslan gördüm ki, ox ataraq düşmənlərini məhv edirdi.

Bu misalda Aslan sözü məcaz olaraq şücaətli və igid bir kişi anlamında işlənib. Aslan sözünün həqiqi mənası ilə məcazi mənası ( şücaətli kişi) arasındakı oxşarlıq əlaqəsi şücaətdir. Məlumdur ki, Aslan heyvanlar arasında ən güclü və döyüşkən bir heyvan kimi tanınır. Ona görə də vurduğumuz misalda “Aslan” sözü “Şücaətli kişi” mənasında işlənərək öz həqiqi mənasını (ma vuziə ləhusunu) dəyişir. Qərinə isə budur: “Ox ataraq” ! Bu söz qərinədir (əlamət) ki, ox atan insan olmalıdır heyvan yox....Məcazın bu növünə istiarə deyilir.
Istiarənin rüknləri


İstiarənin 3 rüknü var:
1.Mustəar minhu -hansı mənadan nəql olunub
2.Mustəar ləhu- hansı mənaya nəql olunub
3.Mustəar- hansı ləfz nəql olunub

Yuxarıdakı misalda , vəhşi və güclü heyvan mənası mustəar minhu, şücaətli kişi mustəar ləhu, aslan sözü isə mustəardır. Sonuncuya ləfzi mənqul da deyirlər. Yəni bir mənadan başqa mənaya nəql olunmuş söz.
Istiarətul-inadiyyə və istiarətul-vifaqiyyə


Yuxarıda qeyd etdik ki, istiarənin 3 rüknü var. Bu rüknlərdən birinci ilə ikincisinə istiarənin tərəfləri deyilir. Yəni "mustəar minhu" və "mustəar ləhu" isiarənin tərəfləridir(qıraqları). Daha açıq desək müstəhar minhu həqiqi mənası, müstəar ləhu isə sözün məcazi mənasıdır.

Bu cəhətdən istiarə həmçinin iki qismə bölünür:
"İnadiyyə və vifaqiyyə"

İnadiyyə istiarə: Ona deyərlər ki, istiarənin tərəflərinin (həqiqi və məcazi mənaların) bir şey üzərində cəm olması mümkün olmasın.
Vifaqiyyə istiarə: Ona deyərlər ki, tərəflərin bir şey üzərində cəm olması mümkün olsun.
İzah:

أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ
"Məgər ölü ikən diriltdiyimiz..."(ənam 122)

Bu ayədə "məyyit" (ölü) və "əhyəynahu" (diriltdiyimiz) sözləri istiarədir. Birincisi (məyyit) istiarətul-inadiyyə ikincisi isə istiarətul vifaqiyyədir. "Məyyit" sözündən qəsd olunan zəlalət, "əhyəyna" sözündən qəsd olunan isə hidayətdir. Yəni "zəlalətdə ikən hidayət verdiyimiz.."

"Ölü" sözü nəql olunub "zəlalətdə olan" mənasına. Deməli "ölü" sözü istiarədir, bir tərəfi (həqiqi mənası) ölü deməkdir, digər tərəfi (məcazi mənası) "zəlalətdə olan" deməkdir. Bu söz istiarənin "inadiyyə" növünə aiddir. Çünki zəlalətdə olan məna ilə ölü mənası cəm ola bilməz. Çünki zəlalətdə olanın diri olması lazımdır. Ölü nə cür zəlalətdə ola bilər?! Ona görə buna dedik "inadiyyə"

"Əhyəyna" kəliməsi isə "vifaqiyyə" növünə aiddir. Çünki bu sözdən qəsd olunan məna "hidayət verdiyimiz"dir. Hidayətdə olan kəs isə diri olmalıdır. Məhz bu səbəbdən də bu mənalar cəm ola bilir. Ona görə buna dedik "vifaqiyyə" yəni muvafiq olan..
Məcazın dildə yaxud Quranda mövcud olması haqqında 3 nəzər mövcuddur:
فيه ثلاثة أقوال في المسألة:

القول الأول: أنه لا مجاز لا في اللغة ولا في القرآن، لا مجاز لا في اللغة ولا في القرآن، وهذا هو رأي شيخ الإسلام ابن تيمية وابن القيم والشيخ الأمير الشنقيطي -رحمة الله عليه- وكثير من العلماء المحققين.

والقول الثاني: وجود المجاز في اللغة دون القرآن، وجود المجاز في اللغة دون القرآن، وبه قال ابن حامد شيخ الحنابلة في عصره، أبي عبد الله حسن بن حامد شيخ القاضي أبي يعلى، وهو رواية عن الإمام أحمد.

القول الثالث: وجود المجاز في اللغة والقرآن، وهذا مشى عليه أكثر أهل اللغة وأكثر علماء البلاغة والمعاني وأكثر أهل الأصول.
Birinci nəzər: Quranda və dildə məcaz yoxdur. Bu "Şeyxul-İslam" ibn Teymiyyənin, ibn Qəyyumun və Şeyx Əmir Şənqitinin və mühəqqiq alimlərin (yəni vəhhabi alimlərini nəzərdə tuturlar-Zəbur) bir çoxunun rəyidir.

İkinci nəzər: Dildə məcaz var, Quranda məcaz yoxdur. Bunu öz dövrünün Hənbəli Şeyxi olan ibn Hamid deyib. (Əbu Əbdillah Həsən bin Hamid Şeyx əl-Qazi əbu Yə`la) Bu da İmam Əhməddən olan rəvayətdir.

Üçüncü nəzər: Quranda da dildə də məcaz var. Bunu isə əksər lüğət əhli, bəlağət və məani alimləri və usul əhli demişdir.

İkinci nəzəri deyənlərin dəlilləri:

"Hər bir məcazın nəfyi caizdir... Necə ki, "Bir Aslan gördüm ox atırdı" deyən kəsə, deyilə bilər ki, "ox atan Aslan deyil, o yalnız şücaətli bir kişidir." Quranda məcaz var fikrini qəbul etsək, gərək bunu da qəbul edək ki, Quranda nəfy olunması caiz olan şey var. Amma şəkksiz və şübhəsiz Quranda nəfy edilməsi caiz olan şey yoxdur..."

Mənbə:
Şeyx Muhəmməd Əmin Şənqiti "Mən`u cəvazil-məcaz" səh 7

Şeyx Şənqitinin (onun özü birinci nəzərə qaildir) sözlərinə görə bu ikinci nəzəri söyləyənlərin ən vazeh dəlilləridir.

Bizim cavabımız:

Əvvəla ikinci nəzəri söyləyənlərin fikri Allahın sözü ilə düz gəlmir. Allah yusif surəsinin 2-ci ayəsində buyurur:
إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ

"Həqiqətən, Biz onu ərəbcə Quran olaraq nazil etdik ki, başa düşə biləsiniz."

Əgər qəbul edirsinizsə ki, dildə məcaz var amma Quranda yoxdur. Gərək Allahın bu ayəsini inkar edəsiniz. Çünki Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib. Ərəb dilinə məxsus xüsusiyyətlər də bu Kitabda olmalıdır ki, onu anlayıb dərk edə bilək.

İkincisi: "Hər bir məcazın nəfyi caizdir"- fikri batildir. Yalanı və səhvi nəfy edərlər. Məcaz isə nə yalandır, nə də ki səhv. Ona görə də onu nəfy etməzlər. Əgər bir şəxs desə ki, "Aslan gördüm ox atırdı" həmin şəxsin qəsdi "Aslan" yox, məhz "şücaətli kişidir". Əgər həmin şəxs "Aslan" ləfzini öz ma vuziə ləhusunda yəni "yırtıcı heyvan" mənasında işlətsə idi onda onun sözünü nəfy etmək caiz olardı. Halbuki, həmin şəxsin qəsdi "Şücaətli kişi" olub. Əgər bir nəfər həmin şəxsə desə ki, sənin sözün nəfy olunandı çünki ox atan heyvan deyil insandır, onda bu sözü deyənin özünə elə bu cür deyilər ki "mən onun heyvan olduğunu qəsd etmədim".
Əl-qərəz məcazi mənada işlənən söz "ma vuziə ləhusundan" (həqiqi məna) çıxıb, "qeyri ma vuziə ləhuda" (məcazi məna) işlənirsə onu nəfy etmək düzgün deyil. Çünki nəfy edən "ma vuziə ləhunu" nəfy etmiş olur, halbuki söz "ma vuziə ləhu"da işlənməyib ki, onu da nəfy edəsən..

cafari qardas farslar demisken "destetun derd ne konid"

Bu söhbətdən qaçmagın ən gözəl variantıdır. Ok. Mən sənə dedim axı, belə məsələlər sənlik deyil

Əvvəla, heç kəs bu foruma üzv olanda söz verməyib ki, işini-gücünü atıb qanmaza nəsə qandıracaq. İkiminincisi, sən badımcanlıqdasan heç özünün xəbərin yoxdu. Məcaz kəlməsinin nə olduğunu başa düşmək o qədər də çətin məsələ deyil. Bunu sən və сталь nikli yuzer də deyirsiz ki, filan ayədə filan sözdən məqsəd başqadır. Bu elə məcazın özüdür. İmamlardan(ə) onlarla hədis gətirərəm ki, ayədən məqsədin başqa şey olduğunu deyir. Məgər İmam(ə) qəbul edirsən? Yox. Ona görə də İmamlardan(ə) hədis istəmə. Bu var bizdə.

görürsən elmsizliyin, oxumamagın axırı nədir. Mən deyəndə ki sən savadsızın yekəsisən sən mənə inanmırdın. Sən heç elemntar ləfzzləri ayıra bilmirsən. Məcaz, təvil, təfsir sən heç bilirsən bunlar nə deməkdir?? Sənə açıq aydın bildirdin ki, sənin batil inancıva görə bunların hamsı eyni şeydi. Yəni sən demək istiyirsən ki kim hər hansı bir ayəyə izah versə deməli məcaza girib?? Bunu demək istiyirsən? bax bu uje savadsızlıgın son həddidir. Allah təala Quranda təfsir sözünüdə işlədib, təvildə, amma məcaz sözünü işlətmiyib. Deməli, mən rahat təfsir və təvil sözlərinin mənasını bilirəm və rahat deyirəm ki bunu mənanı Allah təala deyib, amma sən məcaza verdiyin mənanı heç bir yolla mənə sübut edə bilmirsən və bilmərsəndə.Nəisə.Bəsdi, sən danışma, sənə yazanda bütün korluyursan, çünki bilmirsən söhbət nədən gedir. Təfsirlə və ya təvillə məcazı ayıra bilməyəndən hər şey gözləmək olar. Bir adam ki desin; Quranın sözlərinə izah vermə məcazdır, ondan nə gözələmək olarr, təbii bu cür şeylər.

oxu balka hidayat oldun

Məcaz sözün həqiqi mənasından yaxud sözün istinadının həqiqi istinadından çıxıb onunla (həqiqi mənası ilə) əlaqəsi olan digər mənada iş lənməsinə deyilir. Bu zaman cümlədə yaxud sözdə bir qərinə olmalıdır ki, sözün həqiqi mənada işlənməsinə mane olsun.

Məcaz iki qismə ayrılır:
1.Lüğəvi məcaz- Sözün əslində yarandığı mənadan çıxıb onunla əlaqəli olan digər mənada işlənməsinə deyilir.
2. Əqli məcaz- sözün cümlədə verdiyi istinaddan çıxıb başqa istinadda işlənməsinə deyərlər. Məsələn: Həkim xəstəyə şəfa verdi. Şəfa vermə həkimə istinad edilir. Amma əslində burdakı istinad məcazidir. Çünki şəfanın əsl istinadı Allahadır. Bütün şəfalar Ondan gəlir. Başqa misal: Əhmədin gecəsi namaz, gündüzü orucdur. Bu misalda oruc gündüzə, namaz isə gecəyə nisbət verilir. Əslində orucun nisbəti gündüz zamanı oruc tutmağadır, namazın nisbəti isə gecə vaxtı namaz qılmağadır.


Lüğəvi məcazın qismləri
Sonra Lüğəvi məcaz sözün həqiqi və məcazi mənalarının arasındadki əlaqə cəhətdən iki yerə bölünür. Əgər bu əlaqə mənaların bir-birinə oxşaması cəhətindəndirsə onda buna İstiarə ilə olan məcaz deyərlər. Yox bu cəhətdən olmazsa mürsəl məcaz deyərlər. Deməli mənaların (həqiqi və məcazi) bir-birinə oxşaması cəhətdən Lüğəvi məcaz iki yerə bölündü:

1.İstiarə ilə olan məcaz
2. Mürsəl məcaz

Bunların hərəsi də özlüyündə sadə və mürəkkəb olaraq iki yerə bölünür. Deməli ümumilikdə götürsək lüğəvi məcaz 4 yerə bölündü:

1.İstiarə ilə olan sadə məcaz
2.İstiarə ilə olan mürəkkəb məcaz
3. Sadə mürsəl məcaz
4.Mürəkkəb mürsəl məcaz
Sadə mürsəl məcaz

Sadə mürsəl məcaz kəlimədə (sözdə) olar. Əgər bir sözün həqiqi mənası ilə məcazi mənası arasında oxsşarlıq cəhətdən əlaqə olmazsa buna sadə mürsəl məcaz deyərlər. Amma belə başa düşülməsin ki, sadə mürsəl məcazda mənalar arasında əlaqə ümumiyyətlə yoxdur. Əksinə mənalar arasında əlaqə çoxdur. Sadəcə olaraq əlaqənin yoxluğu mənaların oxşaması cəhətindəndir. Digər əlaqələr isə bunlardır:

1.Səbəb-müsəbbəb (səbəb-nəticə) əlaqəsi:
Bu məcaz əlaqəsində musəbbəb (nəticə) səbəbin yerində işlənər yaxud da əksinə.

“Sizə Öz dəlillərini göstərən və göydən ruzi nazil edən məhz Odur.” (13/40)

Burada göydən nazil olmada məqsəd yağışdır. Çünki yağış ruzinin olmasına səbəbdir. Yağış səbəb, ruzi musəbbəb. Məcazlığı isbat edən qərinə “göydən” sözüdür.

2. Bütövlük və hissə əlaqəsi (əl-kulliyyə və cüziyyə):
Bu əlaqədə isə bütövlük (kull) hissənin (cüz) yerində işlənər yaxud da əksinə.

“ildırımdan ölmək qorxusu ilə barmaqlarını qulaqlarına tıxayırlar.” (19/2)

Mənanın daha aydın olması üçün hərfi tərcümə edək:

“Barmaqlarını qulaqlarına yerləşdirərlər.” (19/2)

Burada məqsəd barmaq uclarıdır. Buna qərinə: Barmağın bütövlükdə qulağa yerləşməsinin imkansız olmasıdır.

3. Alət və onun müsəbbəbinin əlaqəsi:
Bu əlaqədə alət öz müsəbbəbinin yerində işlənər.

“Sonra gələnlər arasında (həmişə yad)(edilim)(deyə) mənə yaxşı ad qismət elə!” (84/26) (tercüme Alixan Musayev)
Hərfi tərcümə :
“Sonradan gələnlər içində mənim üçün doğru bir dil qərar ver.” (84/26)
Burada dil alətdir. Müsəbbəbi isə zikrdir. Yəni dil vasitəsilə zikr olunar. Ayənin məcazi mənası budur ki, mənim üçün məndən sonra gələcək insanlar arasında doğru və yaxşı xatırlamalar (zikr) qərar ver.” Qərinə budur ki, dili Allahdan özü üçün istəmir. Çünki özünün dünyadan getməsi ilə dili də getmiş olar.
Bu məcazın (sadə mürsəl) əlaqələri çoxdur. İmam Şirazi “Bəlağət” kitabında bu əlaqələrin sayını 25-ə çıxarır. Biz isə çox uzun olmasın deyə yuxarıdakı 3 əlaqə ilə kifayətlənirik.

Bu məcazın faydaları:
1. Uzun mənanı qısa şəkildə ifadə etmək.
2. Mənanın geniş olması.
3. Mənanın ağıla yaxın dəqiq şəkildə ifadə edilməsi.

Nitqin bəlağətli olmasında da əvəzsiz faydaları var...
İstiarə ilə olan sadə məcaz (İstiarə)


Yuxarıda qeyd etdik ki, sözün həqiqi və məcazi mənaları arasındakı əlaqə mənaların oxşarlığı cəhətindən olsa buna “istiarə ilə olan məcaz” deyərlər. Qısa şəkildə “istiarə”.
Deməli istiarə məcazın bir növüdür.

Misal: Bir Aslan gördüm ki, ox ataraq düşmənlərini məhv edirdi.

Bu misalda Aslan sözü məcaz olaraq şücaətli və igid bir kişi anlamında işlənib. Aslan sözünün həqiqi mənası ilə məcazi mənası ( şücaətli kişi) arasındakı oxşarlıq əlaqəsi şücaətdir. Məlumdur ki, Aslan heyvanlar arasında ən güclü və döyüşkən bir heyvan kimi tanınır. Ona görə də vurduğumuz misalda “Aslan” sözü “Şücaətli kişi” mənasında işlənərək öz həqiqi mənasını (ma vuziə ləhusunu) dəyişir. Qərinə isə budur: “Ox ataraq” ! Bu söz qərinədir (əlamət) ki, ox atan insan olmalıdır heyvan yox....Məcazın bu növünə istiarə deyilir.
Istiarənin rüknləri


İstiarənin 3 rüknü var:
1.Mustəar minhu -hansı mənadan nəql olunub
2.Mustəar ləhu- hansı mənaya nəql olunub
3.Mustəar- hansı ləfz nəql olunub

Yuxarıdakı misalda , vəhşi və güclü heyvan mənası mustəar minhu, şücaətli kişi mustəar ləhu, aslan sözü isə mustəardır. Sonuncuya ləfzi mənqul da deyirlər. Yəni bir mənadan başqa mənaya nəql olunmuş söz.
Istiarətul-inadiyyə və istiarətul-vifaqiyyə


Yuxarıda qeyd etdik ki, istiarənin 3 rüknü var. Bu rüknlərdən birinci ilə ikincisinə istiarənin tərəfləri deyilir. Yəni "mustəar minhu" və "mustəar ləhu" isiarənin tərəfləridir(qıraqları). Daha açıq desək müstəhar minhu həqiqi mənası, müstəar ləhu isə sözün məcazi mənasıdır.

Bu cəhətdən istiarə həmçinin iki qismə bölünür:
"İnadiyyə və vifaqiyyə"

İnadiyyə istiarə: Ona deyərlər ki, istiarənin tərəflərinin (həqiqi və məcazi mənaların) bir şey üzərində cəm olması mümkün olmasın.
Vifaqiyyə istiarə: Ona deyərlər ki, tərəflərin bir şey üzərində cəm olması mümkün olsun.
İzah:

أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ
"Məgər ölü ikən diriltdiyimiz..."(ənam 122)

Bu ayədə "məyyit" (ölü) və "əhyəynahu" (diriltdiyimiz) sözləri istiarədir. Birincisi (məyyit) istiarətul-inadiyyə ikincisi isə istiarətul vifaqiyyədir. "Məyyit" sözündən qəsd olunan zəlalət, "əhyəyna" sözündən qəsd olunan isə hidayətdir. Yəni "zəlalətdə ikən hidayət verdiyimiz.."

"Ölü" sözü nəql olunub "zəlalətdə olan" mənasına. Deməli "ölü" sözü istiarədir, bir tərəfi (həqiqi mənası) ölü deməkdir, digər tərəfi (məcazi mənası) "zəlalətdə olan" deməkdir. Bu söz istiarənin "inadiyyə" növünə aiddir. Çünki zəlalətdə olan məna ilə ölü mənası cəm ola bilməz. Çünki zəlalətdə olanın diri olması lazımdır. Ölü nə cür zəlalətdə ola bilər?! Ona görə buna dedik "inadiyyə"

"Əhyəyna" kəliməsi isə "vifaqiyyə" növünə aiddir. Çünki bu sözdən qəsd olunan məna "hidayət verdiyimiz"dir. Hidayətdə olan kəs isə diri olmalıdır. Məhz bu səbəbdən də bu mənalar cəm ola bilir. Ona görə buna dedik "vifaqiyyə" yəni muvafiq olan..
Məcazın dildə yaxud Quranda mövcud olması haqqında 3 nəzər mövcuddur:
فيه ثلاثة أقوال في المسألة:

القول الأول: أنه لا مجاز لا في اللغة ولا في القرآن، لا مجاز لا في اللغة ولا في القرآن، وهذا هو رأي شيخ الإسلام ابن تيمية وابن القيم والشيخ الأمير الشنقيطي -رحمة الله عليه- وكثير من العلماء المحققين.

والقول الثاني: وجود المجاز في اللغة دون القرآن، وجود المجاز في اللغة دون القرآن، وبه قال ابن حامد شيخ الحنابلة في عصره، أبي عبد الله حسن بن حامد شيخ القاضي أبي يعلى، وهو رواية عن الإمام أحمد.

القول الثالث: وجود المجاز في اللغة والقرآن، وهذا مشى عليه أكثر أهل اللغة وأكثر علماء البلاغة والمعاني وأكثر أهل الأصول.
Birinci nəzər: Quranda və dildə məcaz yoxdur. Bu "Şeyxul-İslam" ibn Teymiyyənin, ibn Qəyyumun və Şeyx Əmir Şənqitinin və mühəqqiq alimlərin (yəni vəhhabi alimlərini nəzərdə tuturlar-Zəbur) bir çoxunun rəyidir.

İkinci nəzər: Dildə məcaz var, Quranda məcaz yoxdur. Bunu öz dövrünün Hənbəli Şeyxi olan ibn Hamid deyib. (Əbu Əbdillah Həsən bin Hamid Şeyx əl-Qazi əbu Yə`la) Bu da İmam Əhməddən olan rəvayətdir.

Üçüncü nəzər: Quranda da dildə də məcaz var. Bunu isə əksər lüğət əhli, bəlağət və məani alimləri və usul əhli demişdir.

İkinci nəzəri deyənlərin dəlilləri:

"Hər bir məcazın nəfyi caizdir... Necə ki, "Bir Aslan gördüm ox atırdı" deyən kəsə, deyilə bilər ki, "ox atan Aslan deyil, o yalnız şücaətli bir kişidir." Quranda məcaz var fikrini qəbul etsək, gərək bunu da qəbul edək ki, Quranda nəfy olunması caiz olan şey var. Amma şəkksiz və şübhəsiz Quranda nəfy edilməsi caiz olan şey yoxdur..."

Mənbə:
Şeyx Muhəmməd Əmin Şənqiti "Mən`u cəvazil-məcaz" səh 7

Şeyx Şənqitinin (onun özü birinci nəzərə qaildir) sözlərinə görə bu ikinci nəzəri söyləyənlərin ən vazeh dəlilləridir.

Bizim cavabımız:

Əvvəla ikinci nəzəri söyləyənlərin fikri Allahın sözü ilə düz gəlmir. Allah yusif surəsinin 2-ci ayəsində buyurur:
إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ

"Həqiqətən, Biz onu ərəbcə Quran olaraq nazil etdik ki, başa düşə biləsiniz."

Əgər qəbul edirsinizsə ki, dildə məcaz var amma Quranda yoxdur. Gərək Allahın bu ayəsini inkar edəsiniz. Çünki Allah təala Quranı ərəbcə nazil edib. Ərəb dilinə məxsus xüsusiyyətlər də bu Kitabda olmalıdır ki, onu anlayıb dərk edə bilək.

İkincisi: "Hər bir məcazın nəfyi caizdir"- fikri batildir. Yalanı və səhvi nəfy edərlər. Məcaz isə nə yalandır, nə də ki səhv. Ona görə də onu nəfy etməzlər. Əgər bir şəxs desə ki, "Aslan gördüm ox atırdı" həmin şəxsin qəsdi "Aslan" yox, məhz "şücaətli kişidir". Əgər həmin şəxs "Aslan" ləfzini öz ma vuziə ləhusunda yəni "yırtıcı heyvan" mənasında işlətsə idi onda onun sözünü nəfy etmək caiz olardı. Halbuki, həmin şəxsin qəsdi "Şücaətli kişi" olub. Əgər bir nəfər həmin şəxsə desə ki, sənin sözün nəfy olunandı çünki ox atan heyvan deyil insandır, onda bu sözü deyənin özünə elə bu cür deyilər ki "mən onun heyvan olduğunu qəsd etmədim".
Əl-qərəz məcazi mənada işlənən söz "ma vuziə ləhusundan" (həqiqi məna) çıxıb, "qeyri ma vuziə ləhuda" (məcazi məna) işlənirsə onu nəfy etmək düzgün deyil. Çünki nəfy edən "ma vuziə ləhunu" nəfy etmiş olur, halbuki söz "ma vuziə ləhu"da işlənməyib ki, onu da nəfy edəsən..

Çox gözəl. Deməli, məcazın tərifi olaraq yazmısan ki, "Məcaz sözün həqiqi mənasından yaxud sözün istinadının həqiqi istinadından çıxıb onunla (həqiqi mənası ilə) əlaqəsi olan digər mənada işlənməsinə deyilir." düzdü?? İndi de görüm; Allah təala buyurur ki, (Mənim iki əlimlə yaratdıgıma səcdə etməyə mane olan nə oldu)Deməli ayənin zahirindən görsənir ki Allah təalanın iki əli var düzdü?? amma sən və sənin əqidən deyir ki, burda əl sözü məcazidir. İndi mən sənə sual verirəm; Niyə "Əl" sözünü həqiqi mənasından çıxartmısan??? Özün məcazın tərifində yazmısan ki, "Məcaz sözün həqiqi mənasından çıxıb digər mənada işlənməsinə deyilir" Düzdü? indi məndə soruşuram ki, niyə Allah təalanın dediyi "əl" sözünü həqiqi mənasından çıxardırsan??? "Əl"-sözünün həqiqi mənasına nə olub ki??? xoşuva gəlmir?? Yoxsa Allahı özündən yaxşı tanıyırsan?? İndi buyur cavablandır